Γρίπη των πτηνών: Ανάγκη για ακραία επαγρύπνηση λόγω «κλιμάκωσης των γεγονότων», λέει καθηγητής Μικροβιολογίας

Η ανίχνευση του ιού της γρίπης των πτηνών H5N1 στα βοοειδή, η επιβεβαίωση ότι μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ θηλαστικών από μολυσμένο γάλα και τα νέα κρούσματα στον άνθρωπο θα πρέπει να μας ανησυχήσουν, λέει ο μικροβιολόγος Raúl Rivas, για τον οποίο αυτή η « κλιμάκωση γεγονότων» υποδηλώνει ότι η επαγρύπνηση πρέπει να είναι ακραία.

«Ο H5N1 είναι ήδη πανδημικός ιός στα πτηνά, ας ελπίσουμε ότι δεν θα γίνει και στους ανθρώπους», τονίζει σε συνέντευξή του ο Ρίβας, γιατρός Βιολογίας και καθηγητής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα, ο οποίος δημοσίευσε πρόσφατα το «Μικρόβια και καρκίνος», με την EFE (εκδοτικός οίκος Guadalmazán).

Ο ερευνητής εξηγεί ότι υπάρχουν πολλά ξεσπάσματα σε άγρια ​​πτηνά, περισσότερο από ποτέ στην ιστορία, και σε οικόσιτα πτηνά. Από τα πουλιά ο ιός μεταπήδησε σε θηλαστικά, μικρά και μεγάλα, όπως τα θαλάσσια λιοντάρια (λόγω θηρευτών νεκρών πτηνών) και πριν από λίγους μήνες εμφανίστηκε σε γαλακτοκομικές φάρμες στις Ηνωμένες Πολιτείες, «άλλο ένα πολύ ανησυχητικό γεγονός».

Η ανίχνευση ενός υποτύπου του ιού σε μια φάρμα γαλακτοπαραγωγής στη χώρα αυτή την άνοιξη αποτελεί την πρώτη τεκμηριωμένη εστία υψηλής παθογονικότητας γρίπης των πτηνών στα βοοειδή. Έκτοτε, η εξάπλωσή του μεταξύ των κοπαδιών, το άλμα σε άλλα θηλαστικά (γάτες, ρακούν) και ακόμη και σε ανθρώπους ( αν και ελαχιστα) έχουν επιβεβαιωθεί και δημοσιευτεί σε διάφορες επιστημονικές μελέτες.

«Αυτή τη στιγμή με ήπια συμπτώματα», επισημαίνει ο Ρίβας, ο οποίος αναφέρει λεπτομερώς ότι από το 2003 έως την 1η Απριλίου 2024, έχουν αναφερθεί συνολικά 889 κρούσματα στον κόσμο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. «Αυτό δείχνει ότι προς το παρόν η μετάδοση δεν είναι πολύ καλή από ζώο σε άνθρωπο και επιπλέον δεν υπάρχει γνωστή μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο», λέει.

Αλλά η θνησιμότητα (463 άτομα) είναι περίπου 52%, «πράγμα εξωφρενικό».

Ο ιός φαίνεται ότι «δυσκολεύεται να προσαρμοστεί» στους ανθρώπους, αλλά αν μολύνει χοίρους θα υπάρξει «σοβαρό πρόβλημα», όχι μόνο λόγω των μεγάλων εκμεταλλεύσεων, αλλά επειδή «λειτουργούν σαν σέικερ».

Αυτά τα ζώα έχουν υποδοχείς στα κύτταρά τους τόσο για τη γρίπη των πτηνών όσο και για την ανθρώπινη γρίπη. «Εάν αυτοί οι δύο ιοί εισέλθουν στο ίδιο κύτταρο, μπορεί να συμβεί ανασυνδυασμός μεταξύ τους και μπορεί να εμφανιστεί ένας διαφορετικός που έχει την ικανότητα να μολύνει ανθρώπους», αναφέρει ο Rivas.

Είναι κάτι παρόμοιο – προσθέτει ο επιστήμονας – με αυτό που συνέβη το 2009 με «την περίφημη γρίπη Α (Η1Ν1) με πανδημικό δυναμικό. Ευτυχώς, σήμερα ελέγχεται και κυκλοφορεί μεταξύ της εποχικής γρίπης».

«Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα σενάριο αβεβαιότητας με τον H5N1 και ανησυχίας. Ως εκ τούτου, η επιτήρηση πρέπει να συνεχιστεί για τη θέσπιση κατάλληλων μέτρων ελέγχου, την ανίχνευση αν εμφανιστούν ανθρώπινα κρούσματα και, φυσικά, κρούσματα σε ζώα».

Ο επιστήμονας υπενθυμίζει ότι υπάρχουν ήδη εμβόλια για αυτόν τον ιό της γρίπης, για ζώα και ανθρώπους. Μάλιστα, επισημαίνει, οι ΗΠΑ αρχίζουν να τα παράγουν με επιταχυνόμενους ρυθμούς και εξετάζουν την ευκαιρία να εμβολιάσουν τους εργαζόμενους που κινδυνεύουν.

Ωστόσο, «το θέμα δεν είναι ότι υπάρχει εμβόλιο, αλλά, όπως είδαμε με τον Covid-19, η παραγωγή και η διανομή τους σε μεγάλη κλίμακα. Δεν είναι τόσο εύκολο και απαιτεί χρόνο», λέει ο Ρίβας.

Ο Rivas στο τελευταίο του βιβλίο, με ιστορικά δεδομένα, επιστημονική βιβλιογραφία και, μερικές φορές, διασκεδαστικά ανέκδοτα, περιγράφει λεπτομερώς τη σχέση μεταξύ μικροβίων και καρκίνου: σχεδόν το 20% των κακοήθων όγκων σχετίζονται με λοιμώξεις από βακτήρια, παράσιτα και ιούς.

Όσον αφορά τον καρκίνο, ο οποίος τον 18ο αιώνα συνδέθηκε με συναισθηματική υπερβολή, «γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα κάθε μέρα», λέει στην EFE, αλλά υπάρχει ακόμη «πολύς δρόμος» για την εξάλειψη της ασθένειας. «Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι μπορούμε να κατανοήσουμε ορισμένους τύπους όγκων, να τους καταστήσουμε χρόνιους και να αυξήσουμε το οπλοστάσιο των εργαλείων για την καταπολέμησή τους».

Ο καρκίνος του παγκρέατος, για παράδειγμα, που παλαιότερα ήταν «θανατική ποινή, δεν είναι τώρα». Ο Ρίβας πιστεύει ότι σε λίγα χρόνια όλα έχουν αλλάξει πολύ και θα συνεχίσουν να αλλάζουν.

Εν μέρει λόγω και της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχουν ήδη μελέτες που καταδεικνύουν τη χρησιμότητα της τεχνητής νοημοσύνης, για παράδειγμα, για την ανάλυση μαστογραφιών και τη βελτίωση της διάγνωσης του καρκίνου του μαστού ή για τον εντοπισμό μιας νέας κατηγορίας υποψηφίων αντιβιοτικών έναντι ανθεκτικών βακτηρίων.

Αλλά η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει ακόμη κάνει την «έκρηξη» της στην επιστήμη, λέει ο Ρίβας. Χρησιμοποιώντας μια παρομοίωση, πιστεύει ότι τώρα είμαστε «σαν αυτά τα πρώτα κινητά τηλέφωνα», που φαινόταν «απίστευτο, αλλά πρέπει να φτάσουμε στα σημερινά smartphone». Τότε είναι «όταν η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο για την επιστήμη».

Αν και η έρευνα έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, αυτό που δεν είναι ακόμη δυνατό είναι ένα παγκόσμιο εμβόλιο κατά του καρκίνου. Δεν υπάρχει τεχνολογία για αυτό και ο καρκίνος είναι πολλές διαφορετικές ασθένειες.

Αυτό που υπάρχει είναι αρχικές κλινικές δοκιμές πειραματικών εμβολίων – αγγελιοφόρος RNA – π.χ. για μια μορφή καρκίνου του παγκρέατος και, φυσικά, προληπτικά εμβόλια απέναντι σε μικροοργανισμούς, που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά. Αυτή είναι η περίπτωση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων που προλαμβάνει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Πηγή: ertnews.gr