Λιπώδης νόσος του ήπατος: Οι 5 κοινές συνήθειες που καταστρέφουν το συκώτι

Βλάπτουν οι καθημερινές σας συνήθειες και ο τρόπος ζωής σας το ήπαρ σας; Ειδικοί προειδοποιούν ότι ορισμένοι παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε ανησυχητική αύξηση των θανάτων από ηπατική νόσο — ακόμη και σε νέους και μη καπνιστές. Τι συμβουλεύουν;

Αυξανόμενη η τάση τα τελευταία χρόνια στις ηπατικές νόσους – Ποιες είναι οι 5 κοινές συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο

Τα τελευταία χρόνια, μια σιωπηλή επιδημία σαρώνει παγκοσμίως, προκαλώντας τεράστια πίεση στα συστήματα υγείας. Ο ένοχος είναι η ηπατική νόσος. Αυτό που κάποτε σχετιζόταν κυρίως με υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει πλέον περισσότερο κόσμο, συμπεριλαμβανομένων νεαρών ενηλίκων και ατόμων που δεν καταναλώνουν αλκοόλ, δυνητικά αλλάζοντας και τους παράγοντες κινδύνου.

Η ανησυχητική αύξηση στους θανάτους από ηπατικές παθήσεις κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, με τους ειδικούς να επισημαίνουν έναν βασικό παράγοντα: τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Δεν πρόκειται πια μόνο για κίρρωση από κατανάλωση αλκοόλ – ένας βασικός παράγοντας αυτής της τάσης είναι η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD), μια πάθηση κατά την οποία το υπερβολικό λίπος συσσωρεύεται στο ήπαρ.

Πλέον, ταξινομείται ως ηπατική στεάτωση που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία (MASLD) και υπογραμμίζει τη σύνδεσή της με μεταβολικές διαταραχές. Τι έχει αλλάξει λοιπόν; «Οι καθημερινές διατροφικές επιλογές μπορούν είτε να επιδεινώσουν τη βλάβη στο ήπαρ είτε να υποστηρίξουν την επούλωσή του», δηλώνει ο Dr. Aditya Verma, γαστρεντερολόγος, σύμφωνα με το Times of India.

Ο γρήγορος ρυθμός και ο τρόπος ζωής στις μεγάλες πόλεις έχει οδηγήσει σε δραματική αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες και τα επίπεδα δραστηριότητας. Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες και δημητριακά ολικής άλεσης, έχει δώσει τη θέση της σε ένα δυτικοποιημένο μενού γεμάτο επεξεργασμένες τροφές, ραφιναρισμένα σάκχαρα, ανθυγιεινά λιπαρά και θερμιδογόνα πρόχειρα φαγητά.

Αυτή η διατροφική αλλαγή, σε συνδυασμό με τη δουλειά γραφείου και την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, αποτελεί καταστροφικό συνδυασμό για το ήπαρ.

Συνήθεις παράγοντες τρόπου ζωής που βλάπτουν το ήπαρ, σύμφωνα με μελέτες

Καθημερινές συνήθειες πέρα από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορούν να βλάψουν αθόρυβα το ήπαρ – η υγεία της καρδιάς δεν εξαρτάται μόνο από το αλκοόλ, αλλά και από τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα.

Σύμφωνα με μελέτη του 2020 με τίτλο «Combined effects of lifestyle risk factors on fatty liver index», οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μόνο το 2,4% των ανδρών χωρίς ανθυγιεινές συνήθειες είχαν λιπώδες ήπαρ, ενώ το ποσοστό εκτοξεύθηκε στο 81,9% σε άνδρες με 7–8 παράγοντες κινδύνου. Στις γυναίκες, ο κίνδυνος αυξήθηκε επίσης απότομα, δείχνοντας ότι ο συνδυασμός συνηθειών όπως η αδράνεια και η χρήση αλκοόλ αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης λιπώδους ήπατος.

Άλλες πρόσφατες μελέτες αποκαλύπτουν κρίσιμους παράγοντες:

• Υπερβολική λήψη παρακεταμόλης, ακόμη και ελαφρώς πάνω από το όριο – ειδικά σε συνδυασμό με αλκοόλ – μπορεί να υπερφορτώσει τα αποτοξινωτικά συστήματα και να βλάψει τα ηπατικά κύτταρα.
• Το να τρώει κανείς πολύ γρήγορα (π.χ. λιγότερο από 5 λεπτά ανά γεύμα, 2+ φορές την εβδομάδα) αυξάνει τον κίνδυνο μεταβολικά σχετιζόμενου λίπους στο ήπαρ κατά περίπου 80%.
• Η πολύωρη ακινησία (π.χ. παιδικές ρουτίνες >6 ώρες/ημέρα) αυξάνει τις πιθανότητες για λιπώδες ήπαρ και ακόμη και πρώιμη κίρρωση.
• Το κάπνισμα επιδεινώνει ανεξάρτητα τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ και επιταχύνει την πρόοδο της ίνωσης.
• Ακόμα και μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, όταν συνδυάζεται με μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, αυξάνει τον κίνδυνο MASLD και ίνωσης.