Νυκτουρία: Πώς αντιμετωπίζονται

Οι επανειλημμένες νυχτερινές επισκέψεις στην τουαλέτα είναι βάσανο. Μετά την ηλικία των 50 ιδιαίτερα, οπότε δεν αποτελούν συνήθως έκπληξη για όσους και όσες έχουν περάσει τα 50, η νυκτουρία όπως ονομάζεται η κατάσταση, θα συντελέσει σε διαταραγμένο ύπνο και όσα δεινά συνεπάγεται όπως κακή διάθεση και ελλιπής συγκέντρωση και, μακροπρόθεσμα, αυξημένο κίνδυνο για παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, εγκεφαλικό επεισόδιο, γνωστική έκπτωση και πρόωρο θάνατο. (Χώρια τις πολλές πιθανότητες μια άτσαλης πτώσης από το περπάτημα στα σκοτάδια.)

Μπορεί το φαινόμενο να είναι παροδικό ή επίμονο, να οφείλεται στον τρόπο ζωής ή σε προβλήματα υγείας. Ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ εξηγούν τα πάντα γύρω από τη νυκτουρία.

Ηλικία και τρόπος ζωής

Καθημερινές συνήθειες όπως η κατανάλωση πολλών ποτών και ροφημάτων με καφεϊνη στη διάρκεια της ημέρας, η οποία αυξάνει την παραγωγή ούρων, ή η πρόσληψη πολλών υγρών πριν τον ύπνο μπορούν να προκαλέσουν νυκτουρία. Επιπλέον, σε πολλούς ανθρώπους η παραγωγή ούρων διευκολύνεται όταν είναι ξαπλωμένοι, εξηγεί ο Δρ Michael O’Leary, ουρολόγος στο συνεργαζόμενο με το Harvard νοσοκομείο Brigham and ­Women’s Hospital.

Όσον αφορά την ηλικία, η Δρ Mallika Anand, ουρογυναικολόγος από το Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess που συμβάλλεται με το Πανεπιστήμιο, σημειώνει ότι με τη γήρανση μειώνεται η αντιδιουρητική ορμόνη στον οργανισμό, βασικός ρυθμιστής της ούρησης τη νύχτα.

Καταστάσεις υγείας και παθήσεις

Οι ειδικοί παρουσιάζουν και τις υποκείμενες καταστάσεις που κρύβονται συχνά πίσω από τη νυκτουρία, διαφορετικές ή κοινές μεταξύ των δύο φύλων.

Στις γυναίκες, το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οπότε το έμβρυο πιέζει την ουροδόχο κύστη, προκαλώντας την ανάγκη για ούρηση νωρίτερα, ενώ υπάρχει αυξημένη παραγωγή ούρων. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, μια υπερδραστήρια κύστη που οδηγεί σε συχνότερη ούρηση είναι κοινό αίτιο, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση.

Στους άνδρες, η υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη είναι συνήθως συνέπεια του διογκωμένου προστάτη (καλοήθης υπερπλασία του προστάτη), ο οποίος μειώνει τη ροή των ούρων από την ουροδόχο κύστη καθιστώντας τα μυϊκά τοιχώματα της κύστης πιο δραστήρια, εξηγεί ο Δρ O’Leary.

Στις ασθένειες και τις ιατρικές καταστάσεις που προκαλούν νυκτουρία, οι ουρολόγοι επισημαίνουν:

• τον διαβήτη τύπου 2· οι νεφροί, για να απομακρύνουν το επιπλέον σάκχαρο που βρίσκεται στο αίμα, παράγουν περισσότερα ούρα, ενώ τα άτομα με διαβήτη έχουν συνήθως αυξημένο αίσθημα δίψας και καταναλώνουν περισσότερα υγρά.
• την υπνική άπνοια· ο εγκέφαλος αναγνωρίζει ότι δεν λαμβάνει αρκετό οξυγόνο τη νύχτα και για να το αυξήσει, δίνει σήμα στους νεφρούς να πολλαπλασιάσουν τον όγκο του αίματος και στην καρδιά να αντλεί πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη παραγωγή ούρων.
• τη νεφροπάθεια
• τη λήψη διουρητικών και άλλων φαρμάκων για την υπέρταση
• τους κιρσούς που προκαλούν κατακράτηση υγρών κατά την ημέρα, και τα οποία καταλήγουν στο αίμα και τους νεφρούς τη νύχτα.

Πώς αντιμετωπίζεται

Όταν οφείλεται στον τρόπο ζωής, ο περιορισμός στην πρόσληψη υγρών αρκετές ώρες πριν τον ύπνο -τουλάχιστον 10 ώρες για ροφήματα με καφεΐνη- καθώς και του αλκοόλ αποτελεί ένα πρώτο βήμα. Σε περίπτωση που το πρόβλημα επιμένει, οι ειδικοί συστήνουν τον ιατρικό έλεγχο για αδιάγνωστες καταστάσεις και παθήσεις, η αντιμετώπιση ή διαχείριση των οποίων θα ανακουφίσει από τη νυκτουρία.

Κάποια φάρμακα μπορούν ενίοτε να βοηθήσουν όπως οι α-αποκλειστές (alpha blockers) στην περίπτωση υπερπλασίας προστάτη, οι οποίοι βοηθούν στην εκκένωση της ουροδόχου κύστης πριν από τον ύπνο. «Αλλά δεν θα πάτε από τις πέντε βραδινές επισκέψεις στην τουαλέτα στο μηδέν. Μπορεί απλώς να τις μειώσετε από πέντε σε δύο», προειδοποιεί ο Δρ O’Leary.

Οι γυναίκες μπορούν να μετριάσουν τη νυκτουρία μέσα από τα φάρμακα για την ουροδόχο κύστη, αν και υπάρχουν πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες. Στις μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις συμπεριλαμβάνονται οι ασκήσεις πυελικού εδάφους, οι ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης (Botox) και η διαδερμική νευροδιέγερση.