Ένοχα για τον χρόνιο πόνο τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Καναδοί ερευνητές από το πανεπιστήμιο McGill αμφισβητούν τις παραδοσιακές μεθόδους ανακούφισης από τον πόνο υποστηρίζοντας πως η χρήση αντιφλεγμονωδών και στεροειδών φαρμάκων για την αντιμετώπιση της φλεγμονής μπορεί να οδηγήσει σε επίμονο χρόνιο πόνο.
Κάθε φορά που έχουμε πονοκέφαλο, πονάει η πλάτη μας, φουντώνει η αρθρίτιδα ή έχουμε πυρετό, πιθανότατα καταφεύγουμε σε κάποιο αντιφλεγμονώδες φάρμακο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρεία, σχεδόν 30 εκατομμύρια Αμερικανοί τα λαμβάνουν καθημερινά για να απαλύνουν πόνους ή ενοχλήσεις.
Ωστόσο, τα ευρήματα μιας ομάδας Καναδών και Ιταλών επιστημόνων μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον οξύ πόνο, καθώς αποκαλύπτουν πως η χρήση αντιφλεγμονωδών και στεροειδών φαρμάκων (όπως ασπιρίνη, ιβουπροφαίνη και ναπροξένη) για την αντιμετώπιση του άλγους και ο περιορισμός της φυσιολογικής φλεγμονής μετά από ένα τραυματισμό μπορεί να προκαλέσουν χρόνιο πόνο με ανθεκτικότητα στις θεραπείες.
«Για πολλές δεκαετίες, η θεραπεία του πόνου με αντιφλεγμονώδη φάρμακα αποτελεί καθιερωμένη ιατρική πρακτική. Όμως διαπιστώσαμε ότι αυτή η προσωρινή ανακούφιση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμα προβλήματα», λέει ο Jeffrey Mogil, καθηγητής στο πανεπιστήμιο McGill.
Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine, οι ερευνητές εξέτασαν τους μηχανισμούς του πόνου τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ποντίκια και διαπίστωσαν ότι τα ουδετερόφιλα, ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που βοηθά το σώμα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις, παίζουν βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση του πόνου.
Σε γονιδιακή μελέτη 98 ατόμων που υποφέρουν από οσφυαλγία οι ερευνητές παρατήρησαν αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων σε αυτούς που παρουσίασαν βελτίωση. Μάλιστα, οι αλλαγές στα κύτταρα του αίματος (αιμοσφαίρια) και ιδιαίτερα στα ουδετερόφιλα ήταν αυτές που έπαιζαν το μεγαλύτερο ρόλο. «Τα ουδετερόφιλα είναι τα σημαντικότερα κύτταρα στα πρώιμα στάδια της φλεγμονής και θέτουν τις βάσεις για την επιδιόρθωση των βλαβών στους ιστούς. Η φλεγμονή έχει ένα συγκεκριμένο σκοπό και φαίνεται ότι δεν θα πρέπει να παρεμβαίνουμε στο έργο της», παρεμβαίνει ο καθηγητής Mogil.
Ο αποκλεισμός των ουδετερόφιλων σε ποντίκια παράτεινε τον πόνο έως και δέκα φορές. Η χορήγηση αντιφλεγμονωδών και στεροειδών φαρμάκων όπως η δεξαμεθαζόνη και η δικλοφαινάκη οδήγησε στο ίδιο αποτέλεσμα, παρότι τα φάρμακα ήταν αρχικά αποτελεσματικά στον περιορισμό του άλγους.
Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται επίσης από μια ξεχωριστή μελέτη 500.000 ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία διαπίστωσε ότι όσοι χρησιμοποιούσαν αντιφλεγμονώδη φάρμακα για να ανακουφίσουν τον πόνο τους για λίγο είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από πόνο δύο έως δέκα χρόνια αργότερα, μια παρενέργεια που δεν έχει παρατηρηθεί σε άτομα που λαμβάνουν ακεταμινοφαίνη ή αντικαταθλιπτικά.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ίσως είναι καιρός να επανεξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον οξύ πόνο. Ευτυχώς ο πόνος μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλους τρόπους που δεν παρεμβαίνουν στη φλεγμονή», συμπληρώνει ο Massimo Allegri, γιατρός στο Policlinico of Monza Hospital στην Ιταλία και στο Ensemble Hospitalier de la Cote στην Ελβετία.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η επίλυση του πόνου είναι στην πραγματικότητα μια ενεργή βιολογική διαδικασία. Αυτά τα ευρήματα θα πρέπει να τεκμηριωθούν και από κλινικές δοκιμές που θα συγκρίνουν απευθείας τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα με άλλα παυσίπονα που ανακουφίζουν από πόνους, αλλά δεν διαταράσσουν τη φλεγμονή.