Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για την ινδική παραλλαγή που απειλεί τη θωρακισμένη κατά 40% μέσω των εμβολιασμών Μεγάλη Βρετανία. “Θα πρέπει να εμβολιαστούμε όσο το δυνατόν ταχύτερα και όσο το δυνατόν περισσότεροι”, αναφέρει μιλώντας στο iatropedia.gr, ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Δημήτρη Θάνος.
Η μεγάλη εξάπλωση της επιδημίας του κορονοϊού στην Ινδία ανέδειξε έναν νέο κίνδυνο: την ινδική παραλλαγή του ιού. Σήμερα έχει συμβάλει στην αναζωπύρωση της πανδημίας -όχι μόνο στην ινδική χερσόνησο στην οποία κυρίως ενδημεί- αλλά ακόμη και τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ έχει ταυτοποιηθεί επίσης, σε περισσότερες από 21 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προειδοποίησε την Παρασκευή ότι η ινδική παραλλαγή -που παρουσιάζει τοπικές εστίες έξαρσης στα βορειοδυτικά της Αγγλίας και στο Λονδίνο- θέτει σε κίνδυνο την άρση των περιορισμών στη χώρα, στις 21 Ιουνίου. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός και με τις δύο δόσεις περισσότερων από 20 εκατομμυρίων κατοίκων, που αντιπροσωπεύουν ποσοστό άνω του 40% του πληθυσμού.
Την ίδια στιγμή, ο Καθηγητής των Οικονομικών της Υγείας του London School of Economics (LCS) Ηλίας Μόσιαλος, προειδοποιεί ότι δεν αποκλείεται τις επόμενες εβδομάδες το ινδικό στέλεχος, να επικρατήσει έναντι του βρετανικού.
“Φαίνεται ότι τις επόμενες εβδομάδες η νέα ινδική παραλλαγή του κορονοϊού θα επικρατήσει στη Μεγάλη Βρετανία. Αν όντως πρόκειται για στέλεχος κατά 50% πιο μολυσματικό από το κυκλοφορούν βρετανικό (Kent), αυτό θα έχει επιπτώσεις στην επίτευξη της ανοσίας στην κοινότητα”, ανέφερε σχετικά σε ανάρτησή του ο Καθηγητής του LSE.
Θάνος: “Στην Πάτρα εντοπίστηκε ο ιός από την Ινδία που εξαπλώνεται στη Μεγάλη Βρετανία”
Η ινδική παραλλαγή B.1.617 περιλαμβάνει διάφορες μεταλλάξεις στην πρωτεϊνη ακίδα, δύο από τις οποίες έχουν εντοπιστεί και στη χώρα μας, σε 4 περιπτώσεις συνολικά.
“Η ινδική έχει δύο παραλλαγές, εμείς έχουμε και τις δύο στα τέσσερα περιστατικά που εντοπίστηκαν στην Ελλάδα. Δύο από τη μία παραλλαγή και δύο από την άλλη”, αναφέρει ο Καθηγητής Δημήτρης Θάνος και συμπληρώνει: “Είναι πολύ παρόμοιες και οι δύο με τον ινδικό ιό της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το στέλεχος που είχαμε εντοπίσει στην Πάτρα, για παράδειγμα, είναι αυτό που εξαπλώνεται στην Αγγλία”, τονίζει.
Το ανησυχητικό είναι ότι κάποιες από αυτές τις παραλλαγές θεωρείται ότι επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την μεταδοτικότητα του ιού, αλλά ενδεχομένως και την ανοσία των εμβολίων.
Η επιστημονική επιτροπή που συμβουλεύει την κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας εκτιμά ότι υπάρχει «ρεαλιστική πιθανότητα» η παραλλαγή να είναι έως και 50% μεταδοτικότερη σε σύγκριση με εκείνη που εμφανίστηκε στα τέλη του 2020 στη νοτιοανατολική Αγγλία και επικράτησε σε όλο τον πλανήτη.
“Έτσι φαίνεται, αλλά αυτό είναι υπό διερεύνηση. Δεν έχουν γίνει ακόμα μοριακές μελέτες, είναι συμπεράσματα που προκύπτουν κυρίως από τα επιδημιολογικά στοιχεία και όχι από πειραματικά δεδομένα”, σχολιάζει ο πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του ΙΙΒΕΑΑ.
Γιατί απειλεί με επικράτηση η ινδική παραλλαγή
Γιατί, όμως, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από την επικράτηση της βρετανικής παραλλαγής του κορονοϊού, ένα άλλο “εξελιγμένο” στέλεχος έρχεται να το υποσκελίσει;
“Η μεγαλύτερη μεταδοτικότητα είναι ο λόγος”, εξηγεί ο κ. Δημήτρης Θάνος:
“Δηλαδή όταν ένα νέο στέλεχος μολύνει ευκολότερα από ένα παλαιότερο, το συναγωνίζεται. Και με βάση αυτό, μολύνει ευκολότερα και πολλαπλασιάζεται και πιο γρήγορα. Είναι κι άλλοι παράγοντες, όμως, εκτός από την μολυσματικότητα. Παραδείγματος χάριν, το ιικό φορτίο είναι μεγαλύτερο που δημιουργείται, οπότε περισσότερα σωματίδια εκπέμπονται, όταν κάποιος μολύνει τον διπλανό του. Είναι πολύ παράγοντες που παίζουν ρόλο”, τονίζει ο Καθηγητής του ΙΙΒΕΑΑ.
Εάν αποδειχθεί πράγματι 40 έως 50% πιο μεταδοτική η ινδική μετάλλαξη, η χαλάρωση των περιορισμών στη Βρετανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σημαντική αναζωπύρωση των νοσηλειών, η οποία θα ήταν «παρόμοια ή σημαντικότερη από τις προηγούμενες κορυφώσεις που οδήγησαν το σύστημα υγείας στα πρόθυρα της κατάρρευσης», ανέφερε η βρετανική υγειονομική επιτροπή.
Μόσιαλος: “Η μεγαλύτερη μεταδοδικότητα του ινδικού στελέχους θα απαιτήσει μεγαλύτερο ποσοστό εμβολιασμένων”
Με την προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια έναντι του νέου μεταλλαγμένου στελέχους να είναι ακόμη υπό διερεύνηση και μάλιστα με την υπόνοια, ότι μπορεί να μην προσφέρουν τη μέγιστη δυνατή προστασία, οι επιστήμονες βρίσκονται σε συναγερμό.
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος τονίζει ότι είναι σημαντικό να μην επικρατήσει το ινδικό στέλεχος, γιατί στην περίπτωση αυτή θα χρειαστεί να εμβολιαστούν περισσότεροι πολίτες.
Έτσι, το ποσοστό των εμβολιασμένων από το 75% που είχε τεθεί από τους επιστήμονες ως το κατώτερο όριο για την επίτευξη της ανοσίας αγέλης, μετά την επικράτηση το ινδικού στελέχους θα απαιτήσει τον εμβολιασμό του 83,3% (συνυπολογίζοντας αυτούς που έχουν ανοσία λόγω πρότερης λοίμωξης από τον ιό), κι αυτό μεταφράζεται σε 10 από τους 12 πολίτες.
Στην παρακάτω εικόνα που ανάρτησε ο Καθηγητής Η. Μόσιαλος, φαίνεται πως επηρεάζεται ποσοστιαία η ανοσία της κοινότητας, ανάλογα με τη μεταδοτικότητα του ιού που κυκλοφορεί.
“Εάν δεν πετύχουμε υψηλά ποσοστά ανοσίας θα έχουν πρόβλημα οι μη εμβολιασμένοι και τα παιδιά”
Σύμφωνα με τον Ηλία Μόσιαλο, στην Αγγλία η επίτευξη του 83% θα είναι εφικτή γιατί ένα σημαντικό ποσοστό (περίπου το 1/3) όσων δεν έχουν εμβολιαστεί έχουν αντισώματα. Το ίδιο είναι πιθανό να ισχύει επομένως και για τα παιδιά.
Επίσης, στην ίδια χώρα στις ηλικίες άνω των 70 ετών το ποσοστό των εμβολιασθέντων υπερβαίνει το 90%. Κάτι που στην χώρα μας δεν συμβαίνει καθώς έχουμε από τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμένων σε όλη την Ευρώπη, στην ηλικιακή ομάδα των άνω των 70 ετών.
Ο κ. Μόσιαλος τονίζει πως στην Ελλάδα όμως και σε άλλες χώρες, που δεν υπήρξε τόσο μεγάλη έκθεση στον κορωνοϊό όσο στη Βρετανία, δεν θα είναι εύκολο να πετύχουμε ποσοστά της τάξης του 80-85% αν δεν έχουμε καταφέρει να εμβολιάσουμε το 80% τουλάχιστον των ενηλίκων, παίρνοντας υπόψη ότι τα εμβολία δεν είναι 100% αποτελεσματικά.
«Επομένως χρειάζεται προσοχή μέχρι να πετύχουμε μεγάλα ποσοστά εμβολιασμού στη χώρα μας. Το πρόβλημα δεν θα το έχει η μεγάλη πλειοψηφία των εμβολιασμένων. Θα έχουν πρόβλημα όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί, όσοι δεν αναπτύξουν ανοσία μετά τον εμβολιασμό και τα παιδιά. Γνωρίζουμε όμως, με βάση τα στοιχεία του Ισραήλ, πως o μαζικός εμβολιασμός των ενηλίκων προστατεύει και τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί. Γιατί εκεί έχουν πετύχει σημαντική ανοσία στην κοινότητα», σημειώνει ο κ. Μόσιαλος.
Θάνος: “Πρέπει να εμβολιαστούμε γρήγορα, όσο το δυνατόν περισσότεροι”
Η ταχύτητα των εμβολιασμών και τα μεγάλα ποσοστά θωράκισης του πληθυσμού με τον πλήρη εμβολιασμό πολιτών και με τις δύο δόσεις των εμβολίων, είναι οι δύο κρίσιμοι παράγοντες για να απαλλαγούμε οριστικά από την πανδημία, αλλά και να αναχαιτίσουμε κάθε πιθανό κίνδυνο επικράτησης νέων μεταλλαγμένων στελεχών, υπογραμμίζει ο Καθηγητής Δημήτρης Θάνος.
“Πάμε πάρα πολύ καλά στην Ελλάδα με τους εμβολιασμούς. Κι αν είχαμε στη διάθεσή μας εμβόλια πιο νωρίς, θα ήμασταν ακόμη καλύτερα. Χρειάζεται ταχύτητα στους εμβολιασμούς και όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι να εμβολιαστούμε. Γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότεροι. Μας προστατεύει γενικότερα, συμπεριλαμβανομένων και των μεταλλαγμένων, από τη βαριά νόσηση αν μολυνθούμε. Από την άλλη κρατά και το ιικό φορτίο γενικά σε χαμηλότερα επίπεδα στον οργανισμό κάποιου που είναι μολυσμένος, με αποτέλεσμα να μην μεταδίδει τον ιό τόσο εύκολα όσο θα μετέδιδε εάν δεν ήταν εμβολιασμένος. Είναι δύο τα οφέλη”, καταλήγει ο κ. Θάνος.