Ασπιρίνη: Πρέπει να παίρνουμε προληπτικά; Η σωστή δοσολογία

Τι κάνει η ασπιρίνη και γιατί είναι μια συνήθεια που πολλοί επιμένουν να μην κόβουν; Οι συστάσεις για τη χρήση της ασπιρίνης έχουν αλλάξει λόγω του κινδύνου αιμορραγίας στον εγκέφαλο και το γαστρεντερικό σύστημα.

Για δεκαετίες, η καθημερινή λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης (81 mg) θεωρούνταν ένας εύκολος τρόπος πρόληψης καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών. Ωστόσο, αυτή η σύσταση άλλαξε όταν αυξήθηκαν τα επιστημονικά στοιχεία που οδήγησαν την American Heart Association (AHA), το American College of Cardiology και την U.S. Preventive Services Task Force να επανεξετάσουν τη συμβουλή αυτή, ειδικά για τα ηλικιωμένα άτομα.

Τι κάνει η ασπιρίνη στο σώμα;

Οι έρευνες έδειξαν ότι για άτομα χωρίς προηγούμενο καρδιακό επεισόδιο ή εγκεφαλικό, η ασπιρίνη προσέφερε μόνο μέτρια οφέλη. Ωστόσο, αύξανε τον κίνδυνο αιμορραγίας στον εγκέφαλο (π.χ., σε περίπτωση πτώσης και χτυπήματος στο κεφάλι) και στο γαστρεντερικό.

Παρόλα αυτά, το 57% των ατόμων ηλικίας 50 έως 80 ετών που λαμβάνουν τακτικά χαμηλή δόση ασπιρίνης πιθανότατα δεν θα ωφεληθούν από αυτήν, καθώς δεν έχουν ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

Ασπιρίνη: Πότε πρέπει να παίρνετε και σε ποια δοσολογία

Αν έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, έχετε τοποθετήσει στεντ στις αρτηρίες σας ή έχετε διαγνωστεί με ορισμένα καρδιακά προβλήματα, η σύσταση παραμένει ίδια: να λαμβάνετε καθημερινά χαμηλή δόση ασπιρίνης, σύμφωνα με τον καρδιολόγο Don Lloyd-Jones, πρώην πρόεδρο της AHA.

Για άλλες περιπτώσεις, η συμβουλή δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Άτομα κάτω των 60 ετών μπορεί να ωφεληθούν από την καθημερινή ασπιρίνη αν έχουν πάνω από 10% πιθανότητα να υποστούν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό μέσα στην επόμενη δεκαετία, αναφέρει η οικογενειακή γιατρός Natasha Bhuyan.

Παράγοντες που αυξάνουν αυτόν τον κίνδυνο είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση ή τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, αν και η ρύθμισή τους μέσω διατροφής, αλλαγών στον τρόπο ζωής και φαρμακευτικής αγωγής είναι σημαντικότερη από την έναρξη λήψης ασπιρίνης.

Οι καπνιστές και τα άτομα με σκορ ασβεστίου στεφανιαίων αρτηριών πάνω από 100, που υποδηλώνει μέτρια ή υψηλά επίπεδα πλάκας στις αρτηρίες της καρδιάς, ίσως να ωφεληθούν επίσης, σύμφωνα με τον Lloyd-Jones.

Όμως, δεν είναι όλοι κατάλληλοι για καθημερινή λήψη ασπιρίνης. Για παράδειγμα, αν έχετε ιστορικό έλκους ή γαστρεντερικής αιμορραγίας, αν καταναλώνετε πάνω από δύο αλκοολούχα ποτά καθημερινά ή αν έχετε ιστορικό πτώσεων, η καθημερινή ασπιρίνη μπορεί να μην είναι καλή ιδέα.

Η ηλικία επίσης παίζει ρόλο. Κάποιες κατευθυντήριες γραμμές αναφέρουν ότι κανείς άνω των 60 ετών δεν πρέπει να ξεκινήσει θεραπεία με ασπιρίνη για πρόληψη πρώτης καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού, ενώ άλλες τοποθετούν αυτό το όριο στα 70.

Γενικά, όσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και μικρότερος ο κίνδυνος αιμορραγίας, τόσο πιο πιθανό είναι να είναι χρήσιμη η ασπιρίνη.

Πότε να σταματήσετε τη λήψη ασπιρίνης

Αν λαμβάνετε χαμηλή δόση ασπιρίνης εδώ και καιρό και δεν έχετε ιστορικό καρδιοπάθειας, ρωτήστε τον γιατρό σας αν πρέπει να σταματήσετε, επισημαίνει ο Lloyd-Jones. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν είστε άνω των 70 ετών, καθώς ο κίνδυνος αιμορραγίας αυξάνεται με την ηλικία.

Η διακοπή της ασπιρίνης είναι απίθανο να προκαλέσει κίνδυνο για άτομα με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, αλλά είναι συνετό να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας. Μπορεί να θέλει να διασφαλίσει ότι δεν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού και να συζητήσει άλλους τρόπους μείωσης του καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως περισσότερη άσκηση.

Οι αλληλεπιδράσεις της ασπιρίνης με άλλα φάρμακα

Ένα μεγάλο ζήτημα με την ασπιρίνη είναι οι πιθανές αλληλεπιδράσεις της με άλλα φάρμακα, ιδιαίτερα με αντιπηκτικά όπως η βαρφαρίνη ή η ηπαρίνη, αναφέρει ο Jordan Schaefer, αιματολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

«Συχνά βλέπουμε ηλικιωμένους που παρακολουθούνται από πολλούς γιατρούς και δεν είναι σαφές ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για τη διαχείριση της ασπιρίνης», σημειώνει.

Πάρτε μαζί σας όλα τα φάρμακα ή τουλάχιστον μια λίστα τους σε κάθε ιατρικό ραντεβού, ώστε οι γιατροί σας να γνωρίζουν τι άλλο λαμβάνετε. Αυτό περιλαμβάνει και τα συμπληρώματα διατροφής, τα οποία μπορούν επίσης να αλληλεπιδράσουν με φάρμακα, εξηγεί η Bhuyan.