«Ναι» από Κομισιόν στην BMS για νέο συνδυασμό φαρμάκων που «χτυπά» τον καρκίνο του οισοφάγου

Η Bristol Myers Squibb λαμβάνει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab ως πρώτης γραμμής θεραπεία σε ασθενείς με μη χειρουργήσιμο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων με έκφραση του PD-L1 ≥ 1%. Πώς δείχνει να βοηθάει ο συνδυασμός αυτός;

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του οισοφάγου είναι η έβδομη πιο συχνή μορφή καρκίνου και η έκτη πιο κοινή αιτία θανάτου λόγω καρκίνου παγκοσμίως. Το 2020 καταγράφηκαν περίπου 600.000 νέα περιστατικά και περισσότεροι από 540.000 θάνατοι. Οι δύο πιο συχνές μορφές καρκίνου του οισοφάγου είναι το καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων και το αδενοκαρκίνωμα, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 85% και 15% του συνόλου των διαγνωσθέντων περιστατικών καρκίνου του οισοφάγου, αντίστοιχα. Ωστόσο, η ιστολογική κατάσταση των καρκινικών όγκων του οισοφάγου ποικίλλουν ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και τη χώρα. Το καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων αντιστοιχεί περίπου στο 60% του συνόλου των περιστατικών καρκίνου του οισοφάγου που διαγιγνώσκονται στην Ευρώπη.

Ο συνδυασμός nivolumab με ipilimumab, ένα από τα δύο θεραπευτικά σχήματα με βάση το nivolumab που εγκρίθηκαν πρόσφατα, δείχνει μεγαλύτερη συνολική επιβίωση σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία στους συγκεκριμένους ασθενείς. Ο συνδυασμός nivolumab με χημειοθεραπεία έλαβε επίσης έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ίδια ένδειξη και η έγκριση βασίζεται σε αποτελέσματα από τη μελέτη Φάσης 3 CheckMate -648.

Πώς βοηθά το nivolumab

Το nivolumab είναι ένας αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου προγραμματισμένου θανάτου-1 (PD-1), μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. Ως εκ τούτου, το nivolumab έχει καταστεί μία σημαντική θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου.

Το κορυφαίο παγκόσμιο πρόγραμμα ανάπτυξης του nivolumab βασίζεται στην επιστημονική εξειδίκευση της Bristol Myers Squibb στο πεδίο της Ανοσο-Ογκολογίας και περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα κλινικών μελετών σε όλες τις φάσεις, συμπεριλαμβανομένης της Φάσης 3, σε διάφορους τύπους όγκων. Μέχρι σήμερα, έχουν ενταχθεί περισσότεροι από 35.000 ασθενείς στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του nivolumab. Οι κλινικές μελέτες του nivolumab έχουν συμβάλει στην εμβάθυνση της γνώσης σχετικά με τον πιθανό ρόλο των βιολογικών δεικτών στη φροντίδα των ασθενών, ιδιαίτερα όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο οι ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν από το nivolumab σε όλο το φάσμα έκφρασης του PD-L1.

Τον Ιούλιο του 2014, το nivolumab ήταν ο πρώτος αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου PD-1 που έλαβε έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 65 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ιαπωνίας και της Κίνας. Τον Οκτώβριο του 2015, το συνδυαστικό σχήμα nivolumab με ipilimumab υπήρξε ο πρώτος ανοσοθεραπευτικός συνδυασμός που έλαβε έγκριση για την αντιμετώπιση του μεταστατικού μελανώματος, ενώ αυτή τη στιγμή το εν λόγω σχήμα είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ανακοίνωση της εταιρείας για το φάρμακο

Η εταιρεία ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το nivolumab σε συνδυασμό με ipilimumab για την πρώτη γραμμής θεραπεία ενηλίκων ασθενών με μη χειρουργήσιμο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων με έκφραση του PD-L1 στα καρκινικά κύτταρα ≥ 1%. Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βασίζεται σε αποτελέσματα από την κλινική μελέτη Φάσης 3 CheckMate -648, στο πλαίσιο της οποίας η θεραπεία με τον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab κατέδειξε στατιστικά σημαντικό και κλινικά ουσιαστικό όφελος ως προς τη συνολική επιβίωση των ασθενών, σε σύγκριση με χημειοθεραπεία που περιέχει φθοριοπυριμιδίνη και πλατίνα στην προκαθορισμένη ενδιάμεση ανάλυση. Το προφίλ ασφάλειας του συνδυασμού nivolumab με ipilimumab ήταν αντίστοιχο με το προφίλ ασφάλειας που αναφέρθηκε σε προηγούμενες μελέτες. Αποτελέσματα από τη μελέτη CheckMate -648 παρουσιάστηκαν στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) τον Ιούνιο του 2021.

«Ο συνδυασμός nivolumab με ipilimumab, μία από τις δύο συνδυαστικές θεραπείες με βάση το nivolumab που εγκρίθηκαν πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δείχνει μεγαλύτερο όφελος επιβίωσης σε σχέση με τη χημειοθεραπεία ως μονοθεραπεία σε αυτή την ομάδα ασθενών», δήλωσε ο Ian M. Waxman, M.D., επικεφαλής ανάπτυξης του τμήματος καρκίνων του γαστρεντερικού συστήματος της Bristol Myers Squibb. «Το καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων αποτελεί μία ιδιαίτερα επιθετική μορφή καρκίνου, η οποία σε προχωρημένα στάδια είναι ακόμα πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Η δυνατότητα χρήσης του συνδυασμού nivolumab με ipilimumab στην πρώτης γραμμής θεραπεία για τους ασθενείς με προχωρημένη νόσο μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα επιβίωσης σε σχέση με τη χρήση χημειοθεραπείας μόνο».

Η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά στη χρήση του συνδυασμού nivolumab με ipilimumab για την πρώτης γραμμής θεραπεία ενηλίκων με μη χειρουργήσιμο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων με έκφραση του PD-L1 ≥ 1%, τόσο στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε επίσης το nivolumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με βάση φθοριοπυριμιδίνη και πλατίνα για την πρώτης γραμμής θεραπεία ενηλίκων ασθενών με τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.

Τι δείχνει η μελέτη για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια 

Τα αποτελέσματα από τη μελέτη CheckMate -648 περιλαμβάνουν:

• Συνολική επιβίωση (OS) σε συμμετέχοντες με έκφραση του PD-L1 ≥ 1%. (πρωτεύον καταληκτικό σημείο): Η διάμεση συνολική επιβίωση ήταν 13,70 μήνες (95% Διάστημα εμπιστοσύνης [CI]: 11,24, 17,02) για τον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab έναντι 9,07 μηνών (95% CI: 7,69, 9,95) για τη χημειοθεραπεία (Λόγος κινδύνου [HR ]= 0,64· 95% CI: 0,46, 0,90· p=0,0010).
• Επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) σε συμμετέχοντες με έκφραση του PD-L1 ≥ 1%. (πρωτεύον καταληκτικό σημείο): Η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου ήταν 4,04 μήνες (95% CI: 2,40, 4,93) για τον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab έναντι 4,44 μηνών (95% CI: 2,89, 5,82) για τη χημειοθεραπεία (HR = 1,02· 95% CI: 0,73, 1,43· p=0,8958).
• Ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR) (δευτερεύον καταληκτικό σημείο): Το ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης ήταν 35,4% (95% CI: 28,0, 43,4) για τον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab έναντι 19,7% (95% CI: 13,8, 26,8) για τη χημειοθεραπεία.
• Ασφάλεια (βάσει συγκεντρωτικών δεδομένων σε όλους τους τύπους όγκων): Η επίπτωση ανεπιθύμητων ενεργειών Βαθμού 3-5 ήταν 62% για το nivolumab σε συνδυασμό με ipilimumab και 52% για τη χημειοθεραπεία μόνο, ενώ το 1,0% των θανατηφόρων ανεπιθύμητων ενεργειών αποδόθηκαν στον συνδυασμό nivolumab με ipilimumab, συμπεριλαμβανομένης της πνευμονίτιδας. Η διάμεση διάρκεια της θεραπείας ήταν 3,79 μήνες (95% CI: 3,52, 4,60) για το συνδυασμό nivolumab με ipilimumab και 3,48 μήνες (95% CI: 3,45, 3,48) για τη χημειοθεραπεία.

Μια ματιά στα δεδομένα της μελέτης CheckMate -648

Η μελέτη CheckMate -648 είναι μία τυχαιοποιημένη μελέτη Φάσης 3 που αξιολογεί το nivolumab σε συνδυασμό με ipilimumab (N=325) ή το nivolumab σε συνδυασμό με φθοριοουρακίλη και σισπλατίνη (N=321) έναντι του συνδυασμού φθοριοουρακίλης με σισπλατίνη μόνο (N=324), σε ασθενείς με μη αντιμετωπισμένο στο παρελθόν, μη χειρουργήσιμο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων.

Τα πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία της μελέτης είναι η συνολική επιβίωση (OS) και η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) βάσει τυφλοποιημένης ανεξάρτητης κεντρικής επανεξέτασης (BICR) σε ασθενείς με έκφραση του PD-L1 ≥1% για τις δύο συνδυαστικές θεραπείες με βάση το nivolumab έναντι χημειοθεραπείας. Τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία της μελέτης περιλαμβάνουν τη συνολική επιβίωση και την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου βάσει τυφλοποιημένης ανεξάρτητης κεντρικής επανεξέτασης (BICR) σε όλους τους τυχαιοποιημένους ασθενείς.

Στο σκέλος της θεραπείας με συνδυασμό nivolumab με χημειοθεραπεία, οι ασθενείς έλαβαν nivolumab 240 mg τις ημέρες 1 και 15, φθοριοουρακίλη 800 mg/m²/ημέρα τις ημέρες 1 έως 5 (για 5 ημέρες) και σισπλατίνη 80 mg/m² την ημέρα 1 ενός κύκλου 4 εβδομάδων. Οι ασθενείς έλαβαν nivolumab για διάστημα έως 24 μήνες ή έως την εμφάνιση εξέλιξης της νόσου, μη αποδεκτής τοξικότητας ή την ανάκληση της συναίνεσης, ενώ έλαβαν χημειοθεραπεία έως την εμφάνιση εξέλιξης της νόσου, μη αποδεκτής τοξικότητας ή την ανάκληση της συναίνεσης.Στο σκέλος θεραπείας με nivolumab σε συνδυασμό με ipilimumab, οι ασθενείς έλαβαν nivolumab 3 mg/kg κάθε 2 εβδομάδες και ipilimumab 1 mg/kg κάθε 6 εβδομάδες για διάστημα έως και 24 μήνες ή έως την εμφάνιση εξέλιξης της νόσου, μη αποδεκτής τοξικότητας ή την ανάκληση της συναίνεσης.