«Κύμα» αμφισβήτησης για τα εμβόλια έχει προκαλέσει η παραπληροφόρηση αναφορικά με τον κορονοϊό. Όλο και περισσότεροι γονείς στις ΗΠΑ διερωτώνται αν και άλλα εμβόλια είναι απαραίτητα για τα παιδιά τους και ολοένα και περισσότεροι ενήλικες επιλέγουν να τα αποφύγουν.
Η πολιτικοποίηση των εμβολίων κατά του κορονοϊού ήρθε να τροφοδοτήσει το αντιεμβολιαστικό κίνημα, συμβάλλοντας στη μείωση του αριθμού των εμβολιασμών κατά της ιλαράς, της πολιομυελίτιδας και άλλων επικίνδυνων ασθενειών.
Οι γονείς «διερωτώνται αν τα εμβόλια είναι πραγματικά απαραίτητα ή αν μπορούμε να τα χορηγήσουμε πιο αργά», δήλωσε ο Τζέισον Τερκ, παιδίατρος στο Τέξας και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιάτρων.
«Δεν πρόκειται για την πλειονότητα των γονιών, αλλά παρατηρούμε ολοένα και πιο αυξημένους αριθμούς», πρόσθεσε.
Τα αντιεμβολιαστικά μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενισχύονται από συντηρητικούς πολιτικούς αλλά και από τις εκστρατείες που προέρχονται από το εξωτερικό, με την παραπληροφόρηση να προηγείται της πανδημίας.
Εξάλλου η μείωση του ποσοστού εμβολιασμού εγείρει φόβους για την επανεμφάνιση ασθενειών που έχουν εξαλειφθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου.
Στις ΗΠΑ το ποσοστό των παιδιών ηλικίας 4 με 5 ετών που έχουν κάνει τα συνιστώμενα εμβόλια μειώθηκε κατά μία μονάδα, στο 94%, την περίοδο 2020-2021.
«Το αποκαλώ παράλληλη επίδραση», σχολίασε ο Τερκ. «Φαίνεται να προκλήθηκε από τον δισταγμό απέναντι στα εμβόλια κατά της covid-19 και την αυξανόμενη δυσπιστία απέναντι στα εμβόλια και τους θεσμούς στους οποίους βασιζόμαστε για να διατηρήσουμε την υγεία μας», πρόσθεσε.
Σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ οι αλλαγές ήταν εκπληκτικές, κυρίως στο απόγειο της πανδημίας: Ερευνητές παρατήρησαν ότι στο Τέξας μειώθηκε μεταξύ του 2019 και 2020 κατά 47% το ποσοστό των εμβολιασμών στα βρέφη πέντε μηνών και κατά 58% στα βρέφη 16 μηνών.
Όπως έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό «Vaccine», η μείωση αυτή οφείλεται στο lockdown, στο ποσοστό των παιδιών που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους αλλά και σε «ένα επιθετικό αντιεμβολιαστικό κίνημα στο Τέξας».
Στην πολιτεία της Ουάσινγκτον παρατηρήθηκε μείωση κατά 13% του ποσοστού εμβολιασμών στα παιδιά το 2021 σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα και το ποσοστό εμβολιασμών στο Μίσιγκαν για τα μικρά παιδιά έπεσε πέρυσι στο 69,9%, το χαμηλότερο επίπεδο εδώ και μία δεκαετία.
Και οι ενήλικες
Και από την πλευρά των ενηλίκων και των εφήβων, ο εμβολιασμός για την γρίπη, την ηπατίτιδα, την ιλαρά και τον τέτανο, σύμφωνα με τη συμβουλευτική υπηρεσία υγείας Avalere, έχει παρουσιάσει μείωση.
Συνέπεια αυτού, από τον Ιανουαρίο του 2020 ως τον Ιούλιο του 2021 χάθηκαν 37 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών άνω των 7 ετών.
«Πάντα υπήρχαν άνθρωποι που ήταν αντίθετοι στα εμβόλια από τότε που αυτά εμφανίστηκαν, αλλά τα τελευταία 10 χρόνια έχουν εξελιχθεί και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητα να οργανώνονται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πέρα από τα σύνορα» της χώρας όπου ζουν, εκτίμησε ο Ντέιβιντ Μπρονιατόφσκι καθηγητής στο πανεπιστήμιο George Washington.
«Μία από τις βασικές αλλαγές που παρατηρήσαμε είναι ότι τα εμβόλια έπαψαν να αντιμετωπίζονται ως ζήτημα υγείας και έγιναν ζήτημα πολιτικών ελευθεριών», εξήγησε.
Οι θεωρίες συνωμοσίας άνθησαν στη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με δημοσκόπηση του YouGov το 2021 που αποκάλυψε ότι το 28% των Αμερικανών και σημαντικός αριθμός ατόμων σε άλλες χώρες εκτιμούν ότι «αποκρύπτεται σκοπίμως» η αλήθεια για τις βλαβερές επιπτώσεις των εμβολίων.
Το πρόβλημα έχει και διεθνείς διαστάσεις. Έκθεση του ΟΗΕ ανέφερε πέρυσι ότι 23 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως δεν είχαν κάνει τακτικά εμβόλια το 2020.