Το CDC δεν συστήνει πλέον το εμβόλιο ηπατίτιδας Β στα νεογέννητα – Αντιδράσεις από τους παιδιάτρους

Η πρόσφατη απόφαση της συμβουλευτικής επιτροπής ACIP του CDC να περιορίσει τη δόση του εμβολίου της ηπατίτιδας Β κατά τη γέννηση μόνο σε βρέφη υψηλού κινδύνου προκάλεσε έντονη αντίδραση από παιδιατρικούς, νεογνολόγους και επίσημους φορείς, οι οποίοι τονίζουν ότι δεν υπάρχουν νέα δεδομένα που να δικαιολογούν την αλλαγή και ότι ο καθολικός εμβολιασμός έχει αποδειχθεί ασφαλής και αποτελεσματικός εδώ και δεκαετίες.

Παρά τις κυβερνητικές αναθεωρήσεις, υγειονομικοί οργανισμοί στις ΗΠΑ δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να ακολουθούν το καθιερωμένο πρόγραμμα εμβολιασμού, καθώς η αποδυνάμωση της σύστασης μπορεί να δημιουργήσει κενά προστασίας για τα βρέφη. Τι ισχύει για την Ελλάδα;

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β: Το CDC έκρινε μη απαραίτητη της χορήγησή του κατά τη γέννηση

Σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες αποφάσεις των τελευταίων δεκαετιών, η Συμβουλευτική Επιτροπή Εμβολιασμών (ACIP) του CDC ψήφισε να ανατρέψει την καθολική σύσταση για τον εμβολιασμό των νεογνών κατά της ηπατίτιδας Β στη γέννηση — μια πρακτική που εφαρμόζεται στις ΗΠΑ εδώ και πάνω από 30 χρόνια και έχει πιστωθεί με τη δραστική μείωση σοβαρών ηπατικών νοσημάτων στα παιδιά. Η επιτροπή εισηγήθηκε η δόση γέννησης να χορηγείται μόνο στα νεογνά μητέρων που είναι θετικές στον ιό ή των οποίων το ιστορικό είναι άγνωστο, ενώ για τις μητέρες που έχουν αρνητικό τεστ η απόφαση να λαμβάνεται κατόπιν συζήτησης με τον γιατρό.

Έντονες οι αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα

Η αλλαγή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την ιατρική κοινότητα, η οποία υπογραμμίζει ότι η μέχρι σήμερα πολιτική ήταν απολύτως επιτυχημένη και συνέβαλε στην προστασία των πιο ευάλωτων βρεφών. «Το ερώτημά μας είναι γιατί; Γιατί υπάρχει σήμερα πίεση να αλλάξει κάτι που λειτουργεί, λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια που μπορεί να είναι περισσότερο θεωρητικές παρά πραγματικές;, διερωτήθηκε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός παιδίατρος με εξειδίκευση στα λοιμώδη νοσήματα, Dr. Grant Paulsen στη συνεδρίαση της Πέμπτης, σύμφωνα με το NPR. Ο ίδιος εκπροσωπούσε την Pediatric Infectious Diseases Society και εξέφρασε με ανησυχία ότι η νέα προσέγγιση είναι αδικαιολόγητη.

Σημαντικές αντιρρήσεις διατυπώθηκαν και από τον μοναδικό εν ενεργεία παιδίατρο της επιτροπής με προηγούμενη θητεία, τον Dr. Cody Meissner, καθηγητή παιδιατρικής στη Σχολή Ιατρικής Geisel του Κολλεγίου Dartmouth ο οποίος αναφέρθηκε στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. «Γνωρίζουμε ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή», ανέφερε. «Η σύσταση για το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β είναι πολύ καλά τεκμηριωμένη. Γνωρίζουμε ότι είναι ασφαλές και γνωρίζουμε ότι είναι πολύ αποτελεσματικό». Προειδοποίησε επίσης πως αν υιοθετηθεί η αλλαγή, «θα δούμε περισσότερα παιδιά, εφήβους και ενήλικες να μολύνονται με ηπατίτιδα Β».

Οι ιατρικοί σύλλογοι που παρακολούθησαν τη συνεδρίαση εξέφρασαν έντονα τις απόψεις τους, οι οποίες είναι αντίθετες με τον αποχαρακτηρισμό μιας πολιτικής που θεωρείται αποδεδειγμένα επιτυχημένη και είναι σε ισχύ εδώ και δεκαετίες. «Πώς μπορεί αυτή η επιτροπή να δικαιολογήσει την αφαίρεση μιας καλά τεκμηριωμένης, επιτυχημένης και ασφαλούς στρατηγικής πρόληψης που πρόκειται να προστατεύσει τα πιο ευάλωτα βρέφη, όταν δεν υπάρχουν σε ισχύ τα κατάλληλα μέτρα για τον εντοπισμό εκείνων των βρεφών που διατρέχουν κίνδυνο;», διερωτήθηκε η Dr. Flor Munoz, αναπληρώτρια καθηγήτρια παιδιατρικής, λοιμωξιολογίας και μοριακής ιολογίας και μικροβιολογίας στο Baylor College of Medicine.

Πέρα από το ζήτημα της χορήγησης δόσης του εμβολίου κατά τη γέννηση, η ACIP ψήφισε επίσης υπέρ μιας νέας τακτικής ελέγχου αντισωμάτων μετά από κάθε δόση του εμβολίου, με πιθανή διακοπή της σειράς εμβολιασμού πριν από τις τρεις δόσεις. Αξιωματούχοι του CDC, ωστόσο, επεσήμαναν ότι οι κλινικές δοκιμές των εγκεκριμένων εμβολίων έχουν αξιολογήσει μόνο τρεις δόσεις, επομένως η νέα προσέγγιση στηρίζεται σε μη αποδεδειγμένες υποθέσεις.

Ανησυχίες για τη δημόσια υγεία: Ειδικοί προειδοποιούν για κινδύνους και κενά στην προστασία

Η απόφαση της επιτροπής εντάσσεται σε ένα ευρύτερο μοτίβο αναθεώρησης της πολιτικής εμβολιασμών υπό τον Υπουργό Υγείας των ΗΠΑ, Robert F. Kennedy Jr., ο οποίος έχει ιστορικό αμφισβήτησης πολλών εμβολίων. Τους τελευταίους μήνες, οι ομοσπονδιακές υγειονομικές αρχές έχουν ήδη περιορίσει την πρόσβαση σε ορισμένα εμβόλια και έχουν επανεξετάσει τον συνολικό παιδιατρικό πρόγραμμα εμβολιασμών.

Η πρώην διευθύντρια του CDC, Dr. Rochelle Walensky, προειδοποίησε ότι η συνεχιζόμενη αποδυνάμωση των εμβολιαστικών πολιτικών αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. «Αυτή η συνεδρίαση ήταν ακόμη ένα από εκείνα τα χτυπήματα στα θεμέλια που βασιζόμαστε για να κρατήσουμε ασφαλή τα παιδιά μας, εμάς και τις κοινότητές μας», είπε.

Ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η μετάδοση του ιού στα βρέφη δεν περιορίζεται στον τοκετό. «Οι συστάσεις που βασίζονται στον κίνδυνο δεν λειτουργούν», εξήγησε η Dr. Su Wang, ιατρός με εξειδίκευση στην Εσωτερική Ιατρική και Παιδιατρική, και σημείωσε ότι η ηπατίτιδα Β δεν μεταδίδεται μόνο μέσω σεξουαλικής επαφής ή της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Tα βρέφη μπορούν να εκτεθούν «μέσω μικροσταγονιδίων αίματος που μπορεί να μεταδοθεί από καθημερινές επαφές». Παράλληλα, τόνισε ότι τα νεογνά δεν έχουν κανέναν έλεγχο στο ποιος τα φροντίζει ή στο αν οι ενήλικες γύρω τους γνωρίζουν τη δική τους ορολογική κατάσταση, δηλαδή αν είναι φορείς ή όχι.

Παρότι η κάλυψη του εμβολίου από ασφαλιστικά ταμεία δεν αναμένεται να αλλάξει, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η αποδυνάμωση της σύστασης ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση των ποσοστών εμβολιασμού, δημιουργώντας νέα κενά προστασίας για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς των ΗΠΑ.

Ειδικοί και φορείς δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τον καθολικό εμβολιασμό

«Το παιδιατρικό πρόγραμμα εμβολιασμών που εφαρμόζεται σήμερα στις ΗΠΑ βασίζεται σε δεκαετίες έρευνας, εκτεταμένη εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες και αξιολόγηση από άρτια εκπαιδευμένους και αμερόληπτους ιατρικούς και ειδικούς στην δημόσια υγεία», δήλωσε σύμφωνα με το CIDRAP News του University of Minnesota ο Larry K. Kociolek, κύριος ερευνητής σε διάφορες μεταφραστικές ερευνητικές μελέτες που χρηματοδοτούνται από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ. Τόνισε επίσης ότι οι εισηγήσεις του ACIP «έγιναν χωρίς καμία νέα έρευνα που να δείχνει ότι το τρέχον πρόγραμμα εμβολιασμού είναι ελαττωματικό ως προς την ασφάλεια ή την αποτελεσματικότητά του» και ότι «θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε το πρόγραμμα που είναι ήδη σε ισχύ», είπε.

«Για πρώτη φορά στην καριέρα μου, ανησυχώ βαθιά ότι δεν μπορώ να βασιστώ πλήρως στις συστάσεις του CDC. Το καθήκον μου είναι προς τους ασθενείς μου και θα συνεχίσω να στηρίζομαι στην εκπαίδευσή μου και στα καλύτερα διαθέσιμα δεδομένα», εξέφρασε με βαθιά ανησυχία ο Αμερικανός νεογνολόγος Stephen Patrick, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

«Κανένα εμβόλιο δεν χορηγείται σε παιδί χωρίς τη συναίνεση του γονέα. Θα συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε τους υγειονομικούς να κάνουν αυτή τη συζήτηση στη γέννα», είπε η Manisha Juthani, επίτροπος του Connecticut Department of Public Health, και υπογράμμισε ότι είναι πολύ σημαντικό να ενημερώνονται οι γονείς.

Σε νομικό επίπεδο, «εφόσον υπάρχουν πολλαπλά αποδεκτά πρότυπα στο επάγγελμα, δεν συνιστά ιατρική αμέλεια όταν ακολουθηθεί μία από τις αποδεκτές προσεγγίσεις», εξήγησε η Dorit Reiss, Καθηγήτρια Νομικής και κάτοχος της έδρας James Edgar Hervey ’50 για τις δικαστικές διαφορές στο UC Hastings College of Law.

«Νομίζω ότι οι περισσότεροι βλέπουν τα εμβόλια ως κάτι θετικό, γι’ αυτό εμβολιάζουν σταθερά τα παιδιά τους. Πιστεύω ότι αυτό θα συνεχιστεί επειδή μπορούν να δουν οι ίδιοι τα οφέλη των εμβολίων», κατέληξε ο Ravi Jhaveri, επικεφαλής του Τμήματος Παιδιατρικών Λοιμωδών Νοσημάτων της Ιατρικής Σχολής Feinberg.

Προβλέπεται ο εμβολιασμός κατά της Ηπατίτιδας Β στα βρέφη στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα, τα βρέφη εμβολιάζονται για την ηπατίτιδα Β σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, το οποίο ορίζει ότι η ελάχιστη ηλικία χορήγησης είναι η γέννηση και ότι το εμβόλιο HepB ανήκει στα βασικά παιδιατρικά εμβόλια. Στα μαιευτήρια χορηγείται υποχρεωτικά στη γέννηση όταν η μητέρα είναι θετική στο HBsAg (συχνά μαζί με ειδική ανοσοσφαιρίνη HBIG), ενώ στα βρέφη μητέρων που δεν είναι φορείς, η πρώτη δόση γίνεται είτε στη γέννηση είτε εντός των πρώτων μηνών, στο πλαίσιο της σειράς 0–1–6 μηνών, ανάλογα με το πρωτόκολλο που ακολουθεί ο παιδίατρος.

Οι συστάσεις του ΕΟΔΥ για τα νεογνά φορέων προβλέπουν άμεση χορήγηση μονοδύναμου εμβολίου, ενώ τα ελληνικά μαιευτήρια εφαρμόζουν τα σχετικά πρωτόκολλα βάσει Υπουργείου Υγείας. Νεότερες αναλύσεις για το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών επιβεβαιώνουν ότι ο παιδικός εμβολιασμός —συμπεριλαμβανομένου του εμβολίου για την Ηπατίτιδα Β — αποτρέπει μεγάλο φορτίο της νόσου και έχει σημαντικό όφελος για τη δημόσια υγεία και το σύστημα περίθαλψης.

Πηγή: oloygeia.gr