Τι είναι οι θρόμβοι στο αίμα και με πώς εκδηλώνονται; Τα συμπτώματα και οι ενδείξεις της θρόμβωσης διαφέρουν ανάλογα με το πού βρίσκεται στο σώμα, όπως ένας θρόμβος στο πόδι. Ενημερωθείτε για το τι να προσέξετε.
Ο θρόμβος είναι ένα αιματόπηγμα από κύτταρα και πρωτεΐνες που σχηματίζεται στο αίμα. Οι θρόμβοι βοηθούν με το να επιβραδύνουν την αιμορραγία όταν τραυματιζόμαστε. Συνήθως διαλύονται φυσικά κατά την επούλωση του τραύματος. Αλλά αν δεν διαλυθούν ή αν σχηματιστούν όταν δεν είναι απαραίτητο να σχηματιστούν, μπορεί να μπλοκάρουν μερικώς ή να κλείσουν εντελώς ένα αιμοφόρο αγγείο.
Θρόμβοι: Κοινά συμπτώματα και ενδείξεις
Ένας θρόμβος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα και ακόμα και σε θάνατο. Σε μία αρτηρία, μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Αν συμβεί σε μία φλέβα, μπορεί να νιώσετε πόνο και πρήξιμο. Ένας θρόμβος βαθιά μέσα στο σώμα σας ονομάζεται θρόισμα βαθιάς φλέβας (DVT). Ένας που συμβαίνει στους πνεύμονες είναι πνευμονική εμβολή (PE). Και οι δύο είναι ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για θρόμβωση
Μπορείτε να πάθετε θρόμβωση αν σπάσετε κόκκαλο ή τραυματίσετε σοβαρά έναν μυ. Αλλά κάποιες φορές μπορεί να μην καταλάβετε γιατί συνέβη ή να μην συνειδητοποιήσετε κάν ότι έχετε θρόμβο. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις.
Οι πιθανότητές σας για θρόμβο αυξάνονται εάν:
- Αναρρώνετε από χειρουργείο ή κάθεστε υποχρεωτικά για πολλές ώρες (σε αεροπλάνο ή σε αναπηρικό καροτσάκι)
- Έχετε υπερβολικό βάρος ή είστε παχύσαρκοι
- Πάσχετε από διαβήτη ή έχετε υψηλή χοληστερίνη
- Είστε πάνω από 60 ετών
Θρόμβος στο πόδι: Κοινό σύμπτωμα το πρήξιμο
Όταν ένας θρόμβος επιβραδύνει ή σταματά τελείως τη ροή του αίματος, τότε μπορεί να αυξηθεί η πίεση, να συσσωρευτεί περίσσεια αίματος στο αγγείο και έτσι να προκαλέσει πρήξιμο. Αν ο θρόμβος βρίσκεται χαμηλά στο πόδι ή στη γάμπα, τότε μπορεί να είναι ένδειξη εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Ωστόσο, το σημείο του θρόμβου μπορεί να είναι και τα χέρια ή η κοιλιά. Ακόμα και αφότου φύγει, το ένα τρίτο των ατόμων εξακολουθούν να έχουν πρήξιμο και μερικές φορές πόνο και πληγές λόγω της ζημιάς που έχουν υποστεί τα αιμοφόρα αγγεία.
Σύμπτωμα: Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
Αν ένας θρόμβος μπλοκάρει τις φλέβες στα χέρια ή τα πόδια, τότε μπορεί να φαίνονται μπλε ή κόκκινες. Το δέρμα μπορεί επίσης να παραμείνει αποχρωματισμένο λόγω της ζημιάς που έχουν υποστεί τα αιμοφόρα αγγεία. Εάν οι πνεύμονες υποστούν πνευμονική εμβολή, τότε μπορεί το δέρμα να φαίνεται χλωμό, μπλε και ιδρωμένο.
Σύμπτωμα: Πόνος
Ξαφνικός, έντονος πόνος στο στήθος μπορεί να σημαίνει ότι ο θρόμβος έχει αποκοπεί και έχει προκαλέσει πνευμονική εμβολή. Εναλλακτικά μπορεί να είναι ένδειξη ότι ένας θρόμβος προκάλεσε έμφραγμα. Στην περίπτωση εμφράγματος, η συμπτωματολογία πιθανώς περιλαμβάνει και πόνο στο χέρι, κυρίως στο αριστερό. Εάν ο πόνος προκαλείται από θρόμβο, τότε μπορεί να υποδείξει το σημείο που βρίσκεται ο θρόμβος. Πιθανά σημεία είναι το πόδι (κάτω χαμηλά), η κοιλιά ή κάτω από τον λαιμό.
Σύμπτωμα: Δύσπνοια
Η δύσπνοια είναι ένα σοβαρό σύμπτωμα. Μπορεί να είναι ένδειξη θρόμβου στους πνεύμονες ή την καρδιά. Η καρδιά μπορεί επίσης να χτυπά γρήγορα (ταχυκαρδία), ή μπορεί να συνοδεύεται από εφίδρωση ή λιποθυμία.
Θρόμβος στον πνεύμονα (πνευμονική εμβολή)
Ο θρόμβος μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα ανάλογα με το πού βρίσκεται. Η πνευμονική εμβολή μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, πόνο στο στήθος, βήχα με αίμα και δυσκολία στην αναπνοή. Εάν τα συμπτώματα που έχετε ταιριάζουν με τα παραπάνω, πηγαίνετε αμέσως στο νοσοκομείο. Σημειώστε επίσης, ότι η πνευμονική εμβολή μπορεί να μην έχει ενδείξεις.
Θρόμβος στην καρδιά (έμφραγμα)
Το έμφραγμα μπορεί να μοιάζει με την πνευμονική εμβολή. Αλλά αν πρόκειται για έμφραγμα, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, ζαλάδα και πόνο στο στήθος. Όπως και να έχει, καλέστε τις πρώτες βοήθειες ή πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα.
Θρόμβος στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό)
Η πίεση αυξάνεται όταν το αίμα δεν έχει κανονική ροή. Μία σοβαρή απόφραξη μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό. Χωρίς οξυγόνο από το αίμα, τα κύτταρα του εγκεφάλου αρχίζουν να πεθαίνουν σε λίγα λεπτά. Ένας θρόμβος στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, σύγχυση, σπασμούς, προβλήματα στην ομιλία και αδυναμία, μερικές φορές μόνο στη μία πλευρά του σώματος.
Θρόμβος στην κοιλιά
Συχνά, δεν έχει καθόλου συμπτώματα. Οι φλέβες που φράζουν στο στομάχι ή στον οισοφάγο –ο οισοφάγος είναι ο σωλήνας που συνδέει το στομάχι με τον λαιμό– μπορεί να σκιστούν με αποτέλεσμα την αιμορραγία. Αυτό μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν τις κενώσεις εντέρου με αίμα ή τον εμετό με αίμα. Τέλος, τα κόπρανα μπορεί να είναι έχουν μαύρο χρώμα και ασυνήθιστα άσχημη μυρωδιά.
Θρόμβος στα νεφρά (θρόμβωση νεφρικής φλέβας)
Ονομάζεται επίσης θρόμβωση νεφρικής φλέβας. Αυτοί οι θρόμβοι συνήθως αναπτύσσονται αργά και κυρίως σε ενήλικες. Πιθανόν να μην έχουν ενδείξεις και συμπτώματα εκτός αν ένα κομμάτι του θρόμβου αποκοπεί και μπλοκάρει τους πνεύμονες. Σπάνια, και ειδικά στα παιδιά, μπορεί να συμβεί γρήγορα και να προκαλέσει ναυτία, πυρετό και εμετό. Επίσης, μπορεί να συνοδεύεται από αίμα στα ούρα και μειωμένη ανάγκη για ούρηση.
«Νομίζω ότι έχω θρόμβο – Τι να κάνω;»
Επισκεφτείτε αμέσως τον γιατρό σας ή πηγαίνετε στα επείγοντα. Ένας θρόμβος μπορεί να είναι θανατηφόρος, και δεν θα το ξέρετε σίγουρα αν δεν κάνετε εξετάσεις. Ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει φάρμακο που διαλύει τον θρόμβο ή να περάσει χειρουργικά έναν λεπτό σωλήνα στην περιοχή του θρόμβου για να τον διαλύσει.
Συμβουλές πρόληψης
Μπορείτε να λάβετε μέτρα για να μειώσετε τις πιθανότητες θρόμβου. Το πιο σημαντικό είναι να διατηρείτε υγιές βάρος, να τρώτε σωστά και να ασκείστε. Τέλος:
- Μην κάθεστε ή παραμένετε ακίνητοι για πολλή ώρα, ειδικά μετά από ένα μεγάλο ταξίδι ή χειρουργική επέμβαση.
- Αν εργάζεστε σε γραφείο, σηκωθείτε και κινηθείτε τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο ώρες. Κάντε ασκήσεις για τα πόδια και τα δάχτυλα ενώ κάθεστε στην καρέκλα.
- Δείτε αν οι στενές κάλτσες ή τα ρούχα συμπίεσης μπορούν να βοηθήσουν στη ροή του αίματος.
- Ρωτήστε τον γιατρό σας αν χρειάζεστε φάρμακα για την αντιμετώπιση των θρόμβων (αντιπηκτικά).
Πηγές: oloygeia.gr (WebMD, Hemarology, NIH)