Φάσμα αυτισμού: Το σημείο του σώματος που αποκαλύπτει τη διαταραχή

Mετά από τα μάτια και συγκεκριμένα το βλέμμα, που έχει αποδειχθεί πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «παράθυρο» για την έγκαιρη διάγνωση της διαταραχής φάσματος του αυτισμού, οι διαφορές σε ακόμα ένα σημείο του σώματος θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τη νευροαναπτυξιακή πάθηση. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Azrieli του Πανεπιστημίου Bar-Ilan εντόπισαν τώρα μια πιθανή σχέση μεταξύ της διαταραχής και της σύνθεσης του μικροβιώματος του εντέρου.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε μια ισραηλινή ομάδα 96 ατόμων που είχαν διαγνωστεί με διαταραχή φάσματος αυτισμού και 42 νευροτυπικών ατόμων, άτομα δηλαδή που δεν ανήκαν στο φάσμα. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο npj Biofilms and Microbiomes, το οποίο ανήκει στο Nature, και υποδεικνύουν σημαντικές διαφορές στην ποικιλομορφία του μικροβιώματος στα άτομα που ανήκουν στο φάσμα, εντοπίζοντας συγκεκριμένους τύπους βακτηρίων που βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία στα άτομα αυτά.

Στα βασικά τους συμπεράσματα, περιλαμβάνονται μια απροσδόκητη αύξηση της άλφα ποικιλότητας (η α-ποικιλομορφία  αναφέρεται στους διαφορετικούς πληθυσμούς μικροβίων σε ένα δείγμα και περιλαμβάνει τον αριθμό των διαφορετικών ειδών και την μεταξύ τους ισορροπία στο εκάστοτε δείγμα), και μια αξιοσημείωτη αύξηση της σχετικής αφθονίας του φύλου Bacteriodetes και του γένους Bacteroides στα άτομα με τη νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Παραδοσιακά, η μειωμένη α-ποικιλομορφία έχει συσχετιστεί με επιβαρυμένη υγεία σε διάφορες καταστάσεις.

Ωστόσο, η αυξημένη α-ποικιλομορφία που παρατηρήθηκε στη ομάδα των ατόμων στο αυτιστικό φάσμα αμφισβητεί τις επικρατούσες αντιλήψεις, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η πιθανή σύνδεσή της με νευρολογικά νοσήματα. Τα Bacteroides, που φυσιολογικά βρίσκονται στο μικροβίωμα του εντέρου, μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία όταν αυξάνονται και βρίσκονται σε αφθονία.

Για να διερευνήσουν τις πιθανές λειτουργικές συνέπειες αυτών των αλλαγών στο μικροβίωμα, οι ερευνητές διεξήγαγαν πειράματα σε νεογέννητα ποντίκια. Τα πειραματόζωα που έλαβαν θεραπεία με Bacteroides fragilis κατά τη γέννηση παρουσίασαν δυσλειτουργία της κοινωνικής συμπεριφοράς, αυξημένες επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και δυσλειτουργία της γονιδιακής έκφρασης, χαρακτηριστικά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού.

«Η έρευνά μας υποδηλώνει ότι η υπεραφθονία των Bacteriodes, ιδιαίτερα στην πρώιμη ηλικία, θα μπορούσε να έχει λειτουργικές συνέπειες για τα άτομα με διαταραχή φάσματος αυτισμού. Το συμπέρασμα αυτό φωτίζει την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ του μικροβιώματος και της νευροανάπτυξης σε άτομα στο φάσμα του αυτισμού» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, καθηγητής Evan Elliott, της Ιατρικής Σχολής Azrieli του Πανεπιστημίου Bar-Ilan.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι επιδράσεις αυτές παρατηρήθηκαν κυρίως σε αρσενικά ποντίκια, ενώ τα θηλυκά ποντίκια δεν εμφάνισαν διαταραχές στη συμπεριφορά, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα αρσενικά μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που συμβάλλουν στη διαταραχή. Η έρευνα υπογραμμίζει τη σημασία της περαιτέρω διερεύνησης πτυχών της διαταραχής φάσματος του αυτισμού και του πιθανού ρόλου της μικροβιακής σύνθεσης.