Η νόσος του Crohn μπορεί να συνδέεται με τη μόλυνση από νοροϊό

Η έκθεση στον εξαιρετικά μεταδοτικό νοροϊό μπορεί να αυξήσει σε κάποιους τον κίνδυνο της διαταραχής του εντέρου που διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στο πεπτικό

Οι επιστήμονες δεν έχουν βρει ακριβώς τι προκαλεί την αυτοάνοση νόσο, αν και σε μερικά άτομα έχει συνδεθεί με ορισμένες γενετικές παραλλαγές. Μια ένδειξη προέκυψε όταν προηγούμενες μελέτες διαπίστωσαν ότι μια συγκεκριμένη γενετική παραλλαγή που καθιστά τα κύτταρα της επένδυσης του εντέρου (επιθηλιακά) πιο ευάλωτα σε βλάβες εντοπίζεται στα περισσότερα άτομα με την πάθηση. Το μυστήριο βάθυνε ξανά, ωστόσο, όταν διαπιστώθηκε ότι οι μισοί Αμερικανοί φέρουν την ίδια γενετική παραλλαγή, αλλά λιγότεροι από μισό εκατομμύριο αναπτύσσουν νόσο του Crohn.

Σε μια  νέα εργασία σε ποντίκια και σε ανθρώπινο ιστό, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature αποκαλύπτεται για πρώτη φορά ότι σε υγιή άτομα, οι μυντικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού που ονομάζονται Τ κύτταρα εκκρίνουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται αναστολέας απόπτωσης 5 (API5), η οποία ειδοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα να σταματήσει την επίθεση στα κύτταρα της επένδυσης (επιθήλιο) του εντέρου. 

Αυτή η πρωτεΐνη προσθέτει ένα επιπλέον στρώμα προστασίας από βλάβες του ανοσοποιητικού, έτσι ώστε ακόμη και εκείνοι με τη παραλλαγή να έχουν ένα υγιές έντερο. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι η μόλυνση από νοροϊό εμποδίζει σε ποντίκια που σχεδιάστηκαν για να αναπτύξουν τη νόσο του Crohn, την έκκριση του API5 από Τ-λεμφοκύτταρα, σκοτώνοντας τα κύτταρα της επένδυσης του εντέρου.

Με επικεφαλής τους ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του NYU Grossman, η εργασία υποστηρίζει τη θεωρία ότι το API5 προστατεύει από τη νόσο τους περισσότερους ανθρώπους φορείς της παραλλαγής έως ότου μια δεύτερη πυροδότηση, όπως η μόλυνση από νοροϊό, ωθήσει ορισμένους πέρα ​​από το όριο της νόσου.

Σε πειράματα με γενετικά τροποποιημένα ποντίκια που φέρουν την παραλλαγή, εκείνα που έλαβαν ένεση με API5 επέζησαν, ενώ η μισή από την ομάδα των ποντικών που δεν υποβλήθηκε σε θεραπεία πέθανε. Αυτό επιβεβαίωσε την ιδέα ότι η πρωτεΐνη προστατεύει τα κύτταρα του εντέρου, λένε οι συγγραφείς της μελέτης. 

Στον ανθρώπινο ιστό, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι πάσχουν από νόσο του Crohn έχουν 5 έως 10 φορές λιγότερα Τ κύτταρα που παράγουν API5 στον ιστό του εντέρου τους από εκείνους που δεν υποφέρουν από την ασθένεια.

«Τα ευρήματά μας προσφέρουν νέα εικόνα για τον βασικό ρόλο που παίζει ο αναστολέας της απόπτωσης 5 στη νόσο του Crohn», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και γαστρεντερολόγος Yu Matsuzawa-Ishimoto. Αυτό το μόριο μπορεί να προσφέρει έναν νέο στόχο για τη θεραπεία αυτής της χρόνιας αυτοάνοσης ασθένειας, η αντιμετώπιση της οποία έχει αποδειχθεί δύσκολη μακροπρόθεσμα».

Οι τρέχουσες θεραπείες, οι οποίες λειτουργούν καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, θέτουν τους ασθενείς σε υψηλό κίνδυνο μόλυνσης και συχνά γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές μετά από μερικά χρόνια χρήσης. Μια μέθοδος θεραπείας που στοχεύει το API5, μπορεί να αποτρέψει αυτές τις καταστάσεις.

Σε ένα άλλο σύνολο πειραμάτων, οι ερευνητές δημιούργησαν δομές που μοιάζουν με όργανα από ιστό που συλλέχτηκε από άτομα-φορείς της παραλλαγής. Αυτές οι δομές κατασκευάστηκαν μόνο από επιθηλιακά κύτταρα (επένδυσης) του εντέρου. Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα χορήγησε API5 σε αυτά τα «μίνι έντερα» και διαπίστωσε ότι αυτή η θεραπεία προστατεύει τα κύτταρα του εντερικού επιθηλίου. Το ίδιο κάνει και η προσθήκη Τ-λεμφοκυττάρων που παράγουν API5.

«Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας βοηθούν να εξηγήσουμε γιατί οι γενετικοί δεσμοί με τη νόσο του Crohn είναι πολύ ευρύτεροι από τον πραγματικό αριθμό των ανθρώπων που πάσχουν από τη νόσο», λέει ο συν-ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και βιοχημικός Shohei Koide, καθηγητής στο Τμήμα Βιοχημείας και Μοριακής Φαρμακολογίας και μέλος του Κέντρου Καρκίνου Perlmutter στο NYU Langone.

«Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι όταν ο νοροϊός μολύνει άτομα με εξασθενημένη ικανότητα να παράγουν αναστολέα απόπτωσης 5, στρέφει την ισορροπία προς μια πλήρη αυτοάνοση ασθένεια», προσθέτει ο συν-ανώτερος συγγραφέας και μικροβιολόγος της μελέτης Ken H. Cadwell , Καθηγητής Μικροβιολογίας στο NYU Langone. Ο ίδιος επισημαίνει πως ενώ οι συγγραφείς της μελέτης έλαβαν την πρωτεΐνη API5 από ανθρώπινο ιστό και όχι από τρωκτικά, παραμένει ασαφές εάν η θεραπεία με ένεση μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια σε ανθρώπους.

Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει στη συνέχεια να διερευνήσει τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα των ενέσεων API5 για να κατανοήσει καλύτερα εάν η μελλοντική θεραπεία μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη νόσο του Crohn, η οποία μπορεί να εμφανιστεί επανειλημμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα.