Ενδομήτριες επεμβάσεις σε άρρωστα έμβρυα στη Γ΄ Μαιευτική- Γυναικολογική Κλινική του ΑΠΘ

Ενδομήτριες επεμβάσεις με χρήση λέιζερ που αυξάνουν από 60 έως 80% την επιβίωση διδύμων τα οποία έχουν κοινό πλακούντα και εμφανίζουν σύνδρομο TTTS (twin-to-twin transfusion syndrome), πραγματοποιούνται στη Γ΄ Μαιευτική -Γυναικολογική Κλινική του ΑΠΘ στο Ιπποκράτειο. Πρόκειται για την μοναδική κλινική στη Βόρεια Ελλάδα, στην οποία εδώ και δύο χρόνια γίνονται αυτές οι επεμβάσεις.

Το σύνδρομο TTTS , δηλαδή το σύνδρομο υποκλοπής από δίδυμο σε δίδυμο, είναι μία κατάσταση που αναπτύσσεται στο περίπου 10% των δίδυμων εμβρύων που μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα (μονοχοριακά δίδυμα). Στον πλακούντα των μονοχοριακών διδύμων υπάρχουν αναστομώσεις, (επικοινωνίες) διαμέσου των οποίων μετακινείται το αίμα από το ένα έμβρυο στο άλλο. Φυσιολογικά αυτή η επικοινωνία γίνεται και προς τις δύο κατευθύνσεις και διατηρείται ισορροπία ανάμεσα στην ποσότητα του αίματος του παίρνει και δίνει κάθε έμβρυο. Το σύνδρομο υποκλοπής αναπτύσσεται όταν υπάρχει ανισορροπία στις επικοινωνίες, με αποτέλεσμα το ένα έμβρυο να αναπτύσσεται σε βάρος του άλλου καθώς δίνει σχεδόν όλο το αίμα του στο αδελφάκι του. Εάν δεν αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση τα έμβρυα ή θα πεθάνουν ή θα γεννηθούν με νευρολογικά προβλήματα. Με τον ενδομήτριο διαχωρισμό του πλακούντα με τη χρήση λέιζερ, η πιθανότητα επιβίωσης και των δύο εμβρύων φτάνει το 60-70% ενώ η πιθανότητα επιβίωσης μόνο του ενός εμβρύου στο 80%.

Μία τέτοια επέμβαση πραγματοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες στην Γ΄ Μαιευτική- Γυναικολογική Κλινική του ΑΠΘ, όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής τής, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας και Εμβρυομητρικής Ιατρικής, Απόστολος Αθανασιάδης. Επισημαίνοντας ότι η Γ΄ Μαιευτική -Γυναικολογική Κλινική του ΑΠΘ είναι η μοναδική στη Βόρεια Ελλάδα όπου πραγματοποιούνται επεμβάσεις διαχωρισμού πλακούντα δίδυμων εμβρύων με σύνδρομο υποκλοπής και ότι σε διάστημα δύο χρόνων έγιναν περίπου επτά τέτοιες επεμβάσεις, ο κ. Αθανασιάδης εξηγεί: «Διαχωρισμό πλακούντα μονοχοριακών διδύμων με λέιζερ κάνουμε στην Κλινική μας εδώ και δύο χρόνια. Πολλές φορές όταν τα δίδυμα έμβρυα είναι μονοχοριακά, δηλαδή έχουν ένα πλακούντα τον οποίο μοιράζονται, το ένα έμβρυο «κλέβει» αίμα από το άλλο. Αυτό ονομάζεται σύνδρομο υποκλοπής από δίδυμο σε δίδυμο. «Κλέβει» σημαίνει ότι το ένα μεγαλώνει πάρα πολύ εις βάρος του άλλου, παίρνοντάς του το αίμα μέσω των αγγείων τα οποία αναστομώνονται μεταξύ τους. Ο μοναδικός λοιπόν τρόπος για να μπορέσουν να επιβιώσουν και τα δύο ή τουλάχιστον το ένα και να είναι χωρίς νευρολογικές παθήσεις, είναι να χωρίσουμε τον πλακούντα στα σημεία που ενώνονται μεταξύ τους. Με λέιζερ καίμε τις αναστομώσεις, δηλαδή χωρίζουμε τον πλακούντα στα σημεία των αναστομώσεων κι έτσι από πλευράς αγγείωσης χωρίζει ο πλακούντας. Είναι μία πολύπλοκη τεχνική η οποία γίνεται με εμβρυοσκόπιο. Στην Κλινική μας την επέμβαση αυτή κάνει ομάδα εξειδικευμένων μαιευτήρων-γυναικολόγων, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί σε ειδικά κέντρα, με υπεύθυνο τον κ. Γεώργιο Παπαιωάννου. Στο διαχωρισμό που έγινε πριν λίγες ημέρες τα δίδυμα ήταν μονοχοριακά διαμνιακά, δηλαδή είχαν έναν πλακούντα και δύο σάκους και ήταν στην 21η εβδομάδα της κύησης».

Ο κ. Αθανασιάδης σημειώνει ότι το σύνδρομο αυτό παρατηρείται περίπου στο 10% των μονοχοριακών διδύμων ενώ όσον αφορά την επιβίωση μετά την επέμβαση διαχωρισμού πλακούντα επισημαίνει: «Γενικώς η επιβίωση και των δύο είναι περίπου 60-70%, ενώ μόνο του ενός φτάνει το 80%. Από την άλλη είναι μονόδρομος. Αν τα αφήσουμε ή θα πεθάνουν και τα δύο ή θα γεννηθούν με πρόβλημα»

Όσον αφορά τη διάγνωση του συνδρόμου ο κ. Αθανασιάδης αναφέρει ότι γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο, συνήθως στις αρχές του δευτέρου τριμήνου, κατά την 16-17η εβδομάδα της κύησης. «Στο υπερηχογράφημα βλέπουμε ότι το ένα έμβρυο είναι πάρα πολύ μεγάλο, το άλλο είναι πάρα πολύ μικρό. Το άλλο σημείο είναι ότι έχει πάρα πολύ αμνιακό υγρό το ένα γιατί έχει πολυουρία και το άλλο έχει πολύ λίγο αμνιακό. Λίγες φορές αυτό φαίνεται από το πρώτο τρίμηνο, συνήθως φαίνεται αρχές του δευτέρου τριμήνου γύρω στις 16-17 εβδομάδες . Όμως επέμβαση είναι καλό να γίνει γύρω στις 20 εβδομάδες» εξηγεί ο κ Αθανασιάδης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ