Λύκος: Νέα μελέτη εντόπισε πυροδότη μηχανισμό της αυτοάνοσης νόσου

Ένας από τους πιο διαδεδομένους ιούς στον κόσμο φαίνεται πως σχετίζεται με το μηχανισμό εμφάνισης του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα και προσφέρει τα ισχυρότερα στοιχεία μέχρι σήμερα για αυτή τη σύνδεση.

Η έρευνα, με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Stanford, κατέδειξε ότι ο ιός Epstein–Barr, γνωστός και ως ο ιός που προκαλεί τη «νόσο του φιλιού» μπορεί να αποτελεί τον βασικό εκλυτικό μηχανισμό πίσω από τη «σκληρή αυτή ιατρική μυστηριώδη πάθηση».

Ο γνωστός ιός πίσω από μια άγνωστη αιτία

Ο ιός Epstein–Bar είναι ο ιός που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση και μολύνει σχεδόν όλους τους ενήλικες κάποια στιγμή στη ζωή τους, συνήθως χωρίς να προκαλεί σοβαρά συμπτώματα. Ωστόσο, τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να μολύνει και να «επαναπρογραμματίζει» συγκεκριμένα ανοσοκύτταρα, οδηγώντας δυνητικά στην εμφάνιση του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου.

«Πρόκειται για το σημαντικότερο εύρημα που έχει προκύψει από το εργαστήριό μου σε όλη την καριέρα μου», δηλώνει ο ανοσολόγος και επικεφαλής της ομάδας, William Robinson. «Πιστεύουμε ότι αυτό το εύρημα αφορά το 100% των περιστατικών λύκου».

Πολύ ισχυρότερη λοίμωξη από ό,τι σε υγιή άτομα

Αν και ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στο σώμα των περισσότερων ανθρώπων, άτομα με λύκο φαίνεται πως παρουσιάζουν πολύ βαθύτερη λοίμωξη.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, περίπου 1 στα 400 Β-λεμφοκύτταρα στους ασθενείς με λύκο είναι μολυσμένο από τον ιό– ποσοστό 25 φορές υψηλότερο σε σχέση με υγιή άτομα.

Στο εργαστήριο, η μόλυνση ενεργοποίησε μηχανισμούς που πυροδότησαν γονίδια φλεγμονής, κάνοντας τα κύτταρα να λειτουργούν ως πυροδότες αυτοάνοσων αντιδράσεων σε ολόκληρο το σώμα.

Μπορεί να εξηγεί τις εξάρσεις και υφέσεις της νόσου

Ο λύκος χαρακτηρίζεται από περιόδους έξαρσης και ύφεσης, και μέχρι σήμερα η αιτία αυτών των κύκλων παραμένει αινιγματική.

Η νέα μελέτη υποστηρίζει ότι ο ιός Epstein–Barr μπορεί να είναι ο παράγοντας που προκαλεί αυτά τα «κύματα» της νόσου, επηρεάζοντας τη λειτουργία των Β-κυττάρων και τη φλεγμονή που οδηγεί σε βλάβη ιστών.

Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος είναι μια χρόνια αυτοάνοση νόσος όπου το ανοσοποιητικό επιτίθεται λανθασμένα στους ίδιους τους ιστούς του σώματος, προκαλώντας εκτεταμένη φλεγμονή και δυνητικά σοβαρές, απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.

Ένα ενιαίο και ίσως καθοριστικό αίτιο

Παρότι η νόσος περιγράφηκε για πρώτη φορά τον 9ο αιώνα, η αιτία της παραμένει άγνωστη. Θεωρείται ότι εμπλέκονται πολλοί παράγοντες: γενετικοί, ορμονικοί, διατροφικοί, περιβαλλοντικοί και λοιμώδεις.

Η νέα εργασία του Stanford, ωστόσο, προτείνει ότι μπορεί να υπάρχει μία κοινή ρίζα: ένας ιός που επηρεάζει θεμελιωδώς το ανοσοποιητικό σύστημα.

Πώς εντόπισαν τα μολυσμένα κύτταρα

Για δεκαετίες οι ερευνητές υποπτεύονταν τη σχέση του ιού Epstein–Barr –λύκου, αλλά ο ιός είναι δύσκολο να ανιχνευθεί μέσα στα Β-κύτταρα.

Η ομάδα του Stanford ανέπτυξε μια νέα τεχνική αλληλούχισης που επιτρέπει να εντοπιστούν τα κύτταρα που φέρουν τον ιό.

Με αυτή την τεχνολογία, διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με λύκο έχουν σημαντικά περισσότερα μολυσμένα κύτταρα, ιδίως κύτταρα μνήμης, τα οποία είναι υπεύθυνα για τις γρήγορες ανοσολογικές αποκρίσεις.

Όταν ο ιός μολύνει αυτά τα κύτταρα, φαίνεται πως τα ωθεί εκ νέου σε μια υπερφλεγμονώδη κατάσταση, συμβάλλοντας στην αυτοανοσία.

Ελπιδοφόρες προεκτάσεις και για άλλες ασθένειες

Το εύρημα ενισχύεται από πρόσφατες ανοσοθεραπείες που «στοχεύουν» ελαττωματικά Β-κύτταρα και έχουν δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα, ακόμη και ύφεση της νόσου.

Οι επιστήμονες εκτιμούν πως η ανακάλυψη μπορεί να έχει εφαρμογή και σε άλλες ασθένειες που έχουν συσχετιστεί με τον ιό, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, το long COVID και το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine.

Πηγή: ygeiamou.gr