Γαστρεντερίτιδα από σαλμονέλα: Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο-Ποια συμπτώματα προκαλεί

Ανησυχία προκάλεσε η έξαρση κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας στη Μαγνησία. Ειδικότερα, περισσότερα από 40 κρούσματα έχουν καταγραφεί σε κατοίκους των περιοχών Ριζομύλου και Στεφανοβικείου ΠΕ Μαγνησίας. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ επτά παιδιά νοσηλεύονται στην παιδιατρική κλινική, ενώ ένας υπερήλικας με υποκείμενα νοσήματα νοσηλεύεται στη ΜΕΘ του νοσοκομείου Βόλου.

Τα κρούσματα άρχισαν να εκδηλώνονται στις 27 Μαΐου και τα αίτια διερευνώνται. Αναφορικά με τον εργαστηριακό έλεγχο των κλινικών δειγμάτων, ένα δείγμα κοπράνων που λήφθηκε από ασθενή που προσήλθε στο ΚΥ Βελεστίνου και στάλθηκε στο ΠΕΔΥ Θεσσαλίας είναι θετικό για σαλμονέλα.

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του εργαστηριακού ελέγχου των δειγμάτων νερού, υπάρχουν ενδείξεις μικροβιολογικής επιβάρυνσης, με πιθανή αιτιολογία να σχετίζεται με έργα στο δίκτυο ύδρευσης, η οποία διερευνάται περαιτέρω. Ωστόσο ο εργαστηριακός έλεγχος των δειγμάτων νερού θα ολοκληρωθεί για κάθε επίσημο πόρισμα τις προσεχείς ημέρες, αναφέρει ο ΕΟΔΥ και συστήνει την αυστηρή τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής για την αποφυγή της δευτερογενούς μετάδοσης της νόσου.

Τι είναι η σαλμονέλωση

Σαλμονέλωση είναι η λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο σαλμονέλα.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2023 δύο συρροές κρουσμάτων σαλμονέλωσης σε 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, σχετιζόμενες με κατανάλωση κοτόπουλου. Στην Ελλάδα καταγράφονται ετησίως περίπου 600 κρούσματα σαλμονέλας.

Η σαλμονέλωση επιτηρείται στην Ελλάδα μέσω του Συστήματος Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων, αποτελώντας το συχνότερα δηλούμενο τροφιμογενές νόσημα.

Πως μεταδίδεται η σαλμονέλωση

Ο συχνότερος τρόπος μετάδοσης της σαλμονέλωσης είναι η κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων, ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων, ζωικής κυρίως προέλευσης (π.χ. κρέας, αυγά, πουλερικά). Άλλα τρόφιμα (π.χ. λαχανικά, φρούτα, οστρακοειδή) μπορεί να μολυνθούν από την επαφή τους με κοπριά ή μέσω αποβλήτων στο νερό.

Τα τρόφιμα είναι δυνατό να επιμολυνθούν στο χώρο της κουζίνας:

•  από μολυσμένο χειριστή τροφίμων που δεν τηρεί τους κανόνες υγιεινής
• μέσω μολυσμένων επιφανειών ή σκευών
•  από την αποθήκευσή τους μαζί με μολυσμένα τρόφιμα, κυρίως ωμά

Ένα άτομο μπορεί, επίσης, να μολυνθεί και από την επαφή του με μολυσμένα κατοικίδια ζώα (π.χ. γάτες, σκύλοι) και ερπετά (π.χ. χελώνες, φίδια, ιγκουάνα).

Σπανιότερα, μπορεί να συμβεί μετάδοση από άτομο σε άτομο, χωρίς ενδιάμεσο τρόφιμο, όταν δεν τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Ο καθένας μπορεί να νοσήσει με σαλμονέλωση, αλλά τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα είναι πιθανότερο να εμφανίσουν νόσημα με σοβαρότερα συμπτώματα.

Ποια είναι τα συμπτώματα

•  οξεία γαστρεντερίτιδα με μη αιματηρή διάρροια (στην πλειονότητα των περιπτώσεων) που συνοδεύεται από πυρετό (σχεδόν στο 100% των περιπτώσεων)
•  κοιλιακό πόνο
•  πόνο στους μυς
•  πονοκέφαλο
•  ναυτία (που μπορεί να προηγείται της διάρροιας)
•  εμετούς

Η πλειονότητα των ατόμων αναρρώνει χωρίς θεραπευτική αγωγή σε 4 έως 7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Σε κάποια άτομα η διάρροια μπορεί να είναι σοβαρή και να χρειαστεί νοσηλεία.

Μέτρα προστασίας

Η τήρηση των βασικών κανόνων ατομικής υγιεινής και ο σωστός χειρισμός των τροφίμων είναι ιδιαίτερης σημασίας για την προστασία από τη νόσο.

• Σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και ζεστό νερό
• Αποφυγή κατανάλωσης ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων πουλερικών ή κρέατος
• Τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής στο χώρο της κουζίνας