Νέα μελέτη αναδεικνύει νέο θεραπευτικό σχήμα με σημαντικό όφελος στην επιβίωση ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος.
Ο καρκίνος του παγκρέατος και ειδικότερα το παγκρεατικό πορογενές αδενοκαρκίνωμα (pancreatic ductal adenocarcinoma, PDAC) συγκαταλέγεται στις πλέον επιθετικές κακοήθειες του πεπτικού συστήματος, με υψηλά ποσοστά πρώιμης υποτροπής και περιορισμένη μακροχρόνια επιβίωση. Τα τελευταία χρόνια, η περιεγχειρητική στρατηγική σε ασθενείς με χειρουργήσιμη ή οριακά χειρουργήσιμη (borderline resectable) νόσο έχει μετατοπιστεί προς την ενσωμάτωση της νεοεπικουρικής θεραπείας, με στόχο τη βελτιστοποίηση του ογκολογικού αποτελέσματος. Οι βασικοί στόχοι της νεοεπικουρικής προσέγγισης περιλαμβάνουν τη μείωση του φορτίου της πρωτοπαθούς νόσου, την αύξηση της πιθανότητας επίτευξης ριζικής εκτομής (R0), την πρώιμη αντιμετώπιση μεταστατικής διασποράς και την ορθολογική επιλογή ασθενών που είναι πιθανότερο να ωφεληθούν από τη χειρουργική επέμβαση.
Νέα μελέτη
Στο παραπάνω πλαίσιο, η μελέτη PACT-21 CASSANDRA αποτελεί ορόσημο στη νεοεπικουρική θεραπεία του καρκίνου παγκρέατος, παρέχοντας υψηλού επιπέδου τεκμήρια για τη βέλτιστη προεγχειρητική χημειοθεραπευτική στρατηγική. Πρόκειται για μια ιταλική, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη μελέτη φάσης ΙΙΙ, η οποία σχεδιάστηκε για να συγκρίνει την αποτελεσματικότητα δύο εντατικών νεοεπικουρικών σχημάτων σε ασθενείς με σταδίου I–III PDAC.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) αναφέρουν ότι στην πρώτη τυχαιοποίηση, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό The Lancet, εντάχθηκαν ασθενείς με χειρουργήσιμη ή οριακά χειρουργήσιμη νόσο, όπως αυτή ορίστηκε με βάση σύγχρονα απεικονιστικά κριτήρια. Οι συμμετέχοντες κατανεμήθηκαν τυχαιοποιημένα είτε στο σχήμα PAXG (cisplatin, nab-paclitaxel, capecitabine και gemcitabine) είτε στο mFOLFIRINOX (τροποποιημένο σχήμα που περιλαμβάνει fluorouracil, leucovorin, irinotecan και oxaliplatin), το οποίο μέχρι πρότινος θεωρούνταν το πλέον δραστικό σχήμα αναφοράς στον καρκίνο παγκρέατος.
Το κύριο καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η επιβίωση ελεύθερη συμβαμάτων (event-free survival, EFS), ένας σύνθετος δείκτης που περιλαμβάνει την εξέλιξη της νόσου, την αδυναμία χειρουργικής εκτομής, την υποτροπή μετά το χειρουργείο ή τον θάνατο από οποιαδήποτε αιτία. Το καταληκτικό αυτό σημείο θεωρείται ιδιαίτερα κατάλληλο για νεοεπικουρική στρατηγική, καθώς αποτυπώνει συνολικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σε όλο το φάσμα της περιεγχειρητικής πορείας.
Η πρωταρχική ανάλυση κατέδειξε ότι η προεγχειρητική θεραπεία με PAXG υπερείχε σημαντικά του mFOLFIRINOX, προσφέροντας σαφή βελτίωση στην επιβίωση ελεύθερη συμβαμάτων. Το όφελος αυτό αντιστοιχούσε σε 37% μείωση του κινδύνου συμβαμάτων και σε απόλυτη διαφορά 20% στην επιβίωση ελεύθερη συμβαμάτων στα τρία έτη, πληρώντας το προκαθορισμένο κριτήριο ανωτερότητας της μελέτης. Παράλληλα, τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν συνεπή με το κύριο αποτέλεσμα: υψηλότερα ποσοστά βαθιάς βιοχημικής ανταπόκρισης (μείωση CA19-9 ≥90%), καλύτερος απεικονιστικός έλεγχος της νόσου, αυξημένα ποσοστά πλήρους παθολογοανατομικής ανταπόκρισης και χαμηλότερη συχνότητα πρώιμης μετεγχειρητικής ανίχνευσης μεταστάσεων στην ομάδα PAXG.
Αναφορικά με την ασφάλεια, τα δύο σχήματα εμφάνισαν συγκρίσιμα ποσοστά σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών, με μοναδική εξαίρεση την αυξημένη συχνότητα ουδετεροπενίας στο PAXG. Σε επίπεδο συνολικής τοξικότητας, το PAXG παρουσίασε ευνοϊκότερο προφίλ ανεκτικότητας.
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της PACT-21 CASSANDRA αμφισβητούν την έως σήμερα κυρίαρχη θέση του mFOLFIRINOX ως μοναδικού προεγχειρητικού σχήματος αναφοράς και αναδεικνύουν το PAXG ως ιδιαίτερα αποτελεσματική και καλά ανεκτή εναλλακτική. Τα δεδομένα αυτά αναμένεται να επηρεάσουν ουσιαστικά τις μελλοντικές θεραπευτικές κατευθυντήριες οδηγίες και να ενισχύσουν την εξατομικευμένη, τεκμηριωμένη περιεγχειρητική προσέγγιση στον καρκίνο του παγκρέατος.
Πηγή: oloygeia.gr