Εχινάκεια: Κάνει καλό στο κρυολόγημα; Μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό;
Η εχινάκεια έχει την φήμη ότι βοηθάει στην καταπολέμηση του κρυολογήματος και την γενικότερη ενισχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος.
Αλλά μπορεί πράγματι η εχινάκεια να σας βοηθήσει στο κοινό κρυολόγημα; Ο ειδικός ευεξίας και προληπτικής ιατρικής, δρ. Robert Saper, εξηγεί μερικά από τα υπάρχοντα στοιχεία.
Είναι ένα φυτό με ροζ ή μοβ άνθη και υπάρχουν εννέα ποικιλίες.
“Συνήθως θα βρείτε τις ποικιλίες Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia ή Echinacea pallida σε συμπληρώματα διατροφής ή αφέψημα”, εξηγεί ο δρ Saper. “Αυτοί οι τρεις τύποι εχινάκειας λέγεται ότι έχουν οφέλη για το ανοσοποιητικό σύστημα”.
Η εχινάκεια και το ανοσοποιητικό σύστημα
Η Echinacea φαίνεται να επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, τουλάχιστον σε επίπεδο εργαστηριακών δοκιμών.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η εχινάκεια διεγείρει μια πρωτεΐνη (TNF) που προκαλεί φλεγμονή. “Η φλεγμονή από την TNF παίζει κρίσιμο ρόλο στην ανοσολογική απόκριση του οργανισμού. Βοηθά το σώμα να καταπολεμήσει ασθένειες ή να θεραπεύσει τραυματισμούς».
Εργαστηριακές μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η Echinacea μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (τα κύτταρα που επιτίθενται σε ξένους εισβολείς και σας προστατεύουν από μόλυνση).
Ωστόσο, αυτές οι μελέτες δεν αποδεικνύουν ότι η εχινάκεια είναι κάποιου τύπου… πανάκεια. Οι αποδείξεις της ικανότητας της εχινάκειας να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα προέρχονται από μελέτες που έγιναν in vitro (στο εργαστήριο) ή σε ζώα, όχι σε ανθρώπους.
“Το να εξετάζεις ένα ανοσοποιητικό αποτέλεσμα στο εργαστήριο δεν σημαίνει ότι η Echinacea θα σε βοηθήσει να καταπολεμήσεις την ασθένεια ή να σε αποτρέψει από το να αρρωστήσεις”, λέει ο δρ. Saper. “Πολλοί άλλοι παράγοντες παίζουν ρόλο στο πώς ο οργανισμός επιτίθεται στους εισβολείς και αυτοθεραπεύεται”.
Πρέπει να παίρνετε εχινάκεια για το κρυολόγημα;
Εάν η Echinaceaενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, λογικά βοηθάει όταν αρρωσταίνουμε, σωστά; Δυστυχώς, όχι. Μελέτες σε ανθρώπους δεν έχουν δείξει ότι μπορεί να σας… σώσει από το κοινό κρυολόγημα.
Ο δρ. Saper και οι συνεργάτες του ανέλυσαν πολλές ελεγχόμενες δοκιμές, όπου μία ομάδα ανθρώπων έλαβε εικονικό φάρμακο και άλλη εχινάκεια:
“Έχουν διεξαχθεί τουλάχιστον 15 ελεγχόμενες δοκιμές για την εχινάκεια. Καμία από αυτές τις δοκιμές δεν βρήκε όφελος από την λήψη του βοτάνου. Τα άτομα που έλαβαν Echinacea δεν βελτιώθηκαν γρηγορότερα από εκείνα που έλαβαν εικονικό φάρμακο”.
Και πρόσθεσε: “Πολλές μελέτες έχουν εξετάσει εάν η εχινάκεια μπορεί να σας εμποδίσει να κολλήσετε έναν ιό. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι δεν σας βοηθά να παραμείνετε υγιείς εάν εκτεθείτε σε κάποια ασθένεια”.
Μπορεί η εχινάκεια να είναι επιβλαβής;
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν παρενέργειες από την λήψη εχινάκειας, αρκεί να μην πάρετε περισσότερο από το συνιστώμενο. Όπως όλα τα βότανα, όμως, η εχινάκεια δεν είναι κατάλληλη για όλους. Εάν έχετε προβλήματα υγείας, παίρνετε φάρμακα ή έχετε αλλεργίες, μιλήστε με τον γιατρό σας προτού την χρησιμοποιήσετε.
Πρέπει να ΜΗΝ παίρνετε εχινάκεια εάν:
- Είστε αλλεργικοί σε χρυσάνθεμα, μαργαρίτες, κατιφέδες ή αμβροσία, επειδή η Echinacea μπορεί να προκαλέσει εξάνθημα ή σοβαρή αλλεργική αντίδραση.
- Είστε έγκυος, επειδή η ασφάλεια αυτού του βοτάνου δεν έχει αποδειχθεί σε έγκυες.
- Έχετε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ή του μαστού, καθώς μπορεί να επηρεάσει ορισμένα φάρμακα χημειοθεραπείας.
- Παίρνετε ανοσοκατασταλτικά, όπως για αυτοάνοσο νόσημα ή μετά από μεταμόσχευση οργάνων, διότι μπορεί να αλληλεπιδράσει με αυτά τα φάρμακα.
Προκαλεί υπνηλία η εχινάκεια;
Κάποιοι λένε ότι ένα φλιτζάνι με αφέψημα εχινάκειας τους βοηθά να κοιμηθούν. Αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι η Echinacea προκαλεί υπνηλία.
“Η κατανάλωση ενός φλιτζανιού ζεστού αφεψήματος χωρίς καφεΐνη μπορεί να έχει ηρεμιστική επίδραση”, λέει ο δρ. Saper. “Αλλά η εχινάκεια από μόνη της δεν θα σας κάνει να νυστάξετε”.
Τα αφεψήματα από βότανα περιέχουν διάφορα συστατικά, μερικά από τα οποία θα μπορούσαν να σας προκαλέσουν ένα ηρεμιστικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, εάν το αφέψημα -εκτός από Echinacea- περιέχει βαλεριάνα ή χαμομήλι, πιθανότατα θα νιώσετε τα αποτελέσματα αυτών των βοτάνων και όχι της εχινάκειας.