Ολυμπιακοί Αγώνες: Πόσο θα δυσκολέψουν αθλητές και κοινό η αυξημένη συγκέντρωση όζοντος και γύρης

Το σήμα για την επίσημη έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού δόθηκε χτες, με μία μεγαλειώδη τελετή. Τα αγωνίσματα σιγά σιγά θα ξεκινήσουν στα στάδια της πόλης του φωτός. Πόσο ρόλο θα παίξει, ωστόσο, στις επιδόσεις των αθλητών ο ζεστός καιρός και η ηλιοφάνεια, αλλά και στην υγεία των απλών θεατών, δεδομένων των υψηλών θερμοκρασιών που ταλανίζουν την Ευρώπη;

Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων του 2024 ενδέχεται να παρατηρηθούν υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης όζοντος και γύρης, που θα μπορούσαν να ερεθίσουν το αναπνευστικό σύστημα, σε περίπτωση που επικρατήσουν οι υψηλές θερμοκρασίες. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο British Journal of Sports Medicine και βασίστηκε σε ανάλυση ιστορικών δεδομένων παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα στο Παρίσι και τα περίχωρα κατά τη διάρκεια προηγούμενων καλοκαιριών.

Aυτοί οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως σημειώνουν οι ερευνητές, θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους αθλητές, παρότι βρίσκονται γενικά σε καλή φυσική κατάσταση. Η εισπνοή ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά τη διάρκεια της άσκησης μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία, ανάλογα με τα επίπεδα έκθεσης και τις υποκείμενες μακροχρόνιες παθήσεις, προσθέτουν. Οι αθλητές αντοχής είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε αλλεργικά συμπτώματα, τονίζουν.

Υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων σωματιδίων και γύρης 

Για να εκτιμήσουν τις πιθανές επιπτώσεις της ποιότητας του αέρα στους αθλητές (και τους θεατές) κατά τη διάρκεια των Αγώνων, οι ερευνητές εξέτασαν ιστορικά ωριαία δεδομένα μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, για τους ατμοσφαιρικούς ρύπους (2020-23) και τη γύρη (2015-22). Αυτά τα δεδομένα συλλέχθηκαν από 50 μόνιμους αυτόματους σταθμούς παρακολούθησης του δικτύου Airparif για την περιοχή του Παρισιού και από αισθητήρες στο Δίκτυο Αεροβιολογικής Επιτήρησης (RNSA).

Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στα επίπεδα του όζοντος (O3), του διοξειδίου του αζώτου (NO2) και των λεπτών σωματιδίων (PM2.5) σε απόσταση μέχρι 12,5 μέτρα (πόλη του Παρισιού) έως 50 μέτρα (ολόκληρη η περιοχή). Στη συνέχεια, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η µέγιστη µέση ηµερήσια τιµή των PM2.5 µεταξύ Ιουλίου και Σεπτεµβρίου ήταν 11µg/m3 στους σταθµούς κυκλοφορίας, η οποία είναι κάτω από το συνιστώµενο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ηµερήσιο όριο ποιότητας του αέρα. Τα µέσα ηµερήσια επίπεδα NO2 κυµάνθηκαν από 5 µg/m3 στις αγροτικές περιοχές έως 17 µg/m3 στις αστικές περιοχές. Κοντά στους σταθμούς παρακολούθησης της κυκλοφορίας, τα επίπεδα αυτά ανήλθαν σε 40 µg/m3, τα οποία υπερβαίνουν το συνιστώμενο από τον ΠΟΥ όρια ποιότητας του αέρα.

Και οι δύο αυτές τιμές κορυφώθηκαν γύρω στις 08:00 και 20:00 τοπική ώρα. Τέλος τα επίπεδα O3 στο περιβάλλον υπερέβησαν το συνιστώμενο από τον ΠΟΥ όριο ποιότητας του αέρα σε 20 ημέρες/μήνα και κορυφώθηκαν στις 16:00 τοπική ώρα. Η εισπνοή όζοντος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή των αεραγωγών, με δυνητική συνέπεια τη στένωση των αεραγωγών, βήχα και δύσπνοια.

Σημειώνεται ότι ο ΠΟΥ συνιστά κατώτατα όρια ποιότητας του αέρα (AQTs) που δεν πρέπει να υπερβαίνονται για περισσότερες από 3-4 ημέρες το χρόνο, 15 µg/m3 ανά 24 ώρες για τα PM2.5, 25µg/m3 ανά 24 ώρες για τα NO2 και 100µg/m3 ανά 8 ώρες για το O3.

Όσον αφορά τα επίπεδα της γύρης, από την κορύφωσή τους τον Ιούνιο μειώνονται μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, το γενικό επίπεδο είναι 3 φορές χαμηλότερο από ό,τι την άνοιξη, σύμφωνα με τους ερευνητές. Παρόλα αυτά, 19 διαφορετικοί τύποι γύρης αναγνωρίστηκαν κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, με τους τύπους Urticaceae (από τις τσουκνίδες) και Poaceae (γύρη από ποώδη φυτά) να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 92% του συνόλου. Η αλλεργική ευαισθησία τους είναι χαμηλή, εκτός από την Poaceae, η οποία είναι ιδιαίτερα αλλεργιογόνος.

Οι ερευνητές αναγνωρίζουν διάφορους περιορισμούς στα ευρήματά τους, με κυριότερο την έλλειψη άμεσων μετρήσεων σε μεμονωμένες ολυμπιακές εγκαταστάσεις, καθώς δεν διαθέτουν όλοι οι χώροι ειδικούς αισθητήρες. Επίσης, τα δεδομένα δεν έλαβαν υπόψη τους απρόβλεπτες αλλαγές στην κυκλοφορία κατά τη διάρκεια των Αγώνων.

Ωστόσο, σημειώνουν ότι «παρά την έλλειψη στοιχείων προς την κατεύθυνση της προσθετικής επίδρασης του όζοντος και των PM2.5 στη συσχέτιση μεταξύ ρύπων και θνησιμότητας, έχουν παρατηρηθεί μεγαλύτερες επιδράσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων όταν οι θερμοκρασίες είναι θερμότερες». Επισημαίνουν επίσης ότι τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι είναι απίθανο να υπάρχει κάποιο πρόβλημα για τους υγιείς ανθρώπους, αλλά μπορεί να επηρεάσει όσους, λόγω ηλικίας ή υποκείμενων παθήσεων, μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι, όπως τα άτομα με χρόνιες ασθένειες (π.χ. καρκίνος, ΧΑΠ, διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις άσθμα κ.λπ.), τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, και ιδίως όσοι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στους ρύπους.

Πηγή: ygeiamou.gr