Ημικρανία: Χωρίς πρόσβαση σε νέες θεραπείες οι ασθενείς στην Ελλάδα

Η ημικρανία είναι το 2ο σημαντικότερο ιατρικό πρόβλημα παγκοσμίως και πρώτη αιτία αναπηρίας σε άτομα κάτω των 50 ετών, λόγω απώλειας ποιοτικού χρόνου και πόνου. Η παγκόσμια έρευνα αναπτύσσει συνεχώς νέες θεραπείες. Βιολογικοί παράγοντες απόλυτα συνδεδεμένοι με την παθοφυσιολογία της ημικρανίας και συσκευές νευρο-ερεθισμού προστίθενται στα κλασικά φάρμακα για την προφύλαξη της ημικρανίας και των άλλων κεφαλαλγιών, όπως είναι η αθροιστική κεφαλαλγία.

Όσοι υποφέρουν από συχνές κεφαλαλγίες πρέπει απαραίτητα να έχουν ιατρική παρακολούθηση και πρόσβαση στις νέες εξειδικευμένες θεραπείες, γιατί δεν μπορούν από μόνοι τους να διαχειριστούν αυτό το ιατρικό πρόβλημα.  Συχνά ωστόσο, τα ίδια τα αναλγητικά, επιδεινώνουν τους πονοκεφάλους όταν χρησιμοποιούνται αλόγιστα και δεν αρκούν οι φιλικές συμβουλές και οι παραδοσιακοί τρόποι για να αντιμετωπίσει κανείς τον πονοκέφαλό του. Ειδικά Κέντρα Κεφαλαλγίας υπάρχουν σε δημόσια νοσοκομεία στελεχωμένα με ειδικούς γιατρούς που καθοδηγούν με επιστημονικότητα, αποτελεσματικότητα και ασφάλεια τους κεφαλαλγικούς ασθενείς.

«Το θεραπευτικό τραπέζι του νευρολόγου έχει πρόσφατα γεμίσει από καινούργιες φαρμακευτικές θεραπείες για την ημικρανία αποτελώντας μία μοναδικότητα στην θεραπευτική, όχι μόνο της νευρολογίας αλλά όλης της ιατρικής. Τα φάρμακα αυτά εντάσσονται σε τρεις κατηγορίες που έχουν εν μέρει διαφορετικό μηχανισμό δράσης και διαφορετικό τρόπο χορήγησης: τις τζεπάνες και τις ντιτάνες που χορηγούνται από το στόμα και τα μονοκλωνικά αντισώματα κατά του πεπτιδίου CGRP. Στην τελευταία κατηγορία εντάσσονται τέσσερα φάρμακα που είναι όλα ενέσιμα και χορηγούνται είτε μια φορά το μήνα, είτε κάθε τρεις μήνες. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια τους είναι εξαιρετικά καλές, όπως επίσης μοναδικός είναι ο τρόπος με τον οποίον έχουν ελεγχθεί σε εκτενείς κλινικές μελέτες» ανέφερε στη διάρκεια πρόσφατης εκδήλωσης με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κεφαλαλγίας (12 Σεπτεμβρίου) ο καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ, πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Κεφαλαλγίας, κ. Δήμος-Δημήτριος Μητσικώστας. 

Έχουν ωστόσο ένα αδύνατο σημείο, όπως επισημαίνει. «Τα νέα φάρμακα είναι ακριβά. Η αυξημένη τιμή τους, που είναι επίπτωση της ενδελεχούς και εμπεριστατωμένης έρευνας, δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην προσβασιμότητά τους. Αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη, στην Ελλάδα, ωστόσο η προσβασιμότητα είναι περισσότερο περιορισμένη, σχεδόν στραγγαλισμένη. Ο τρόπος χορήγησης με πλήρη αποζημίωση που υφίσταται επί του παρόντος, δημιουργεί εξαιρετικά προβλήματα στους συνταγογράφους νευρολόγους, περιορίζοντας έτσι σημαντικά τον αριθμό των ασθενών που θεραπεύονται με τις νέες ειδικές για την ημικρανία θεραπείες. Αυτό είναι άδικο και υποτιμητικό για τους συμπολίτες μας που έχουν συχνά ημικρανία, αναδεικνύοντας μια αρνητική εις βάρους τους διάκριση εκ μέρους του ΕΟΠΥΥ, αφού σε άλλες νευρολογικές παθήσεις με ακριβότερες θεραπείες δεν ισχύουν οι ίδιοι περιορισμοί» τονίζει.

Τα νέα φάρμακα έρχονται μετά από μία μακρά περίοδο στασιμότητας στην κυκλοφορία νέων φαρμάκων. Η προηγούμενη γενιά φαρμάκων (οι τριπτάνες), που είχαν αποτελέσει σταθμό στη οξεία θεραπεία της ημικρανίας, χρονολογείται 25 χρόνια πριν. «Κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε έκτοτε, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, τόσο στην καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών πυροδότησης της ημικρανίας όσο και στην κλινική έρευνα για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μέσων, που παρεμβαίνουν αποτελεσματικά στην αναστολή των μηχανισμών πρόκλησης του πόνου. Οι νέες φαρμακευτικές κατηγορίες στοχεύουν τόσο στην αποτροπή / πρόληψη εκδήλωσης των κρίσεων ημικρανίας όσο και στην ταχεία ανακούφιση από τον οξύ πόνο και τα υπόλοιπα δυσβάσταχτα συμπτώματα που πλαισιώνουν μία ημικρανική κρίση. Προϊόν τέτοιας μακροχρόνιας έρευνας, οι ντιτάνες, υπό μορφή δισκίων, αποτελούν μία καινοτόμο θεραπευτική επιλογή στην αντιμετώπιση του πόνου και των λοιπών συμπτωμάτων μίας ημικρανικής κρίσης, όταν αυτή εκδηλωθεί. Αποτελούν θεραπεία ακριβείας, διότι στοχεύουν σε έναν πολύ συγκεκριμένο υποδοχέα (1F υποδοχέα της σεροτονίνης), που εδράζεται στις μείζονες ανατομικές δομές οι οποίες συνιστούν το νευρωνικό κύκλωμα του πόνου της ημικρανίας. Καλύπτουν δε και ειδικές ομάδες με συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα» πρόσθεσε αναφορικά με τη νέα γενιά φαρμάκων ο Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Αθηνών, κ. Δημήτρης Φάκας.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια η πρόληψη της ημικρανίας βασιζόταν σε φαρμακευτικές ουσίες που προέρχονταν από άλλες θεραπευτικές ομάδες, όπως η κατάθλιψη, η επιληψία, και είχαν μία θετική δράση στην ημικρανία. «Σήμερα έχουμε φαρμακευτικά μόρια που σχεδιάστηκαν αποκλειστικά βάση του μηχανισμού πρόκλησης της ημικρανίας και έχουν σαν αποκλειστική ένδειξη την ημικρανία. Μία τέτοια νέα κατηγορία φαρμάκων για τους ημικρανικούς ασθενείς είναι τα Gepants. Πρόκειται για φαρμακευτικά μόρια πού δρούν τόσο στην αντιμετώπιση της κρίσης της ημικρανίας αλλά και την πρόληψή της. Είναι μικρομοριακές ουσίες που δρούνε ανταγωνιστικά στον υποδοχέα του CGRP δηλαδή έχουν στοχευμένη δράση στον μηχανισμό της ημικρανίας. Η χορήγηση των φαρμάκων αυτών είναι εύκολη και γίνεται είτε από του στόματος είτε ενδορινικά ενώ οι μελέτες έδειξαν σημαντική αποτελεσματικότητα» πρόσθεσε ο Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής 251 ΓΝΑ, κ. Ευάγγελος Κουρεμένος.

Και η υψηλή τεχνολογία έχει τεθεί στη θεραπεία της ημικρανίας. Όπως εξήγησε ο νευρολόγος, κ. Θεόδωρος Κωνσταντινίδης, «οι νευροδιεγέρτες είναι είτε φορητές συσκευές οικιακής χρήσης, μεγέθους περίπου όσο ενός κινητού τηλεφώνου είτε εμφυτεύσιμες, με πολύ απλή και εύκολη επέμβαση, κάτω από το δέρμα. Οι φορητοί νευροδιεγέρτες, με το πάτημα ενός κουμπιού, χορηγούν μικρής έντασης ηλεκτρικό ρεύμα για μικρά χρονικά διαστήματα, σε συγκεκριμένα νεύρα του κεφαλιού. Τέτοια είναι το τρίδυμο νεύρο στο μέτωπο, το ινιακό νεύρο λίγο πάνω από τον αυχένα, το πνευμονογαστρικό νεύρο στο λαιμό ή ακόμη και σε νεύρα που ξεκινούν από το άνω άκρο στο βραχίονα. Είναι αξιοθαύμαστο ότι με τον ερεθισμό καθενός από αυτά τα νεύρα επέρχονται αλλαγές σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που συμμετέχουν στη γένεση του πόνου της ημικρανίας. Η φορητή νευροδιέγερση είναι κατάλληλη για τους ημικρανικούς ασθενείς που δε μπορούν να πάρουν φάρμακα (όπως πχ οι έγκυες γυναίκες) ή αυτούς που απλά δε θέλουν τα φάρμακα για ποικίλους λόγους. Οι εμφυτεύσιμες συσκευές τοποθετούνται εκτός κρανίου (όχι μέσα στον εγκέφαλο) και κάτω από το δέρμα. Διεγείρουν με παρόμοιο τρόπο τα συγκεκριμένα νεύρα, με προκαθορισμένο όμως πρόγραμμα ερεθισμού, χωρίς δηλαδή, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, να το ενεργοποιεί ο χρήστης. Οι εμφυτεύσιμοι νευροδιεγέρτες τοποθετούνται, κατά κανόνα, επί αποτυχίας όλων των άλλων μεθόδων».

Πηγή: ygeiamou.gr