Ορατός ο κίνδυνος για τέταρτο κύμα – Πώς οι μεταλλάξεις μπορούν να «φουντώσουν» την πανδημία στη χώρα

Ενώ η Ελλάδα κινείται προς την επιστροφή σε μία κανονικότητα τρέχοντας παράλληλα τον μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού οι επιστήμονες κρούουν μετ’ επιτάσεως το «καμπανάκι» υπογραμμίζοντας πως «δεν τελειώσαμε» με τον κορωνοϊό.

Πτωτικές τάσεις εξακολουθούν να σημειώνουν τα κρούσματα κορωνοϊού στη χώρα μας, καθώς και οι κρίσιμοι δείκτες της πανδημίας. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί εκφράζουν την ανησυχία τους για το ξέσπασμα ενός τέταρτου κύματος που θα φουσκώσει εξαιτίας των μεταλλάξεων.

«Εάν δεν προσέξουμε θα έχουμε και τέταρτο κύμα κορωνοϊού», προειδοποίησε η Πρόεδρος ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.

Η γιατρός εξήγησε ότι το πρόβλημα είναι κάποιες ηλικιακές ομάδες που έχουν χαμηλά ποσοστά σε εμβολιασμούς. «Αν συνεχίσουμε να είμαστε με χαμηλά ποσοστά συγκεκριμένες ομάδες τα πράγματα δεν θα πάνε καλά. Οι 60 ετών και άνω πρέπει να εμβολιαστούν», τόνισε.

Σχετικά με το τείχος ανοσίας, είπε πως τέλος Ιουνίου θα έχουμε μια σχετική ανοσία και τέλος Αυγούστου θα έχουμε 75-80% ανοσία εάν έχουμε όλες τις ποσότητες εμβολίων. Προσέθεσε, επίσης, ότι αν φτάσουμε σε αυτό το ποσοστό ανοσίας θα μπορούμε από 20 Σεπτέμβρη και μετά να βγάλουμε η μάσκα.

Τα στοιχεία της Πέμπτης
Μειώθηκε κι άλλο ο αριθμός των διασωληνωμένων ασθενών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας που ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ το απόγευμα της Δευτέρας.

Συγκεκριμένα, 481 ασθενείς με κορωνοϊό νοσηλεύονται διασωληνωμένοι, έναντι 497 την Κυριακή. Σε ένα 24ωρο επιβεβαιώθηκαν 1.007 νέα κρούσματα, ενώ ακόμη 41 συνάνθρωποί μας κατέληξαν από επιπλοκές της νόσου. Σημειώνεται πως διενεργήθηκαν 22.986 τεστ ανίχνευσης κορωνοϊού. Απ’ αυτά τα 5.289 ήταν μοριακά και τα 17.697 rapid.

Στην Αττική καταγράφηκαν 513 νέες μολύνσεις, ενώ στη Θεσσαλονίκη 107. Στην Αιτωλοακαρνανία εντοπίστηκαν 21 νέα κρούσματα, στην Αχαΐα 19, στο Ηράκλειο 31, στην Κέρκυρα 10, στην Κοζάνη 17, στα Χανιά 26 και στο Ρέθυμνο 13.

Συγκεκριμένα, στο Λεκανοπέδιο περισσότερα κρούσματα εντοπίζονται στον κεντρικό τομέα – 175- ενώ στις υπόλοιπες περιοχές τα κρούσματα καταγράφονται ως εξής: Ανατολική Αττική 61, Βόρειος Τομέας 43, Δυτική Αττική 19, Δυτικός Τομέας 70, Νήσοι 5, Νότιος Τομέας 66, Πειραιάς 74.

Γιατί ανησυχούν οι ειδικοί
Με τις μεταλλάξεις να «σαρώνουν» την Ελλάδα, το άνοιγμα της κοινωνίας να συνεχίζεται και τους τουρίστες να αναμένεται να αυξηθούν όσο περνούν οι μέρες, το ερώτημα στα χείλη πολλών ανθρώπων είναι το αν η χώρα μας ποντάρει με ένα τέταρτο κύμα του φονικού ιού, το οποίο θα αποβεί καταστροφικό.

Η απάντηση σε αυτό δεν είναι εύκολη, αφού υπάρχουν οι παράγοντες «Χ», δηλαδή αστάθμητοι, οι οποίοι θολώνουν τις μελλοντικές προβλέψεις, καθώς αναμένεται να διαδραματίσουν ρόλο ρυθμιστή στις εξελίξεις.

Αυτοί αφορούν: Το ποσοστό του πληθυσμού που θα ανταποκριθεί στο κάλεσμα της εμβολιαστικής εκστρατείας – με έμφαση στους ηλικιωμένους και ευπαθείς πολίτες – αλλά και τις μεταλλάξεις του πανδημικού ιού.

«Η πιθανότητα του να έχουμε μεταδόσεις εξαρτάται κάθε φορά από το πόσο μολυσματικός είναι ο ιός αλλά και από το ποσοστό ανοσίας στην κοινότητα. Η μολυσματικότητα αυξομειώνεται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες (π.χ. τον χειμώνα οι μεταδόσεις είναι πιο αυξημένες), τη συμπεριφορά των πολιτών αλλά και από τα μεταλλαγμένα στελέχη. Όμως και η ανοσία στην κοινότητα κατόπιν φυσικής έκθεσης στον ιό ή μέσω του εμβολιασμού είναι ελαφρώς μεταβαλλόμενημ καθώς εξαρτάται από τις ηλικιακές ομάδες που έχουν εμβολιαστεί αλλά και τα μεταλλαγμένα στελέχη που κυκλοφορούν» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Δημήτρης Παρασκευής.

Ο καθηγητής ομοιάζει το επιδημιολογικό μέλλον με μια ζυγαριά: «Εάν αυτή γύρει ελαφρά προς τη μολυσματικότητα, τότε θα εκδηλωθεί ένα τέταρτο κύμα, που όμως αναμένεται να είναι ήπιο γιατί θα αντισταθμίζεται από την ανοσία που έχει επιτευχθεί μέσω του εμβολιασμού».

Οι μεταλλάξεις
Ένα ακόμη αγωνιώδες ερώτημα αφορά τις πιθανότητες να δημιουργηθεί στο μεσοδιάστημα ένα νέο «υπερστέλεχος» που θα αλλάξει τα δεδομένα. «Η μέχρι τώρα εμπειρία μάς έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι τα μεταλλαγμένα στελέχη δεν μπορούν να ακυρώσουν τα ευεργετικά οφέλη του εμβολιασμού.

Ακόμη κι αν προκύψουν στελέχη με δυνατότητα ανοσιακής διαφυγής, δεν σημαίνει ότι θα μηδενιστεί η προστασία που μας παρέχουν τα εμβόλια» καταλήγει ο καθηγητής του ΕΚΠΑ.

Συνολικά 611 νέες μεταλλάξεις κορωνοϊού ανιχνεύθηκαν στη χώρα κατά το διάστημα 14 Απριλίου έως 16 Μαΐου, μετά από ανάλυση 632 επιλεγμένων δειγμάτων από το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2, που λειτουργεί υπό το συντονισμό του ΕΟΔΥ.

Ποιες μεταλλάξεις εντοπίζονται τώρα στη χώρα μας
Όσον αφορά στις μεταλλάξεις στη χώρα μας, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη ο ΕΟΔΥ, από τον έλεγχο των 632 δειγμάτων, αναδείχθηκαν συνολικά 454 δείγματα με στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος (Variants Of Concern – VOC) και 154 δείγματα με στελέχη υπό διερεύνηση (Variants Under Investigation – VUI). Εκ των 454 δειγμάτων με στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος, όλα αφορούν στο Β.1.1.7/UK lineage (Variant VOC 202012/01), ενώ τα 154 δείγματα με στελέχη VUI αφορούν στο B.1.1.318 (Variant E484K).

Επιπλέον, αναδείχθηκαν 2 δείγματα με στέλεχος Variant S Gene Delete και 1 δείγμα με το στέλεχος C.36 (στέλεχος υπό παρακολούθηση, Variant Under Monitoring)

Από την έναρξη λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2 μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί στην επικράτεια συνολικά 13.289 δείγματα από εγχώρια κρούσματα, εκ των οποίων τα τρία πιο συχνά στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό διερεύνηση που έχουν απομονωθεί είναι το Β.1.1.7/UK lineage (Variant VOC 202012/01), με ποσοστό 68,82%, ακολουθούμενο από το B.1.1.318 (Variant E484K) με ποσοστό 9,16% και το B.1.351/501Y.V2/South Africa (Variant VOC 202012/02) με ποσοστό 0,59%

Επιπλέον, έχουν απομονωθεί συνολικά 100 στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό διερεύνηση ή ενδιαφέροντος από δείγματα εισαγόμενων κρουσμάτων, εκ των οποίων 95 αφορούν στο Β.1.1.7/UK lineage (Variant VOC-202012/01), 3 στο B.1.351/501Y.V2/South Africa (Variant VOC-202012/02), 1 στο B.1.525 (Variant VUI-202102/03) και 1 στο Β.1.617.1 (VUI-21APR-01).

Πότε βλέπει ενδεχόμενο τέταρτο κύμα ο Σαρηγιάννης
Για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού μίλησε πρόσφατα στον ΑΝΤ1 ο καθηγητής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης. «Όλοι οι δείκτες είναι ήδη καλύτεροι», ανέφερε μεταξύ άλλων. Ο κ. Σαρηγιάννης επίσης εκτίμησε ότι «από τις 16 Ιουνίου και μετά θα δούμε τριψήφιο αριθμό κρουσμάτων κορωνοϊού» .

Όσον αφορά το ενδεχόμενο ενός 4ου κύματος κορωνοϊού, είπε: «Δεν φοβάμαι 4ο κύμα το καλοκαίρι, αν υπάρξει, θα είναι Νοέμβρη με Δεκέμβρη και για να υπάρξει θα πρέπει να έχουμε κυριαρχία μεταλλάξεων και θα επηρεάσει μικρό αριθμό ανθρώπων», εκτιμώντας ότι, «μπορούμε να το αποφύγουμε και αυτό, δείχνοντας σύνεση στην τήρηση των μέτρων».