Μηνιγγίτιδα – Πάτρα: Πόσο κινδυνεύουμε στο Καρναβάλι – Οδηγίες προφύλαξης

Γενικευμένη ανησυχία επικρατεί στην πόλη της Πάτρας, κυρίως ανάμεσα στους γονείς, που διερωτώνται για την πιθανότητα ή όχι μόλυνσης από μηνιγγίτιδα των νέων, μετά τα τρία περιστατικά σε φοιτητές. Ο φοιτητικός, και όχι μόνο, πληθυσμός της πόλης, βρέθηκε σε στενή επιτήρηση τις προηγούμενες ημέρες. Το σημερινό Καρναβάλι, όμως, και οι εκδηλώσεις όλου του τριημέρου που συνεπάγονται συγχρωτισμό, δεν αποκλείεται να οδηγήσουν σε μετάδοση.

Κλιμάκιο και κινητές μονάδες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) βρίσκονταν έως την Παρασκευή στην Πάτρα, μετά την ταυτοποίηση τριών κρουσμάτων σε φοιτητές των Πανεπιστημίων Πατρών και Πελοποννήσου κατά τους τελευταίους τρεις μήνες. Οι ειδικοί χορήγησαν χημειοπροφύλαξη σε έναν ευρύτερο κύκλο επαφών των φοιτητών και συνέστησαν τον εμβολιασμό κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου Β σε πολύ στενές επαφές. Τα κλιμάκια θα επιστρέψουν στην Πάτρα, εφόσον χρειαστεί μετά τις καρναβαλικές εκδηλώσεις.

Όπως προκύπτει από πληροφορίες, η χορήγηση χημειοπροφύλαξης αφορά σε περισσότερα από 3.000 άτομα. Η θεραπεία δίνεται εθελοντικά – δεν υποχρεώνεται κανείς – και πρόκειται για ένα χάπι άπαξ. Οι ειδικοί του ΕΟΔΥ συνιστούν αυξημένη προσοχή όλες τις επόμενες ημέρες, ακόμη και από όσους που ταξίδεψαν στην Πάτρα για το Καρναβάλι και δε ζουν εκεί.

«Συνήθως η μηνιγγίτιδα σχετίζεται με συγχρωτισμό σε κλειστούς χώρους, όπως είναι για παράδειγμα οι κοιτώνες», σημειώνει στο ygeiamou.gr ο Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης, και τονίζει ότι οι αριθμοί που καταγράφει σήμερα η Ελλάδα προς το παρόν είναι διαχειρίσιμοι. Βέβαια, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα τρία περιστατικά στο ίδιο μέρος σε διάστημα μικρότερο των τριών μηνών θεωρείται έξαρση κρουσμάτων.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής εμφανίζεται καθησυχαστικός τις εκδηλώσεις στο πλαίσιο του Καρναβαλιού. «Δεν θα δούμε δεκάδες κρούσματα μηνιγγίτιδας στο νοσοκομείο», σημειώνει. Προσθέτει δε ότι η διεισδυτικότητα της νόσου αφορά λιγότερα από 10 άτομα σε 1.000 στενές επαφές (για παράδειγμα άτομα του ίδιου νοικοκυριού), τη στιγμή που ο κορωνοϊός, για παράδειγμα, έχει 30%-50% διεισδυτικότητα. «Η μηνιγγίτιδα είναι μια νόσος με μικρή διεισδυτικότητα», σημειώνει ο κ. Μαγιορκίνης.

Εξηγεί δε ότι δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα για τον χρόνο επώασης της λοίμωξης. Και αυτό καθώς κάνει αποικισμό, για παράδειγμα πάει στο φάρυγγα, αλλά μπορεί να μην προκαλέσει διείσδυση και το άτομο να νοσήσει. Πρόκειται για αερομεταδιδόμενο νόσημα που όπως οι υπόλοιπες αναπνευστικές λοιμώξεις μεταδίδεται κατά βάση με την πολύ στενή επαφή, μέσω σταγονιδίων.

Οι ειδικοί συστήνουν σε περιπτώσεις πολύ βαριάς λοίμωξης την αναζήτηση άμεσης ιατρικής βοήθειας. Επίσης, όπως ισχύει για κάθε ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη, όποιος έχει συμπτώματα του αναπνευστικού καλό είναι να απομονώνεται, δηλαδή να μη συμμετέχει σε εκδηλώσεις με συγχρωτισμό, καθώς και να κάνει χρήση των ατομικών μέτρων υγιεινής προστασίας (χρήση μάσκας σε απαραίτητες επαφές, υγιεινή των χεριών).

Ένα πολύ συχνό ερώτημα των γονέων είναι εάν μπορούν να διαπιστώσουν οι ίδιοι τη λοίμωξη της μηνιγγίτιδας στο παιδί τους. Αξίζει να ξεκαθαριστεί ότι δεν υπάρχει τεστ που να γίνεται στο σπίτι ή στα ιατρεία των γιατρών. Υπάρχει αξιόπιστο μοριακό τεστ που πραγματοποιείται από τις μονάδες υγείας. Παράλληλα, μπορεί να γίνει και καλλιέργεια από φαρυγγικό δείγμα αλλά πιθανόν δεν είναι τόσο αξιόπιστη.

Στο επίκεντρο η συζήτηση για το εμβόλιο

Η ελληνική κοινωνία έχει θορυβηθεί το τελευταίο διάστημα μετά τα απανωτά περιστατικά μηνιγγίτιδας στην Πάτρα. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το 2024 έχουν καταγραφεί συνολικά περισσότερα από 12 κρούσματα, με τα τρία εξ αυτών να αφορούν σε φοιτητές Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της πόλης της Πάτρας. Άλλο ένα κρούσμα έχει αναφερθεί τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ανεβάζοντας τον αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε 13. Με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, η ανίχνευση τριών κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου της ίδιας οροομάδας σε έναν Οργανισμό (Σχολείο, Πανεπιστημιακό Ίδρυμα, κ.ά) κατά τη διάρκεια περιόδου τριών μηνών συνιστά έξαρση κρουσμάτων και συστήνεται η λήψη μέτρων (επέκταση της χορήγησης χημειοπροφύλαξης σε ευρύτερο κύκλο από τις στενές επαφές και στοχευμένος εμβολιασμός στις στενές επαφές των κρουσμάτων).

Τα περιστατικά μηνιγγίτιδας έχουν επαναφέρει τη συζήτηση για την αποζημίωση του εμβολίου κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β (είναι ο τύπος του εμβολίου για τον οποίο δεν αποζημιώνεται) που έως σήμερα χορηγείται δωρεάν μόνο σε παιδιά υψηλού κινδύνου, καθώς ο αριθμός κρουσμάτων που καταγράφονται στην Ελλάδα κρίνεται μικρός. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο γνωστός Καθηγητής, Σωτήρης Τσιόδρας, την περασμένη εβδομάδα κατά τη Συνέντευξη Τύπου για την έναρξη του ετήσιου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, πραγματοποιούνται συζητήσεις στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε σχέση με την προστασία των βρεφών και υπάρχουν θετικές εισηγήσεις.

Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο εμβόλια κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β. Το ένα κοστίζει περίπου 105 ευρώ και το άλλο περίπου 90. Το δεύτερο είναι εγκεκριμένο για ηλικίες άνω των 10 ετών. Για τα παιδιά κάτω των 2 ετών συστήνεται η διενέργεια τριών δόσεων, ενώ για όσα είναι από 2 ετών και πάνω γίνονται δύο δόσεις. Μπορεί ένα παιδί, ένας έφηβος ή ακόμη και ένας ενήλικος να το πραγματοποιήσει οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του θέλει. Αρκετοί γονείς, βέβαια, αντιμετωπίζουν πραγματικό δίλημμα μπροστά στο μεγάλο κόστος του εμβολίου, καθώς εάν υπάρχουν δύο παιδιά στην οικογένεια πρόκειται για τουλάχιστον 400 ευρώ.