Συκώτι: 10 σημάδια ότι χρειάζεται άμεσα αποτοξίνωση- Πώς μπορείτε να την κάνετε

Υπάρχουν κάποια σημάδια που δείχνουν ότι το συκώτι σας χρειάζεται βοήθεια για αποτοξίνωση. Ποια είναι αυτά και πώς θα προχωρήσετε σε μια αποτελεσματική αποτοξίνωση; 

Υπολογίζεται ότι το 15-20% των Ελλήνων έχουν κάποιου είδους ηπατικής νόσου, αλλά δεν έχουν λάβει όλοι διάγνωση. Εάν η ηπατική νόσος δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως ηπατική ανεπάρκεια και καρκίνο του ήπατος.

Ενώ η ιδέα της αποτοξίνωσης του ήπατος με συγκεκριμένες δίαιτες ή καθαρισμούς είναι δημοφιλής, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το συκώτι αποτοξινώνεται φυσικά και υποστηρίζει τις συνολικές διαδικασίες καθαρισμού του σώματος. Η Tinsay Woreta, MD, MPH, ηπατολόγος στο Johns Hopkins, προειδοποιεί για τα προϊόντα αποτοξίνωσης, σημειώνοντας:

«Δυστυχώς, αυτά τα προϊόντα δεν ρυθμίζονται από τον FDA και συνεπώς δεν είναι ομοιόμορφα και δεν έχουν δοκιμαστεί επαρκώς σε κλινικές μελέτες».

Αντίθετα, πολλοί γιατροί συνιστούν ότι ο καλύτερος τρόπος για να υποστηρίξετε τη φυσική διαδικασία αποτοξίνωσης του ήπατος είναι μέσω υγιεινών συνηθειών, όπως η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση, ο περιορισμός ή η αποχή από το αλκοόλ και η αποφυγή περιττών φαρμάκων και τοξινών του περιβάλλοντος. Μια άλλη επιλογή είναι να ενσωματώσετε στη διατροφή σας ορισμένα ροφήματα που μπορεί να βοηθήσουν στην αποτοξίνωση του ήπατος.

Γιατί να αποτοξινώσετε το συκώτι σας;

Η φροντίδα του ήπατος είναι σημαντική λόγω των πολλών ζωτικών λειτουργιών που εκτελεί για να διατηρεί το σώμα σας σε ισορροπία. Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, το συκώτι φιλτράρει τις τοξίνες από την κυκλοφορία του αίματος, συμπεριλαμβανομένων του αλκοόλ, των φαρμάκων και των ρύπων του περιβάλλοντος, μετατρέποντάς τες σε ουσίες που μπορούν να αποβληθούν με ασφάλεια.

Το συκώτι διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο στον μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών, παρέχοντας ενέργεια στο σώμα. Παράγει χολή, απαραίτητη για τη διάσπαση των λιπών κατά την πέψη και αποθηκεύει θρεπτικά συστατικά όπως σίδηρο και βιταμίνη Α, απελευθερώνοντάς τα όταν χρειάζεται. Το συκώτι συμβάλλει ακόμη και στην καταπολέμηση λοιμώξεων, φιλτράροντας βακτήρια από την κυκλοφορία του αίματος.

Είναι επίσης σημαντικό να είστε προσεκτικοί με την έκθεση σε τοξίνες, ειδικά στις περι- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS). Χημικές ουσίες από ορισμένα προϊόντα οικιακής χρήσης, τη ρύπανση και τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορούν να επιβαρύνουν το συκώτι καθώς προσπαθεί να τις φιλτράρει. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η επιβάρυνση μπορεί να επηρεάσει την υγεία του ήπατος.

Σημάδια ότι το συκώτι σας χρειάζεται αποτοξίνωση

Η αναγνώριση των σημείων ότι το συκώτι σας μπορεί να χρειάζεται πρόσθετη υποστήριξη είναι ένα σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της καλής υγείας. Ακολουθούν 10 σημάδια σύμφωνα με το TheHealthy, βασισμένα σε έρευνες και απόψεις ηπατολόγων, που δείχνουν ότι το συκώτι σας μπορεί να χρειάζεται αποτοξίνωση.

1. Επίμονη κόπωση

Έρευνες δείχνουν ότι 50% έως 85% των ατόμων με ηπατικά προβλήματα αναφέρουν συνεχιζόμενη κόπωση που δεν βελτιώνεται με την ξεκούραση. Αυτός ο τύπος εξάντλησης μπορεί να σηματοδοτεί ότι το συκώτι δυσκολεύεται να εκτελέσει τις βασικές του λειτουργίες, όπως η απομάκρυνση των τοξινών και η διατήρηση της ενεργειακής ισορροπίας στο σώμα.

Όταν το συκώτι δεν λειτουργεί αποτελεσματικά, η συσσώρευση αποβλήτων και τοξινών μπορεί να σας αφήσει εξαντλημένους. Τα άτομα με ηπατική νόσο συχνά αντιμετωπίζουν και διαταραχές ύπνου, πιθανώς λόγω δυσφορίας, ορμονικών ανισορροπιών ή της αυξημένης προσπάθειας του σώματος να αντισταθμίσει ένα καταπονημένο συκώτι.

2. Αύξηση βάρους

Η μη αλκοολική λιπώδης διήθηση του ήπατος (NAFLD) είναι μια κατάσταση κατά την οποία συσσωρεύεται υπερβολικό λίπος στο ήπαρ, επηρεάζοντας άτομα που καταναλώνουν λίγο ή καθόλου αλκοόλ. Το υπερβολικό σωματικό λίπος συμβάλλει στη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, επηρεάζοντας τη λειτουργία του. Όταν το συκώτι δυσκολεύεται να επεξεργαστεί τα θρεπτικά συστατικά, το σώμα μπορεί να αρχίσει να αποθηκεύει επιπλέον λίπος, το οποίο οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση βάρους.

3. Πεπτικά προβλήματα

Συχνό φούσκωμα, αέρια και δυσκοιλιότητα μπορεί να υποδεικνύουν συμφόρηση στο συκώτι. Το συκώτι παράγει χολή, ένα υγρό που βοηθά στη διάσπαση των λιπών και στηρίζει την πέψη της τροφής στο λεπτό έντερο. Όταν το συκώτι δεν λειτουργεί σωστά, η παραγωγή χολής μπορεί να μειωθεί, επιβραδύνοντας την πέψη και προκαλώντας πεπτική δυσφορία.

4. Συχνές εναλλαγές διάθεσης ή θολούρα

Έρευνες, όπως μία μελέτη του 2020, έχουν δείξει σύνδεση μεταξύ ψυχικής υγείας και ηπατικών προβλημάτων, με ορισμένες πηγές να προτείνουν ότι τα άτομα με ηπατικές νόσους μπορεί να παρουσιάζουν κατάθλιψη και άγχος τρεις φορές συχνότερα από τον γενικό πληθυσμό.

Το συκώτι φιλτράρει τις τοξίνες από την κυκλοφορία του αίματος, και όταν η λειτουργία του επηρεάζεται, αυτές οι τοξίνες μπορεί να συσσωρεύονται και να επηρεάζουν τον εγκέφαλο, οδηγώντας σε εναλλαγές διάθεσης, σύγχυση, θολούρα και δυσκολία συγκέντρωσης. Το συκώτι συνδέεται επίσης στενά με τη συνολική μεταβολική και ορμονική ισορροπία του σώματος, που επηρεάζει και την ψυχική υγεία.

5. Ίκτερος

Μια κίτρινη απόχρωση στο δέρμα ή στα μάτια, γνωστή ως ίκτερος, αποτελεί γνωστό δείκτη ηπατικών προβλημάτων. Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, ο ίκτερος εμφανίζεται όταν η χολερυθρίνη, μια ουσία που σχηματίζεται από τη διάσπαση των παλαιών ερυθρών αιμοσφαιρίων, συσσωρεύεται στο αίμα.

Αυτή η συσσώρευση συμβαίνει όταν το συκώτι δεν μπορεί να επεξεργαστεί αποτελεσματικά τη χολερυθρίνη, υποδεικνύοντας δυσλειτουργία του ήπατος.

6. Σκούρα ούρα ή ανοιχτόχρωμα κόπρανα

Αλλαγές στο χρώμα των ούρων ή των κοπράνων μπορεί επίσης να αποτελούν σημάδι προβλήματος στο συκώτι. Τα σκούρα ούρα μπορεί να υποδεικνύουν υψηλά επίπεδα χολερυθρίνης, ενώ τα ανοιχτόχρωμα κόπρανα υποδηλώνουν έλλειψη ροής χολής και τα δύο είναι σημάδια ότι το συκώτι δεν λειτουργεί σωστά.

7. Κακοσμία στόματος ή σώματος

Η Cleveland Clinic σημειώνει ότι το «ηπατικό άρωμα» (fetor hepaticus) είναι μια χαρακτηριστική οσμή που παρατηρείται στην αναπνοή ατόμων με ηπατική νόσο. Όταν το συκώτι δεν μπορεί να φιλτράρει τις τοξίνες από το αίμα, αυτές οι ουσίες μπορεί να απελευθερωθούν μέσω της αναπνοής, παράγοντας μια μυρωδιά που περιγράφεται ως «μουχλιασμένη, πικάντικη και παράξενα γλυκιά» και μερικές φορές ακόμη και κοπρανώδης. Αυτή η οσμή μπορεί επίσης να είναι παρούσα στα ούρα ή τον ιδρώτα.

8. Προβλήματα στο δέρμα

Επίμονα δερματικά προβλήματα, όπως φαγούρα, μπορεί να υποδεικνύουν ότι το συκώτι χρειάζεται επιπλέον υποστήριξη. Αν και η ακριβής αιτία δεν είναι πλήρως κατανοητή, πιστεύεται ότι η συσσώρευση χολικών αλάτων στην κυκλοφορία του αίματος μπορεί να ερεθίσει τις νευρικές απολήξεις στο δέρμα, προκαλώντας φαγούρα. Επίσης, όταν το συκώτι δεν λειτουργεί σωστά, μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα ορισμένων χημικών ουσιών στο αίμα, όπως η ισταμίνη, η σεροτονίνη και η αλκαλική φωσφατάση, τα οποία μπορεί να συμβάλλουν στη δυσφορία.

9. Μυϊκοί πόνοι και δυσκαμψία

Οι τοξίνες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή σε όλο το σώμα, οδηγώντας σε πόνους και δυσκαμψία. Αν αντιμετωπίζετε δυσκαμψία στις αρθρώσεις ή μυϊκούς πόνους χωρίς προφανή αιτία, αυτό μπορεί να οφείλεται σε υπερβολική καταπόνηση του ήπατος.

10. Υψηλή αρτηριακή πίεση

Μια αναφορά του 2019 στο περιοδικό Hypertension της American Heart Association τόνισε τη στενή σχέση μεταξύ υψηλής αρτηριακής πίεσης και υγείας του ήπατος, ειδικά σε περιπτώσεις μη αλκοολικής λιπώδους διήθησης του ήπατος (NAFLD).

Δεδομένου ότι το συκώτι φιλτράρει το αίμα, ένα μπλοκαρισμένο ή λιπώδες συκώτι μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Αν παρατηρήσετε αυξημένη αρτηριακή πίεση παρά τον υγιεινό τρόπο ζωής σας, είναι σημαντικό να το συζητήσετε με τον γιατρό σας.

Πώς να αποτοξινώσετε το συκώτι σας

Η Dr. Woreta συνιστά διάφορα προληπτικά μέτρα για να προστατευθείτε από την ηπατική νόσο:

• Υιοθετήστε μια ισορροπημένη διατροφή: Τα καλύτερα τρόφιμα για το συκώτι είναι αυτά που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, όπως τα μούρα, τα πράσινα λαχανικά και τα παντζάρια. Ο περιορισμός της ζάχαρης, των επεξεργασμένων τροφών και του αλκοόλ μειώνει επίσης την επιβάρυνση στο συκώτι.
• Άσκηση: Προτιμήστε τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκησης την εβδομάδα, όπως γρήγορο περπάτημα ή ποδηλασία, για να διατηρήσετε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα και να μειώσετε το λίπος στο συκώτι.
• Ενυδάτωση: Πίνετε άφθονο νερό. Μπορείτε να προσθέσετε λεμόνι στο νερό σας το πρωί.
  Διατηρήστε ένα υγιές βάρος: Η διατήρηση του BMI σε φυσιολογικά επίπεδα (18-25) μειώνει το στρες στο συκώτι και μπορεί να προλάβει τη NAFLD.
• Φυτικά σκευάσματα: Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του ήπατος, και το εκχύλισμα κουρκουμά έχει δείξει προστατευτική δράση κατά των ηπατικών βλαβών. Ωστόσο, η Dr. Woreta τονίζει ότι τα δεδομένα από κλινικές δοκιμές δεν επαρκούν για να συνιστώνται ως ρουτίνα.
• Αποφύγετε επικίνδυνες συμπεριφορές: Για να μειώσετε τον κίνδυνο ιογενούς ηπατίτιδας, αποφύγετε δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, όπως η χρήση ναρκωτικών ουσιών ή η μη ασφαλής σεξουαλική επαφή με πολλαπλούς συντρόφους.
• Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας: Αν έχετε ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με την υγεία του ήπατος ή τους παράγοντες κινδύνου, μην διστάσετε να μιλήσετε με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης.