Ευλογιά των πιθήκων: Τα βασικά μέτρα προστασίας και πότε καλούμε τον γιατρό μας
Όλοι κινδυνεύουν να νοσήσουν κατόπιν έκθεσης στην ευλογιά των πιθήκων, ειδικά οι νεότερες γενιές που δεν έλαβαν το εμβόλιο της ευλογιάς, το οποίο σταδιακά σταμάτησε στη χώρα μας να χορηγείται μέχρι το 1980, καθώς η νόσος είχε εξαλειφθεί. Τσεκάρουμε ξανά πώς μπορεί να κολλήσει κάποιος, ποια είναι τα βασικά μέτρα προστασίας και πότε επικοινωνούμε με τον γιατρό μας.
«Υπάρχουν ενδείξεις ότι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης, καθώς και όσοι έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής όπου ενδημεί η νόσος» αναφέρει ο ΕΟΔΥ.
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ το νόσημα σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με μολυσμένα άτομα, τα ρούχα τους, τα σεντόνια τους ή τα σωματικά τους υγρά.
Ο ιός εισέρχεται στο σώμα:
- μέσω δερματικών βλαβών (ορατών ή αόρατων) των βλεννογόνων (μάτια, μύτη, στόμα)
- μέσω της αναπνευστικής οδού (βήχας , φτάρνισμα, παρατεταμένη επαφή πρόσωπο με πρόσωπο)
- από δάγκωμα ή γρατζουνιά από μολυσμένο ζώο (κυρίως τρωκτικά)
- σπανιότερα από κατανάλωση μολυσμένου ζώου που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με την επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.
Όπως αναφέρει η ενημερωτική ιστοσελίδα του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) της Βρετανίας, η «ευλογιά των πιθήκων» είναι μία ιογενής λοίμωξη που μεταδίδεται από μολυσμένα ζώα, όπως τα τρωκτικά.
Όπως διευκρινίζεται ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί μετά από το δάγκωμα ενός μολυσμένου ζώου ή αν έρθει σε επαφή με:
- Το αίμα του
- Τα σωματικά του υγρά
- Το εξάνθημά του
Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί με την κατανάλωση μισοψημένου κρέατος από ένα μολυσμένο ζώο, ενώ μεταδίδεται ακόμα και με την επαφή με άλλα προϊόντα από μολυσμένα ζώα (π.χ. τη γούνα τους).
Η μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων γίνεται ως εξής:
- Της επαφής με μολυσμένα αντικείμενα του πάσχοντος (π.χ. με τα σεντόνια ή τις πετσέτες του)
- Των σταγονιδίων που εκπέμπει ένας ασθενής με ενεργό νόσο, όταν βήχει ή φταρνίζεται.
Υπάρχει εκτίμηση ότι μπορεί να μεταδίδεται και με τη σεξουαλική επαφή όπως τονίσαμε αλλά δεν υπάρχουν ακόμα ωστόσο επαρκής πληροφορίες σχετικά.
Tα συμπτώματα
Μετά την επαφή με τον ιό που προκαλεί ευλογιά των πιθήκων o χρόνος επώασης του ιού μπορεί να διαρκέσει 5-21 ημέρες μέχρι και την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων.
Αυτά είναι:
- Υψηλός πυρετός
- Πονοκέφαλος
- Πόνοι στους μυς
- Πόνος στη μέση
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
- Ρίγη
- Εξάντληση
Μία έως πέντε ημέρες μετά την έναρξη αυτών των συμπτωμάτων, εμφανίζεται δερματικό εξάνθημα. Συχνά αρχίζει στο πρόσωπο και ύστερα εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα.
Το εξάνθημα μερικές φορές συγχέεται με αυτό που προκαλεί η ανεμοβλογιά. Θυμίζει εξογκωμένα σπυράκια, που σταδιακά μετατρέπονται σε μικρές φουσκάλες με υγρό. Οι φουσκάλες αυτές τελικά δημιουργούν κρούστα που αργότερα υποχωρεί.
Τα συμπτώματα που προκαλεί η ευλογιά των πιθήκων συνήθως υποχωρούν εντός 2-4 εβδομάδων.
Μέτρα προστασίας
Όπως έχει ήδη ενημερώσει ο ΠΟΥ απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.
Οι οδηγίες είναι οι εξής:
- πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
- καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
- μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
- μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες
Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό
Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και:
- έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες
Ο ΠΟΥ έχει τονίσει ότι η νόσος μπορεί να περιοριστεί και ότι δεν υπάρχουν εκείνα τα στοιχεία τα οποία να δείχνουν ότι ο ιός μπορεί να μεταλλάσεται, συνεπώς δύσκολα μπορεί να εξελιχθεί σε μια νέα πανδημία για αυτό και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Ωστόσο, ο ΠΟΥ έχει ζητήσει από τα κράτη -μέλη να είναι σε ετοιμότητα και να παρακολουθήσουν τους τρόπους μετάδοσης ώστε να μπορέσει να περιοριστεί όσο το δυνατόν σύντομα είναι αυτό εφικτό.