
Νεφρά: Ποιες τροφές μπορούν να προκαλέσουν νεφρική βλάβη; Πώς να προστατευτείτε;
Ξέρετε ποιες τροφές επιβαρύνουν περισσότερο τα νεφρά σας; Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία τους και ορισμένες καθημερινές επιλογές μπορεί, χωρίς να το γνωρίζετε, να τα φθείρουν σταδιακά. Ποιες είναι οι πιο επιβαρυντικές τροφές και γιατί πρέπει να τις αποφεύγετε;
Η κακή διατροφή επηρεάζει τα νεφρά
Μελέτες όπως αυτή που δημοσιεύτηκε το 2019 στο επιστημονικό περιοδικό Advances in Nutrition από τη Holly Kramer, αναφέρουν πως μια «κακή» διατροφή πλούσια σε ζωική πρωτεΐνη και επεξεργασμένα τρόφιμα φαίνεται να επιβαρύνει τη λειτουργία των νεφρών και να επιταχύνει την εξελικτική πορεία προς σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια, ενώ μια ισορροπημένη διατροφή με φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες μπορεί να βοηθήσει στην προστασία ή επιβράδυνση της βλάβης των νεφρών.
Οι νεφροί σας είναι οι αφανείς ήρωες του σώματος, φιλτράροντας τις τοξίνες, ισορροπώντας τα υγρά και διατηρώντας την αρτηριακή πίεση υπό έλεγχο. Όμως, αν καταναλώνετε τα λάθος τρόφιμα κάθε μέρα, μπορεί να τους επιβαρύνετε σοβαρά χωρίς καν να το καταλαβαίνετε. Η υγεία των νεφρών δεν σχετίζεται μόνο με την αποφυγή του αλκοόλ ή των αλμυρών σνακ περιστασιακά, αλλά με το τι συσσωρεύεται αθόρυβα στο πιάτο σου με τον καιρό.
Κάποιες καθημερινές αγαπημένες επιλογές μπορεί να υπονομεύουν σιωπηλά τη λειτουργία των νεφρών σας. Το πιο ανησυχητικό; Δεν χρειάζεται να έχετε νεφρική νόσο για να ξεκινήσει η βλάβη. Στην πραγματικότητα, τα νεφρά σας μπορεί να βρίσκονται υπό πίεση πολύ πριν εμφανιστούν συμπτώματα.
Αν, λοιπόν, παίρνετε στα σοβαρά την πρόληψη νεφρικής βλάβης ή απλώς θέλετε να προσέχετε περισσότερο τη διατροφή σας, δείτε ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι ένοχοι που κρύβονται σε κοινή θέα και τι μπορείτε να φάτε αντί αυτών.
Αλμυρά, επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα
Το αλάτι είναι ο Νο1 εχθρός όταν μιλάμε για την υγεία των νεφρών. Όσο περισσότερο καταναλώνετε, τόσο περισσότερο τα βλάπτετε. Το CDC των ΗΠΑ καταδικάζει τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ειδικά το «αόρατο» αλάτι που κρύβεται σε κονσερβοποιημένες σούπες, κατεψυγμένα γεύματα, πατατάκια, κράκερ, αλλαντικά (όπως γαλοπούλα, μπέικον), φαγητά εστιατορίων και ακόμη και σάλτσες ή dressings σαλάτας. Γιατί; Η υπερβολική κατανάλωση νατρίου κάνει τους νεφρούς να κατακρατούν νερό, ανεβάζει την αρτηριακή πίεση και επιταχύνει τη φθορά των νεφρών.
Τι να κάνετε:
- Αποφύγετε όσο μπορείτε τα έτοιμα γεύματα ή τα φαγητά εστιατορίου.
- Ελέγχετε πάντα την ετικέτα διατροφικών στοιχείων, όσο χαμηλότερο το νάτριο, τόσο το καλύτερο.
- Πειραματιστείτε με μυρωδικά, λεμόνι ή ξύδι για γεύση. Μακριά από την αλατιέρα!
Ζαχαρούχα ποτά και αναψυκτικά τύπου cola
Το φανταστήκατε! Τα ζαχαρούχα αναψυκτικά είναι σκληρά για τους νεφρούς. Όχι μόνο συμβάλλουν στην παχυσαρκία και τον διαβήτη (μεγάλες αιτίες νεφρικών προβλημάτων), αλλά τα τύπου cola περιέχουν και μεγάλη ποσότητα φωσφόρου, κάτι που οι ευάλωτοι νεφροί δυσκολεύονται να επεξεργαστούν. Η υπερβολική ποσότητα φωσφόρου μπορεί να καταστρέψει τα αγγεία και τα οστά σας.
Απρόσμενες πηγές:
- Αναψυκτικά τύπου cola και ορισμένα αρωματισμένα νερά
- Γλυκά παγωμένα τσάγια και ενεργειακά ποτά
Τι να κάνετε:
- Προτιμήστε το απλό νερό ή εναλλακτικές χωρίς ζάχαρη
- Αν πρέπει οπωσδήποτε να πιείτε κάποιο αναψυκτικό, προτίμησε διαφανείς, χωρίς καφεΐνη εκδόσεις πού και πού
Fast food και συσκευασμένα έτοιμα γεύματα
Burgers, τηγανητές πατάτες, πίτσα και instant noodles είναι η τριάδα της καταστροφής: γεμάτα νάτριο, κορεσμένα λιπαρά και συχνά εξαιρετικά υψηλά τόσο σε φώσφορο όσο και σε κάλιο, δύο μέταλλα που μπορούν να συσσωρευτούν στο αίμα σας όταν οι νεφροί δεν λειτουργούν καλά.
Τι να κάνετε:
- Περιορίστε τις επισκέψεις και τις παραγγελίες από fast food
- Αν τελικά φάτε, ζήτησε φαγητό χωρίς προσθήκη αλατιού και αποφύγετε έξτρα τυριά ή σάλτσες
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο
Ο φώσφορος είναι ένας παραγνωρισμένος εχθρός των νεφρών. Αν το σώμα σας δεν μπορεί να τον αποβάλλει, «κλέβει» ασβέστιο από τα οστά και δημιουργεί προβλήματα στην καρδιά. Τα τρόφιμα με υψηλό φώσφορο επίσης περιλαμβάνουν:
- Επεξεργασμένα τυριά και γαλακτοκομικά προϊόντα
- Φασόλια, ξηρούς καρπούς, ψωμιά ολικής άλεσης
- Πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα με λέξεις που περιέχουν «phos-» στη λίστα συστατικώ
Τρόφιμα υψηλά σε ζωική πρωτεΐνη
Κρεατοφάγοι, προσοχή: Η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος, πουλερικών, αυγών και τυριών φορτώνει το σώμα με πρωτεΐνη που οι νεφροί πρέπει να φιλτράρουν. Με τον καιρό, η υπερβολική πρωτεΐνη κάνει τα νεφρά να δουλεύουν σκληρά, κάτι πολύ επιβαρυντικό αν έχεις ήδη παράγοντες κινδύνου ή αρχικό στάδιο χρόνιας νεφρικής νόσου (CKD). Ναι, χρειάζεσαι πρωτεΐνη, αλλά όχι περισσότερη απ’ όση μπορεί να αξιοποιήσει το σώμα σας.
«Βόμβες» καλίου
Για τους περισσότερους, το κάλιο είναι εξαιρετικό! Όμως όταν οι νεφροί δυσκολεύονται, δεν μπορούν να το ισορροπήσουν σωστά, οδηγώντας σε μυϊκά και καρδιακά προβλήματα. Τρόφιμα όπως μπανάνες, πορτοκάλια, πατάτες, ντομάτες, αβοκάντο και ακόμη και κάποια ψωμιά ολικής άλεσης, είναι ύπουλες πηγές καλίου που μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία όταν υπάρχει πρόβλημα
Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα
Οτιδήποτε είναι σε κουτί, σακουλάκι ή έτοιμο σε λίγα λεπτά πιθανότατα περιέχει ένα κοκτέιλ από νάτριο, φώσφορο, ανθυγιεινά λιπαρά, και AGEs (προϊόντα τελικής γλυκοζυλίωσης), χημικές ενώσεις που σχηματίζονται κατά το ψήσιμο σε υψηλές θερμοκρασίες και έχουν συνδεθεί με νεφρική βλάβη σε πολλές μελέτες. Όσο περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα καταναλώνεις, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για προβλήματα στα νεφρά ακόμη κι αν κατά τα άλλα είστε υγιείς.
Πηγή: oloygeia.gr