Μάτια: Πότε η ερυθρότητα και το πρήξιμο μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου
Οι ειδικοί αναφέρουν επτά βασικά συμπτώματα που μπορούν να εμφανιστούν σε όσους έχουν καρκίνο στα μάτια. Ο καρκίνος στα μάτια εμφανίζει σημάδια που συχνά παραβλέπονται ή συγχέονται με λιγότερο σοβαρές καταστάσεις.
Ανάμεσα στα συμπτώματα που έχουν αναδείξει οι ειδικοί είναι η θολή όραση και ο ερεθισμός στα μάτια που δεν υποχωρεί με τις συνηθισμένες θεραπείες. Αυτά τα δύο συχνά αποδίδονται στην πολύωρη χρήση οθονών.
Αν και εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα άνω των 50 ετών, ο αριθμός των νεότερων ασθενών αυξάνεται, ενώ πολλές περιπτώσεις διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Ο καρκίνος στα μάτια και τα συμπτώματα που προκαλεί
Η πιο συνηθισμένη μορφή καρκίνου των ματιών είναι το οφθαλμικό μελάνωμα (ocular melanoma), ένας τύπος καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται στο μεσαίο τμήμα του ματιού. Ένας πιθανός παράγοντας κινδύνου είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV), είτε από τον ήλιο είτε από σολάριουμ.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν ξαφνικές αλλαγές στην όραση, απώλεια της περιφερειακής όρασης και την εμφάνιση «λάμψεων» ή «σκιερών σχημάτων».
Τα σκούρα σημάδια στην ίριδα (το χρωματιστό μέρος του ματιού) είναι επίσης ένα ανησυχητικό σημάδι, όπως και οι όγκοι ή οι πρησμένες περιοχές γύρω από το μάτι.
Ο επίμονος ερεθισμός ή η ερυθρότητα που δεν ανταποκρίνεται στις συνήθεις θεραπείες πρέπει επίσης να διερευνώνται, προειδοποιεί ο Neil Laird, οπτομέτρης από το κατάστημα υγείας ματιών Pure Optical.
«Πολλοί άνθρωποι τείνουν να αγνοούν αλλαγές στην όραση ή την εξωτερική εμφάνιση των ματιών τους, θεωρώντας ότι οφείλονται στη γήρανση, το στρες ή την υπερβολική χρήση συσκευών», εξηγεί ο κ. Laird.
«Η αναγνώριση αυτών των λεπτών σημείων νωρίς μπορεί να είναι κρίσιμης σημασίας. Πολλά από αυτά τα συμπτώματα μοιάζουν με αβλαβείς καταστάσεις, γι’ αυτό και συχνά παραβλέπονται. Ωστόσο, αν κάτι φαίνεται “περίεργο” ή επιμένει περισσότερο από όσο θα περιμένατε, είναι πάντα σοφό να το εξετάσετε».
Παράγοντες κινδύνου και μέτρα προστασίας
Τα άτομα που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με διάγνωση μελανώματος έχουν 30% έως 50% μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στα μάτια, προσθέτει ο κ. Laird.
Η προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία είναι επίσης κρίσιμη, καθώς η έκθεση σε UV μπορεί να οδηγήσει σε σπάνιες μορφές καρκίνου των ματιών, όπως το μελάνωμα του επιπεφυκότα.
Για να μειώσετε τον κίνδυνο, συνιστάται η χρήση ποιοτικών γυαλιών ηλίου που μπλοκάρουν τις ακτίνες UV ή η προσθήκη ενός φίλτρου UV στα καθημερινά σας γυαλιά.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) συνιστά να γίνεται οφθαλμολογική εξέταση κάθε δύο χρόνια ή μία φορά τον χρόνο για όσους ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Τύποι καρκίνου που προσβάλλουν το μάτι
Άλλοι τύποι καρκίνου που επηρεάζουν το μάτι περιλαμβάνουν:
- Καρκίνωμα βασικών κυττάρων και καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων, που είναι επίσης τύποι καρκίνου του δέρματος και μπορεί να επηρεάσουν τα βλέφαρα.
- Καρκίνος των δακρυϊκών αδένων, μια σπάνια μορφή που ξεκινά στους αδένες που παράγουν το υγρό που καθαρίζει και προστατεύει την επιφάνεια του βλεφάρου.
- Ραβδομυοσάρκωμα — καρκίνος που επηρεάζει τους μύες, τους τένοντες και τα νεύρα μπορεί επίσης να εμφανιστεί γύρω από το μάτι. Εμφανίζεται κυρίως σε μικρά παιδιά, αλλά μπορεί να διαγνωστεί και σε βρέφη ή ηλικιωμένους.
Τα επτά «κρυφά» συμπτώματα του καρκίνου των ματιών
Οι βασικές ενδείξεις που πρέπει να παρακολουθείτε περιλαμβάνουν:
- Θολή όραση ή ξαφνικές αλλαγές στην όραση: Δυσκολίες εστίασης ή διπλή όραση μπορεί να υποδεικνύουν σοβαρό πρόβλημα.
- Σκούρα σημάδια στην ίριδα: Τυχόν εξογκώματα ή αυξανόμενες κηλίδες στο χρωματιστό μέρος του ματιού πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.
- Λάμψεις φωτός ή σκιερές μορφές: Αυτές οι εμπειρίες μπορεί να υποδεικνύουν προβλήματα στον αμφιβληστροειδή ή όγκους μέσα στο μάτι.
- Όγκοι ή πρηξίματα γύρω από το μάτι: Επίμονο πρήξιμο ή η εμφάνιση ενός εξογκώματος δεν πρέπει να παραβλέπονται.
- Ερυθρότητα ή ερεθισμός: Αν η ερυθρότητα δεν υποχωρεί με τις συνηθισμένες θεραπείες, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν γιατρό.
- Εξόφθαλμος ή αλλαγές στην εμφάνιση: Μια ξαφνική διαφορά στη συμμετρία ή ένα προεξέχον μάτι απαιτεί προσοχή.
- Απώλεια περιφερειακής όρασης: Η σταδιακή στένωση του οπτικού πεδίου μπορεί να σηματοδοτεί σοβαρή κατάσταση.
«Φέτος, κάντε τη φροντίδα των ματιών σας προτεραιότητα, κλείνοντας έναν προληπτικό οφθαλμολογικό έλεγχο ή ζητώντας επαγγελματική συμβουλή αν παρατηρήσετε οποιεσδήποτε ασυνήθιστες αλλαγές», συμβουλεύει ο ειδικός.