15 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια ημέρα κατά του παιδικού καρκίνου

Γράφει η Μαρία Παρασκευά
Παθολόγος-Ογκολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου

Η λευχαιμία είναι ο συνηθέστερος  τύπος καρκίνου σε παιδιά και εφήβους, με επίπτωση 4 έως 5 παιδιά ανά 100.000 κάθε χρόνο παγκοσμίως.

Είναι ο καρκίνος των λευκών αιμοσφαιρίων. «Άρρωστα» λευκά αιμοσφαίρια κατακλύζουν τον μυελό των οστών και το περιφερικό αίμα καθιστώντας τον οργανισμό του παιδιού ευάλωτο σε λοιμώξεις και άλλα προβλήματα.
Η συχνότερη μορφή παιδικής λευχαιμίας, είναι η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία. Δεύτερη σε συχνότητα είναι η οξεία μυελογενής λευχαιμία.

Οι αιτίες της παιδικής λευχαιμίας δεν έχουν εξακριβωθεί. Τα περισσότερα παιδιά που την εμφανίζουν δεν έχουν κάποιο παράγοντα κινδύνου.
Αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λευχαιμίας παρουσιάζουν τα παιδιά με συγκεκριμένα κληρονομούμενα σύνδρομα ή με οικογενειακή προδιάθεση και ακόμη τα παιδιά σε ανοσοκαταστολή ή με ιστορικό λήψης ακτινοθεραπείας ή χημειοθεραπείας.

Συνηθισμένα συμπτώματα είναι η καταβολή δυνάμεων, η απώλεια της όρεξης,  ο πόνος στα οστά και τις αρθρώσεις, ο εμετός, ο κοιλιακός πόνος, η ωχρότητα του δέρματος, οι μώλωπες, οι συχνές αιμορραγίες από τη μύτη και τα ούλα, οι διογκωμένοι λεμφαδένες.
Η γρήγορη διάγνωση μπορεί να επιτευχθεί με την αναγνώριση των συμπτωμάτων και την άμεση επίσκεψη στον παιδίατρο.
Τα παιδιά με παράγοντες κινδύνου πρέπει να εξετάζονται συχνά και να υποβάλλονται σε προληπτικές εργαστηριακές εξετάσεις.

Οι περισσότεροι τύποι παιδικής λευχαιμίας αντιμετωπίζονται με χημειοθεραπεία από εξειδικευμένες ιατρικές ομάδες.
Σε ένα μικρό ποσοστό παιδικής λευχαιμίας που δεν ανταποκρίνεται στην αρχική χημειοθεραπεία, χορηγείται χημειοθεραπεία σε υψηλές δόσεις σε συνδυασμό με αλλογενή μεταμόσχευση αρχεγόνων αιμοποιητικών κυττάρων.
Η διαδικασία αυτή στις μέρες μας έχει απλοποιηθεί, τα κύτταρα του δότη συλλέγονται από περιφερική φλέβα και όχι από το μυελό των οστών.

Εναλλακτικά σχήματα χημειοθεραπείας και νεότερες θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα και ανοσοθεραπείες, όπως η θεραπεία με CAR T, χρησιμοποιούνται όταν η λευχαιμία δεν ανταποκρίνεται στην αρχική χημειοθεραπεία ή σε περίπτωση επανεμφάνισής της.
Η έγκαιρη διάγνωση και οι σύγχρονες αποτελεσματικές θεραπείες έχουν οδηγήσει σε ίαση για τη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων παιδικής λευχαιμίας στη χώρα μας και παγκοσμίως.

Η δράση της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας

Η Αντικαρκινική έχει μακρά και πλούσια δράση σε όλη την Ελλάδα με κύριο βάρος την πρόληψη του καρκίνου,  την πρωτογενή και δευτερογενή (έγκαιρη) διάγνωση, τη μόνη πρακτική που  είναι ικανή να μειώσει τα κρούσματα καρκίνου σε πολύ μεγάλο βαθμό. Γι’ αυτό και οι ενημερωτικές στρατηγικές και παρεμβάσεις της Εταιρείας επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στην προσπάθεια αλλαγής του τρόπου ζωής των συμπολιτών μας.

Το Παράρτημα Ρόδου είναι ένα δραστήριο κομμάτι της Ελληνικής αντικαρκινικής εταιρείας που για να επιτύχει τα  παραπάνω,  κάθε χρόνο πραγματοποιεί με ειδικούς επιστήμονες  ομιλίες,  ιδιαίτερα σε νέους σχολικής ηλικίας, πάνω στην υγιεινή διατροφή, τον εμβολιασμό κατά του καρκίνου του τραχήλου, την  επικινδυνότητα του καπνίσματος  και την προστασία από την ηλιακή  ακτινοβολία.  
Έτσι (εκτός από τις τελευταίες χρονιές που λόγω πανδημίας αυτό κατέστη δύσκολο),  όλα τα σχολεία της Ρόδου έγιναν τόποι ενημέρωσης και προβληματισμού για τα θέματα αυτά.

Επίσης το παράρτημα Ρόδου έχει διοργανώσεις ειδικές ημερίδες ή σεμινάρια για επιμόρφωση του πληθυσμού και των επιστημόνων υγείας.

Η εταιρεία, τέλος,  έχει έντονη παρουσία στο διαδίκτυο με την ιστοσελίδα της  και τη σελίδα της στο Facebook.

O σύλλογος «Ροδαυγή»

Η «Ροδαυγή» είναι  ο Δωδεκανησιακός   σύλλογος γονέων  και φίλων  παιδιών που χρήζουν μεταμόσχευσης μυελού των οστών.

Στόχος της η κοινωνική-ψυχολογική και υλική υποστήριξη των οικογενειών και των παιδιών της Δωδεκανήσου,  που έτσι ξαφνικά βρεθήκαν να αντιμετωπίζουν ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, με απρόβλεπτη έκβαση.

Παράλληλα, σκοπός της «Ροδαυγής»  είναι  η ενημέρωση και  η  ευαισθητοποίηση  της κοινής γνώμης  στα Δωδ/νησα, για το πόσο σημαντικό είναι να γίνει κάποιος εθελοντής δότης μυελού των οστών και ποια είναι η διαδικασία, ώστε να  μπορέσει ένα παιδί να μεταμοσχευτεί με  επιτυχία. Εξηγούμε ότι  αρκεί ένα λεπτό από τη καθημερινότητα ενός υγιούς ατόμου  και ένα μικρό δείγμα σάλιου, για να δοθεί  ελπίδα στα πάσχοντα παιδιά.  Μέσω της κινητοποίησης αυτής, σήμερα η παρέα των  εν δυνάμει δοτών  μυελού των οστών αποτελείται από περισσότερα από   10.000 άτομα. Πέντε άτομα από τους εθελοντές της «Ροδαυγής», αφού βρέθηκαν συμβατοί δότες, έδωσαν «Νέα Ζωή» σε 5 παιδιά που νοσούσαν και τώρα είναι υγιή ανάμεσά μας.  

Πηγή: rodiaki.gr