Ξεκινά μεγάλη δοκιμή του πρώτου πιθανού εμβολίου για τη νόσο Lyme

Οι ερευνητές αναζητούν χιλιάδες εθελοντές στις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να δοκιμάσουν μετά από 20 χρόνια το πρώτο πιθανό εμβόλιο κατά της νόσου του Lyme που μεταδίδεται από τα τσιμπούρια..

Η νόσος του Lyme είναι μια από τις πιο συχνές ζωονόσους που μεταδίδονται με τα τσιμπούρια με τα μαύρα πόδια, που ονομάζονται επίσης «τσιμπούρια ελαφιού». Οφείλεται σε μια σπειροχαίτη (βακτήριο σχήματος τιρμπουσόν) του γένους Borrelia. Η μόλυνση με το βακτήριο προκαλεί αρχικά κόπωση, πυρετό και πόνο στις αρθρώσεις. Συχνά, αλλά όχι πάντα, το πρώτο σημάδι είναι ένα κόκκινο, στρογγυλό εξάνθημα στα μάτια. Η έγκαιρη θεραπεία με αντιβιοτικά είναι ζωτικής σημασίας, αν οι άνθρωποι καταλάβουν αμέσως ότι τους τσίμπησαν τσιμπούρια. Η Lyme χωρίς θεραπεία μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αρθρίτιδα και να βλάψει την καρδιά και το νευρικό σύστημα. Μερικοί άνθρωποι έχουν παρατεταμένα συμπτώματα ακόμη και μετά τη θεραπεία.

Η Lyme είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, καθώς τα κρούσματα αυξάνονται και η κλιματική αλλαγή ευνοεί την εξάπλωση των τσιμπουριών σε όλο και περισσότερους ξενιστές. Και ενώ εδώ και καιρό κυκλοφορεί ένα εμβόλιο για σκύλους, δυστυχώς  το μοναδικό εμβόλιο που δημιουργήθηκε από τη GlaxoSmithKline για τους ανθρώπους αποσύρθηκε από την αγορά των ΗΠΑ το 2002 λόγω έλλειψης ζήτησης. Με περίπου 75% αποτελεσματικότητα και στοχεύοντας μόνο ένα στέλεχος του βακτηρίου, αυτό το παλιό εμβόλιο για τη Lyme, δεν δοκιμάστηκε σε παιδιά, ενώ υπήρξαν αναφορές για παρενέργειες που σχετίζονται με τις αρθρώσεις.

Τώρα η Pfizer και η γαλλική εταιρεία βιοτεχνολογίας  Valneva στοχεύουν να αποφύγουν προηγούμενες παγίδες στην ανάπτυξη ενός νέου εμβολίου για την προστασία τόσο των ενηλίκων όσο και των παιδιών ηλικίας έως 5 ετών, το οποίο θα  στοχεύει έξι από τα πιο κοινά στελέχη της Lyme που εμφανίζονται στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Το πόσο συχνά χτυπά η νόσος του Lyme δεν είναι ξεκάθαρο. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αναφέρουν ότι περίπου 476.000 άνθρωποι λαμβάνουν θεραπεία για τη Lyme στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, ενώ σύμφωνα με αρχεία της Pfizer οι ετήσιες μολύνσεις στην Ευρώπη αγγίζουν περίπου τις 130.000.

Τα περισσότερα εμβόλια κατά άλλων ασθενειών αρχίζουν να λειτουργούν μετά την έκθεση των ανθρώπων σε ένα μικρόβιο. Το εμβόλιο για τη Lyme λειτουργεί με μια διαφορετική στρατηγική. Ενεργοποιεί τον οργανισμό νωρίτερα για να εμποδίσει τη μετάδοση του μολυσματικού παράγοντα από το τσιμπούρι. Και αυτό το καταφέρνει στοχεύοντας σε μια πρωτεΐνη της κυτταρικής μεμβράνης του βακτηρίου που ονομάζεται OspA, η οποία εντοπίζεται στο έντερο του τσιμπουριού. Υπολογίζεται ότι ένα τσιμπούρι πρέπει να τρέφεται από τον ξενιστή για περίπου 36 ώρες πριν το βακτήριο εξαπλωθεί στο σώμα του. Αυτή η καθυστέρηση δίνει χρόνο στα αντισώματα που λαμβάνει το τσιμπούρι με το αίμα ενός εμβολιασμένου ατόμου να επιτεθούν στο μικρόβιο ακριβώς στην πηγή.

Σε μικρές μελέτες πρώιμου σταδίου, οι Pfizer και Valneva δεν ανέφεραν προβλήματα στην ασφάλεια του εμβολίου και στην ανοσολογική απόκριση. Τώρα θα ελέγξουν εάν το εμβόλιο, που ονομάζεται VLA15, προστατεύει πραγματικά. Οι εταιρείες στοχεύουν να δοκιμάσουν το εμβόλιο σε τουλάχιστον 6.000  εθελοντές από περιοχές που εμφανίζεται συχνά η Lyme, συμπεριλαμβανομένων των βορειοανατολικών ΗΠΑ, της Φινλανδίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας. Οι εθελοντές θα λάβουν τρείς δόσεις, μια τώρα, μια την επόμενη άνοιξη και μια αναμνηστική δόση μετά από ένα χρόνο. Στόχος των ερευνητών είναι να παραγάγουν ένα εποχιακό εμβόλιο που θα παρέχει υψηλά επίπεδα αντισωμάτων κατά τους μήνες που τα τσιμπούρια είναι πιο ενεργά.

Οι εθελοντές μπορεί να είναι ενήλικοι και ανήλικοι έως και 5 ετών και θα πρέπει να προέρχονται από περιοχές υψηλού κινδύνου ή να εκτίθενται σε αυτές, όπως π.χ. οι πεζοπόροι, κατασκηνωτές και κυνηγοί.

Η Pfizer δεν είναι η μόνη που εργάζεται πάνω σε ένα εμβόλιο για τη Lyme. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης διερευνούν επίσης ένα εναλλακτικό εμβόλιο με έτοιμα  αντισώματα που καταπολεμούν τη νόσο. Και οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γέιλ βρίσκονται σε πρώιμα στάδια σχεδίασης ενός εμβολίου που αναγνωρίζει το σάλιο ενός κρότωνα (τσιμπούρι) το οποίο σε δοκιμές σε ζώα πυροδότησε μια δερματική αντίδραση.