Καρκίνος παχέος εντέρου: Η ποσότητα σιδήρου που λαμβάνουμε μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο – Πόσο χρειαζόμαστε ανάλογα με την ηλικία
Νέες επιστημονικές μελέτες αναδεικνύουν καινούργια στοιχεία για τα αίτια του καρκίνου του παχέος εντέρου και το συσχετίζουν με την ποσότητα σιδήρου που λαμβάνουμε.
Στο πλαίσιο αυτό, οι μελέτες δείχνουν ότι τόσο η υπερβολική όσο και η ανεπαρκής πρόσληψη μιας συγκεκριμένης θρεπτικής ουσίας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και άλλων τύπων καρκίνου.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Πώς ο σίδηρος παίζει ρόλο στον κίνδυνο
Το εν λόγω θρεπτικό συστατικό είναι ο σίδηρος. Οι επιπτώσεις του στα ποσοστά καρκίνου αναδεικνύονται σε αρκετές έρευνες.
Για παράδειγμα, μια ανασκόπηση του 2022 στο Cancer Medicine δείχνει ότι η υπερβολική ποσότητα σιδήρου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου πνεύμονα και παχέος εντέρου, σημειώνοντας ότι η περίσσεια σιδήρου μπορεί να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη του όγκου. Από την άλλη πλευρά, μια ανασκόπηση του 2021 στο Frontiers in Immunology υποδηλώνει ότι το χαμηλό σίδηρο σχετίζεται με την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ο Δρ. James Cox, γαστρεντερολόγος και επίκουρος καθηγητής στο Burnett School of Medicine του Texas Christian University, εξηγεί τις λεπτομέρειες. «Η περίσσεια σιδήρου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου λόγω της επίδρασής της στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Το αν η περίσσεια σιδήρου αυξάνει τον πραγματικό κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου στο σύνολό του είναι άγνωστο», ανέφερε.
Επιπλέον, η υπερβολική ποσότητα σιδήρου στο σώμα μπορεί να συμβάλει στο οξειδωτικό στρες και σε άλλους τύπους βλάβης που μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε ανάπτυξη καρκίνου, σύμφωνα με την Δρ. Anne Mongiu, χειρουργό παχέος εντέρου στο Smilow Cancer Hospital και Yale Cancer Center. Η επιστήμονας αναφέρει τις βλάβες του DNA, την υπεροξείδωση των λιπιδίων, τις πρωτεϊνικές βλάβες και πολλά άλλα ως παραδείγματα του τι μπορεί να κάνει το σώμα με τα πολύ υψηλά επίπεδα σιδήρου.
Πολύ λίγος σίδηρος μπορεί επίσης να είναι επιβλαβής, επηρεάζοντας αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα. «Το ανοσοποιητικό σύστημα βασίζεται στον σίδηρο για να αναπτυχθεί και να υποστηρίξει τις φυσιολογικές δράσεις των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος», επισημαίνει η Δρ. Michelle Hughes, γαστρεντερολόγος στο Yale New Haven Health.
«Όταν το σώμα δεν έχει αρκετό σίδηρο, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί να ανιχνεύσει ή να καταστρέψει αποτελεσματικά τα καρκινικά κύτταρα. Αυτό επιτρέπει στα καρκινικά κύτταρα να αναπτυχθούν και να εξαπλωθούν πιο γρήγορα», συμπληρώνει.
Πόσο σίδηρο πρέπει να προσπαθείτε να λαμβάνετε
Δεδομένου ότι κάθε σώμα είναι διαφορετικό, δεν υπάρχει μια γενική απάντηση για το πόσο σίδηρο πρέπει να καταναλώνετε. «Η ποσότητα σιδήρου που θα πρέπει να λαμβάνουν οι άνθρωποι ποικίλλει ανάλογα με πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, η έμμηνος ρύση, η κατάσταση εγκυμοσύνης και τα διατροφικά πρότυπα», σημείωσε η Δρ. Mongiu και πρόσθεσε:
«Τα συμπληρώματα σιδήρου δεν είναι απαραίτητα για τους περισσότερους, αλλά θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη μετά από συζήτηση με έναν ιατρό, εάν ένα άτομο δεν λαμβάνει αρκετά τακτικά σίδηρο από τη διατροφή ή εάν υπάρχουν χαμηλά αποθέματα σιδήρου που πρέπει να συμπληρωθούν».
Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να μιλήσετε με έναν γιατρό ή διαιτολόγο. Ωστόσο, υπάρχουν γενικευμένες προτάσεις. Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NIH) συνιστά τα εξής:
- Άνδρες ηλικίας 19 έως 50 ετών: 8 mg την μέρα
- Γυναίκες ηλικίας 19-50 ετών: 18 mg την μέρα
- Άτομα άνω των 50 ετών: 8 mg την μέρα
- Κατά την εγκυμοσύνη: 27 mg την μέρα
- Κατά τη γαλουχία: 9 mg την μέρα
Περαιτέρω, ο Δρ. Cox συνιστά 18 mg σιδήρου την ημέρα εάν είστε σε προεμμηνοπαυσιακή κατάσταση και 8 mg την ημέρα εάν είστε σε μετεμμηνοπαυσιακή, αλλά προσθέτει: «Άλλες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να απαιτούν διαφορετικές δόσεις».
Τροφές πλούσιες σε σίδηρο περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων γαρίδες, μπρόκολο, αυγά, κοτόπουλο, προϊόντα σιταριού, σταφίδες και κάσιους.
Τα σημάδια υπερβολικής ποσότητας σιδήρου στο σώμα περιλαμβάνουν κόπωση, ακανόνιστο καρδιακό παλμό, πόνο στις αρθρώσεις, πόνο στο στομάχι και άλλα. Τα σημάδια έλλειψης σιδήρου μπορεί να είναι παρόμοια -όπως η κόπωση- και περιλαμβάνουν επίσης χλωμό ή κίτρινο δέρμα, ρίγη, απώλεια μαλλιών και άλλα.