Λοιμώξεις: Πλήττουν το 12% των νοσηλευομένων στα ελληνικά νοσοκομεία

Σημαντική και μετρήσιμη μείωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων κατέγραψε το Πανελλήνιο Πρόγραμμα για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και της Μικροβιακής Αντοχής (GRIPP-SNF), το οποίο ολοκλήρωσε την πενταετή πιλοτική του φάση και παραδίδεται πλέον για καθολική εφαρμογή στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Τα αποτελέσματα του προγράμματος

Κατά την πενταετή εφαρμογή του προγράμματος σε δέκα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία της χώρας καταγράφηκαν εντυπωσιακά αποτελέσματα στον έλεγχο των λοιμώξεων και στην ενίσχυση της ασφάλειας των ασθενών. Ο ρυθμός εμφάνισης μικροβιαιμιών που σχετίζονται με κεντρικές φλεβικές γραμμές (CLABSI) μειώθηκε κατά 45%, από 8,99 σε 4,94 λοιμώξεις ανά 1.000 ημέρες κεντρικής γραμμής, με το χαμηλότερο επίπεδο να καταγράφεται το πρώτο εξάμηνο του 2025. Παράλληλα, η συμμόρφωση στην υγιεινή των χεριών αυξήθηκε από 45% σε πάνω από 61%, με το υψηλότερο ποσοστό να αγγίζει το 64% το 2025.

Στο ίδιο διάστημα εκτιμάται ότι αποφεύχθηκαν 933 σοβαρές λοιμώξεις σε ενήλικες και παιδιά, γεγονός που μεταφράζεται σε λιγότερες επιπλοκές, λιγότερες ημέρες νοσηλείας και λιγότερες ανθρώπινες απώλειες.

Παράλληλα, το πρόγραμμα συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία σύγχρονων μηχανισμών επιτήρησης λοιμώξεων, στην εφαρμογή διεθνών προτύπων ποιότητας και στη στελέχωση των νοσοκομείων με εξειδικευμένο προσωπικό. Σε δέκα νοσοκομεία εργάστηκαν έντεκα νοσηλευτές επιτήρησης λοιμώξεων, με καθημερινό ρόλο στην εφαρμογή πρωτοκόλλων και την εκπαίδευση του προσωπικού.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην εκπαίδευση. Σε συνεργασία με τη Νοσηλευτική Σχολή του ΕΚΠΑ, υλοποιήθηκε εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο ολοκλήρωσε δεκατρείς κύκλους και παρείχε δωρεάν εκπαίδευση και πιστοποίηση σε 1.048 νοσηλευτές σε όλη τη χώρα.

Επέκταση του προγράμματος σε όλα τα νοσοκομεία

Μετά την ολοκλήρωση της πιλοτικής φάσης, την ευθύνη της εθνικής εφαρμογής του προγράμματος αναλαμβάνει ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (Ο.ΔΙ.Π.Υ.).

Το GRIPP-SNF θα επεκταθεί αρχικά σε όλα τα τμήματα των δέκα νοσοκομείων που συμμετείχαν στην πιλοτική φάση, τα οποία θα λάβουν και πιστοποίηση ποιότητας, και στη συνέχεια σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Παράλληλα, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα διευρυνθεί ώστε να καλύπτει το σύνολο των επαγγελματιών υγείας.

Οδικός χάρτης επέκτασης σε όλο το ΕΣΥ

Ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, υπογράμμισε ότι η ολοκλήρωση της πενταετούς πιλοτικής φάσης του GRIPP-SNF αποτελεί ορόσημο για το δημόσιο σύστημα υγείας και απόδειξη ότι η επένδυση στη γνώση και την ποιότητα αποδίδει καρπούς, ευχαρίστησε δε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τη σταθερή στήριξη του στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO), τον Οργανισμό Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (Ο.ΔΙ.Π.Υ.) και τη Νοσηλευτική Σχολή του ΕΚΠΑ για την άψογη συνεργασία τους.

«Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά: σημαντική μείωση των λοιμώξεων που σχετίζονται με κεντρικές γραμμές, εντυπωσιακή αύξηση της συμμόρφωσης στην υγιεινή των χεριών και εκατοντάδες περιστατικά σοβαρών λοιμώξεων που αποφεύχθηκαν. Εξίσου σημαντική είναι η ενίσχυση των νοσοκομείων με εξειδικευμένους νοσηλευτές επιτήρησης και η εκπαίδευση περισσότερων από 1.000 επαγγελματιών υγείας. Με την παράδοση του προγράμματος στην Πολιτεία, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε και να επεκτείνουμε το έργο αυτό, εντάσσοντας τις καλές πρακτικές του GRIPP-SNF και στα τρία νέα νοσοκομεία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος σε Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή και Σπάρτη. Στόχος μας είναι ένα σύστημα υγείας ασφαλέστερο, πιο αποτελεσματικό και προσανατολισμένο στον ασθενή. Η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται με συνέπεια και αποφασιστικότητα προς όφελος όλων των πολιτών» ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης.

Ο Υφυπουργός Υγείας, κ. Μάριος Θεμιστοκλέους, σημείωσε ότι «το 2022 το ECDC κατέγραψε ότι η Ελλάδα κατείχε δυσμενή θέση σε ό,τι αφορά τις νοσοκομειακές λοιμώξεις και τη μικροβιακή αντοχή σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση του ελέγχου και της πρόληψης των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Πρωταρχικό ρόλο σε αυτό διαδραμάτισε το Πανελλήνιο Πρόγραμμα για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής (GRIPP-SNF), την πιλοτική φάση του οποίου χρηματοδότησε το ΙΣΝ. Στα 10 νοσοκομεία που συμμετείχαν στην πιλοτική φάση, μειώσαμε τις μικροβιαιμίες από κεντρική γραμμή κατά 45%, αποτρέψαμε πάνω από 1.000 λοιμώξεις και αυξήσαμε τη συμμόρφωση στην υγιεινή των χεριών κατά 28%. Σήμερα, το Υπουργείο Υγείας υιοθετεί πλήρως τις πρακτικές και τις κατευθυντήριες του προγράμματος και προχωρά στη σταδιακή εφαρμογή του σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας».

Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, κ. Ανδρέας Δρακόπουλος, ανέφερε ότι η ολοκλήρωση της πιλοτικής φάσης και η παράδοση του προγράμματος στο Ελληνικό Δημόσιο αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή, καθώς αποδεικνύεται ότι μια στοχευμένη δωρεά μπορεί να δημιουργήσει απτό κοινωνικό όφελος. «Όταν το 2017 οραματιστήκαμε τη Διεθνή Πρωτοβουλία για την Υγεία (ΔΠΥ), με στόχο να συμβάλουμε στην επίτευξη ουσιαστικού αντίκτυπου για τη δημόσια υγεία στην Ελλάδα και διεθνώς, σχεδιάσαμε, όχι μόνο σημαντικά έργα υποδομών και εξοπλισμού αλλά και ένα ζωντανό δίκτυο φροντίδας για να αλλάξει στην πράξη η καθημερινότητα των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας. Η ολοκλήρωση της πιλοτικής φάσης του Πανελλήνιου Προγράμματος για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και της Μικροβιακής αντοχής (GRIPP-SNF) και η παράδοση του προγράμματος στην Ελληνική Πολιτεία για τη συνέχιση και επέκτασή του, αποτελεί μια σημαντική στιγμή. Διότι διαπιστώνουμε ότι ακόμη μία δωρεά, από τις περισσότερες από 80 που εντάσσονται στην Πρωτοβουλία, προσθέτει αξία και απτά αποτελέσματα στον τομέα της ιατρικής περίθαλψης. Η διαδρομή μας συνεχίζεται» υπογράμμισε ο κ. Δρακόπουλος.

Ο Καθηγητής κ. Θεοκλής Ζαούτης, Επικεφαλής του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων – CLEO, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα των 5 ετών υλοποίησης του Προγράμματος GRIPP-SNF μας δίδαξαν πολλά – κυρίως όμως μας δίδαξαν ότι είναι στο χέρι μας να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και με όφελος τόσο για τους συμπολίτες μας όσο και για το Σύστημα Υγείας ένα πρόβλημα που αποτελεί «σιωπηλή πανδημία», κοστίζει κάθε χρόνο εκατοντάδες ζωές στη χώρα μας, αλλά και σημαντικούς πόρους στην Υγεία. Αυτά τα διδάγματα και την τεχνογνωσία που διαθέτουμε πρέπει να αξιοποιήσουμε από εδώ και πέρα, και μέσα από τη συνεργασία να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, σε εθνικό πλέον επίπεδο, έως ότου εξαλείψουμε τη σιωπηλή πανδημία».

Το πρόγραμμα GRIPP-SNF

Το GRIPP-SNF ξεκίνησε το 2021 και υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Υγεία. Αφορά δέκα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία και υλοποιείται από το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO), σε συνεργασία με τον Ο.ΔΙ.Π.Υ. και τη Νοσηλευτική Σχολή του ΕΚΠΑ. Στόχος είναι η μείωση των λοιμώξεων, που επηρεάζουν περίπου το 12% των νοσηλευόμενων ασθενών στη χώρα.

Η Διεθνής Πρωτοβουλία για την Υγεία του ΙΣΝ, με συνολικό προϋπολογισμό άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, στηρίζει περισσότερα από 80 προγράμματα στην Ελλάδα και διεθνώς, ενισχύοντας τόσο τις υποδομές όσο και την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας.

Πηγή: ygeiamou.gr