ΙΦΝΕ: Αυξάνουν κατά 9 φορές τον κίνδυνο κατάθλιψης
Την πολύπλοκη και αμφίδρομη σχέση μεταξύ της κατάθλιψης και των Φλεγμονώδων Νόσων του Εντέρου (ΙΦΝΕ), αλλά και πώς μπορούν να επηρεαστούν τα μέλη της οικογένειας αποκαλύπτει νεότερη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια. Ειδικότερα, σύμφωνα με την μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Gastroenterology and Hepatology, ασθενείς που διαγνώστηκαν με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (ΙΦΝΕ), διέτρεχαν έως και εννέα φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη, σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Το αξιοπερίεργο είναι όμως ότι ανάλογα, τα αδέρφια τους που δεν έπασχαν από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, είχαν σχεδόν δύο φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κατάθλιψη.
Αντίθετα, οι ασθενείς με κατάθλιψη είχαν δύο φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και τα αδέρφια τους, χωρίς διαγνωσμένη κλινική κατάθλιψη, είχαν περισσότερες από μιάμιση φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.
«Η μελέτη αποκαλύπτει ότι υπάρχει μια κλινική αλληλοεπικάλυψη των νόσων. Πρόκειται για την πρώτη ερευνητική απόπειρα που διερευνά την αμφίδρομη συσχέτιση μεταξύ των φλεγμονώδων νόσων του εντέρου και της κατάθλιψης στα αδέρφια» σύμφωνα με τον Bing Zhang, γαστρεντερολόγο και επικεφαλής της μελέτης.
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα περισσότερων από 20 εκατομμυρίων ατόμων από την Εθνική Βάση Δεδομένων Ερευνών Ασφάλισης Υγείας των πολιτών της Ταϊβάν. Για 11 χρόνια, παρακολούθησαν ασθενείς με ΙΦΝΕ ή κατάθλιψη, αλλά και την κατάσταση της υγείας των αδερφών τους, που δεν έπασχαν από κάποια από αυτές τις ασθένειες. Ως ομάδα ελέγχου, για να κάνουν τη σύγκριση, έθεσαν άτομα χωρίς καμία πάθηση, αλλά με παρόμοια ηλικία, φύλο και κοινωνικοοικονομική κατάσταση.
Οι θεωρίες των επιστημόνων
Εκτός από τη γενετική, που θα ήταν μια έγκυρη απάντηση στην εξήγηση των ταυτόχρονων διαταραχών ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, ο δρ. Zhang υποθέτει ότι συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες, όπως ένα στρεσογόνο περιβάλλον και το μικροβίωμα του εντέρου. Όπως εξηγεί, «είναι λογικό τα άτομα με ΙΦΝΕ να είναι πιο επιρρεπή στην κατάθλιψη, επειδή τα επαναλαμβανόμενα γαστρεντερικά συμπτώματα μπορούν να διαταράξουν την καθημερινότητα του ασθενούς. Επίσης, ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης της κατάθλιψης ανάμεσα στα αδέρφια των ασθενών με ΙΦΝΕ, ενδεχομένως να αντικατοπτρίζει την κόπωση του φροντιστή, εάν τα αδέρφια είναι υπεύθυνα για τη φροντίδα του ασθενούς».
Από την άλλη, οι ερευνητές δεν είναι το ίδιο βέβαιοι γιατί τα αδέρφια ασθενών με κατάθλιψη είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με ΙΦΝΕ. Ο δρ. Zhang υποθέτει ότι μπορεί να υπάρχει μια κοινή γενετική ευαισθησία για οποιαδήποτε ασθένεια που εμφανίζεται διαφορετικά στα μέλη της οικογένειας.
Ωστόσο, το εύρημα που εξέπληξε τους ερευνητές ήταν το γεγονός ότι οι ασθενείς με κατάθλιψη ήταν πιο επιρρεπείς σε ΙΦΝΕ. Ο δρ. Zhang θεωρεί πως η απάντηση κρύβεται στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, τη σύνδεση δηλαδή του γαστρεντερικού συστήματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από τον νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, η φλεγμονή του εγκεφάλου, η οποία παίζει ρόλο στην κατάθλιψη, μπορεί να συνδέεται με τη φλεγμονή του γαστρεντερικού σωλήνα, χαρακτηριστικό της ΙΦΝΕ.
Τέλος, ο δρ Zhang ελπίζει ότι τα ευρήματα της μελέτης θα ενθαρρύνουν τους επαγγελματίες υγείας να λαμβάνουν υπόψη τόσο το οικογενειακό ιστορικό όσο και τη σχέση μεταξύ γαστρεντερικών και διαταραχών της διάθεσης κατά την αξιολόγηση ή τη θεραπεία ασθενών με ΙΦΝΕ ή κατάθλιψη.