Επιστήμονες έφτιαξαν «δούρειο ίππο» που «τυφλώνει» και σκοτώνει καρκινικά κύτταρα χωρίς να εξολοθρεύει τα υγιή

Νέα αντικαρκινική θεραπεία φαίνεται να δίνει τέλος στην εξολόθρευση και των υγιών κυττάρων που παρατηρείται κατά τις πιο γνωστές θεραπείες που εξολοθρεύουν τον καρκίνο οι οποίες μαζί με τα καρκινικά σκοτώνουν και τα υγιή κύτταρα. Οι ερευνητές δημιούργησαν στην ουσία έναν «δούρεο ίππο» που φτάνει στα καρκινικά κύτταρα χωρίς αυτά να τον αντιληφθούν και να τον αδρανοποιήσουν.

Αρκετές αντικαρκινικές θεραπείες είναι γνωστές για την καταστροφή που προκαλούν στο σώμα. Τα φάρμακα αυτά επιτίθενται και στα υγιή κύτταρα αλλά και στα καρκινικά και προκαλούν πληθώρα παρενεργειών.

Οι ανοσοθεραπείες που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζουν και επιτίθενται στα καρκινικά κύτταρα και δεν διαφέρουν και πολύ από τις άλλες αντικαρκινικές θεραπείες. Παρόλο που επιμηκύνουν τις ζωές αμέτρητων ασθενών, λειτουργούν μόνο σε ένα μικρό μερίδιο νοσούντων. Μια μελέτη παρατήρησε ότι λιγότερο από το 30% των ασθενών με καρκίνο του μαστού ανταποκρίθηκε σε μια από τις πιο γνωστές μορφές ανοσοθεραπείας.

Αν όμως τα φάρμακα είχαν σχεδιαστεί για να επιτίθενται μόνο σε καρκινικά κύτταρα και όχι μόνο στο υπόλοιπο σώμα, αυτό ναι, θα ήταν μια πολύ σημαντική επιτυχία. Αυτό φαίνεται ότι κατάφερε η ομάδα του Aslan Mansurov, Μεταδιδακτορικού Ερευνητή στη Μοριακή Μηχανική, από το Πανεπιστήμιο Pritzker του Σικάγο όπως αναφέρει σε άρθρο που υπογράφει για το The Conversation. Οι ερευνητές ανέπτυξαν μια μέθοδο που στην ουσία κρατά το καρκινικό φάρμακο «κρυμμένο» μέχρι να φτάσει στον όγκο και να το καταστέψει. Πρόκειται για το πολλά υποσχόμενο IL-12, που πρόκειται για μια κυτοκίνη.

Οι κυτοκίνες είναι πρωτεΐνες που μπορούν να τροποποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται στις απειλές. Ένας τρόπος για να το κάνουν αυτό είναι με την ενεργοποιήση τον καρκινικών Τ – κυττάρων, ενός τύπου λευκών κυττάρων που μπορούν να επιτεθούν στα καρκινικά κύτταρα. Επειδή οι κυτοκίνες μπορούν να εκπαιδεύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται σε καρκινικά κύτταρα, αυτό τις κάνει αρκετά υποσχόμενες για τις καρκινικές θεραπείες.

Μια τέτοια κυτοκίνη είναι η ιντερλευκίνη 12 ή αλλιώς IL-12. Παρόλο που ανακαλύφθηκε πάνω από 30 χρόνια πριν, η IL-12 δεν έχει ακόμα λάβει το την έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ως εγκεκριμένη θεραπεία για ασθενείς με καρκίνο, γιατί έχει πολύ σοβαρές παρενέργειες όπως είναι η καταστροφή των νεφρών. Αυτό συμβαίνει γιατί η ιντερλευκίνη 12 δίνει την εντολή στα ανοσοκύτταρα να παράγουν μεγάλες ποσότητες αντιφλεγμονωδών μορίων τα οποία μπορούν να καταστρέψουν το σώμα.

Οι επιστήμονες εργάζονται εδώ και πολύ καιρό προσπαθώντας να κάνουν την ιντερλευκίνη 12 πιο ανεκτή, καθώς διατηρεί ακόμα τις ισχυρές αντικαρκινικές τις ιδιότητες.

Η μεταμφίεση του εξολοθρευτή

Για να δημιουργήσουν μια πιο ασφαλή έκδοση της ΙL -12 οι ερευνητές εκμεταλλεύτηκαν τις κύριες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ του υγιούς και του καρκινικού ιστού, δηλαδή την παραπανίσια ανάπτυξη των ενζύμων στα καρκινικά κύτταρα. Επειδή ακριβώς τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να επωφεληθούν πολύ γρήγορα συνήθως παράγουν σε πολλές ποσότητες συγκεκριμένα ένζυμα τα οποία μπορούν να τα βοηθήσουν να εισβάλλουν στον κοντινό υγιή ιστό και να κάνουν μετάσταση σε άλλα σημεία του σώματος. Τα υγιή κύτταρα αναπτύσσονται με πολύ πιο μικρή ένταση και παράγουν λιγότερα ένζυμα.

Έχοντας αυτό κατά του οι επιστήμονες «μεταμφίεσαν» την IL-12 τοποθετώντας σε αυτή ένα μόριο το οποίο φυσιολογικά «τυφλώνει» τα ανοσοκύτταρα για να τα ενεργοποιήσει. Αυτό το κάλυμμα απομακρύνεται μόνο όταν έρχεται σε επαφή με τα ένζυμα που βρίσκονται κοντά στους όγκους.

«Όταν εφαρμόσαμε τα μόρια μεταμφιεσμένης IL-12 στον υγιή και μετά στον καρκινικό ιστό που είχαν δωρίσει άτομα με μελάνωμα και καρκίνο του μαστού, τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν, ότι μόνο τα καρκινικά δείγματα ήταν ικανά τα απομακρύνουν αυτό το κάλυμμα. Αυτό έδειχνε ότι η μεταμφιεσμένη IL-12 θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσε σε μια ισχυρή ανοσοαπόκριση κατά των όγκων χωρίς να προκαλεί την καταστροφή των υγιών οργάνων» γράφει ο Aslan Mansurov το The Conversation.

Όπως εξηγεί ο ίδιος στο κείμενό του : «Έπειτα εξετάζουμε πόσο ασφαλές είναι να μεταμφιέζουμε την IL-12 και μετρήσαμε την καταστροφή των βιοδεικτών στα ποντίκια. Βρήκαμε ότι οι παρενέργειες που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα που τυπικά σχετίζονται με την IL-12 ήταν σχεδόν απούσες στα ποντίκια που είχαν θεραπευτεί με την μεταμφιεσμένη IL-12 μετά την πάροδο μερικών μηνών, γεγονός που δείχνει μια βελτιωμένη ασφάλεια.

Στα μοντέλα με καρκίνο του μαστού η «μασκαρεμένη»  IL-12 είχε θεραπευτικό αποτέλεσμα που άγγιξε το 90%, την ώρα που η θεραπεία με μια συνηθισμένη ανοσοθεραπεία που ονομάζεται αναστολέας σημείου ελέγχου είχε μόνο 10% θεραπευτικό αποτέλεσμα. Επίσης, στο μοντέλο με καρκίνο του παχέος εντέρου, η «μασκαρεμένη» IL-12 ήταν 100% αποτελεσματική.

Επόμενος στόχος τους είναι να κάνουν έλεγχο της τροποποιημένης IL-12 σε καρκινοπαθείς. Αυτό θα πάρει χρόνο αλλά θεωρούν ότι μια πραγματικά υποσχόμενη νέα θεραπεία είναι στον ορίζοντα.