Φραγμένες αρτηρίες: Το πρόβλημα μπορεί να ξεκινάει από το έντερο – Πώς να προστατευθούμε

Η υγεία του εντέρου μπορεί να επιδρά και να επηρεάζει τις αρτηρίες μας, σύμφωνα με νέα μελέτη. Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι η ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου μπορεί να παίζει ρόλο στην καρδιαγγειακή υγεία και στον κίνδυνο για φραγμένες αρτηρίες.

Νέα έρευνα συνδέει την εντερική υγεία με την καρδιαγγειακή – Τι συμπεραίνει και πώς μπορούμε να προστατευθούμε

Ερευνητές στην Κορέα αποκάλυψαν νέα στοιχεία που δείχνουν πόσο στενά συνδέεται η υγεία του εντέρου με την υγεία της καρδιάς μας – τονίζοντας γιατί μια ποικιλόμορφη, ισορροπημένη διατροφή είναι πιο σημαντική από ποτέ. Οι ειδικοί ανακαλύπτουν ότι τα τρισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν κυρίως στο παχύ έντερο επηρεάζουν πολλές πτυχές της υγείας μας, συμπεριλαμβανομένης και της υγείας των αρτηριών μας.

Nέα μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2025 από το American Society for Microbiology (ASM) εξέτασε το μικροβίωμα του εντέρου ανθρώπων με και χωρίς στεφανιαία νόσο και εντόπισε σημαντικές διαφορές που μπορεί να βοηθήσουν να ερμηνευθεί γιατί κάποιοι αναπτύσσουν αυτή την πάθηση.

Η στεφανιαία νόσος, όπως περιγράφεται από την Cleveland Clinic, συμβαίνει όταν αρτηριακή πλάκα – αποτελούμενη από χοληστερίνη και άλλες ουσίες – στενεύει τις αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα, οδηγώντας συχνά σε πόνο στο στήθος και ενδεχομένως σε καρδιακές προσβολές ή ανώμαλους ρυθμούς. Σε αυτή τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο mSystems, οι ερευνητές συνέκριναν βακτήρια του εντέρου από 14 άτομα με στεφανιαία νόσο και 28 παρόμοια άτομα χωρίς αυτήν, προσφέροντας νέα στοιχεία για το πώς τα μικρόβια του εντέρου ενδέχεται να επηρεάζουν την υγεία της καρδιάς.

Πώς μπορεί να επηρεάζει η υγεία του γαστρεντερικού τις αρτηρίες και τις φλέβες

Η υγεία του γαστρεντερικού και η αγγειακή υγεία συνδέονται στενά. Σύμφωνα με εργασία του 2024 με τίτλο «Causal association between gastrointestinal diseases and coronary artery disease: a bidirectional Mendelian randomization study», οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η γενετική προδιάθεση για γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο (ΓΟΠΝ), κοιλιοκάκη ή έλκος δωδεκαδακτύλου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου. Διαπίστωσαν επίσης ότι η ΓΟΠΝ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας, ακόμη και όταν λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως το κάπνισμα και ο ΔΜΣ.

Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου, ο εντερικός φραγμός και οι μικροβιακοί μεταβολίτες μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη λειτουργία των αρτηριών όσο και των φλεβών. Όταν το έντερο είναι σε ανισορροπία (δυσβίωση), μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, να επηρεάσει τον μεταβολισμό των λιπιδίων και να παραγάγει ενώσεις που επηρεάζουν τα αιμοφόρα αγγεία. Μελέτες δείχνουν επίσης συνδέσεις μεταξύ εντερικών βακτηρίων και αρτηριακής σκλήρυνσης, υπέρτασης και ακόμη και εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (DVT).

•  Οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου σχετίζονται με καρδιαγγειακές παθήσεις.
•  Η δυσβίωση μπορεί να συμβάλει σε φλεγμονή που επηρεάζει αρτηρίες και φλέβες.
•  Ορισμένα εντερικά βακτήρια παρουσιάζουν γενετικές συσχετίσεις με εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
•  Το μικροβίωμα μπορεί να επηρεάσει τη γήρανση και λειτουργία των αρτηριών.
•  Το εντερικό αγγειακό/λεμφικό σύστημα επηρεάζει τη μεταφορά λιπιδίων και την ανοσολογική σηματοδότηση.

Τα πρότυπα βακτηρίων του εντέρου που μπορεί να σηματοδοτούν καρδιαγγειακό κίνδυνο

Οι ερευνητές εντόπισαν 15 τύπους εντερικών βακτηρίων που συνδέονται με τη στεφανιαία νόσο, με κυρίαρχη την οικογένεια Lachnospiraceae, η οποία «ήταν σημαντικά αυξημένη σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο», όπως δήλωσαν σύμφωνα με το The Healthy. Το National Institutes of Health έχει χαρακτηρίσει τα Lachnospiraceae ως «αμφιλεγόμενα», καθώς βοηθούν στην πέψη των φυτικών ινών, παράγουν ευεργετικές ενώσεις για το έντερο και συγκαταλέγονται στα πιο άφθονα μικρόβια του εντέρου.

Ωστόσο, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι «η μείωση των Lachnospiraceae στο μικροβίωμα του εντέρου έχει συσχετιστεί με μια σειρά από παθήσεις, όπως αλλεργίες, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και μεταβολικές διαταραχές». Τα ευρήματα του 2025 δείχνουν ότι το κλειδί είναι η ισορροπία.

Άτομα με στεφανιαία νόσο είχαν επίσης χαμηλότερα επίπεδα ωφέλιμων βακτηρίων όπως το Faecalibacterium prausnitzii και το Slackia isoflavoniconvertens, τα οποία παράγουν βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα (SCFAs), με αντιφλεγμονώδη δράση. Όταν αυτά τα βακτήρια μειώνονται, η φλεγμονή μπορεί να αυξάνεται. Τρόφιμα που τα υποστηρίζουν περιλαμβάνουν δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και φρούτα πλούσια σε πηκτίνη όπως τα μήλα και τα ροδάκινα.

Οι συγγραφείς παρατήρησαν επίσης «υπερδραστήριες μεταβολικές οδούς» σε άτομα με στεφανιαία νόσο, συμπεριλαμβανομένης αυξημένης δραστηριότητας στον κύκλο της ουρίας και τις οδούς L-κιτρουλλίνης, καθώς και αυξημένα επίπεδα ινοσίνης – ενός μορίου που σχετίζεται με την ενέργεια και τη λειτουργία των κυττάρων. Ένα υπολογιστικό μοντέλο χρησιμοποιώντας γονιδιωματικά δεδομένα του εντέρου κατάφερε στη συνέχεια να εντοπίσει τη στεφανιαία νόσο με ακρίβεια σχεδόν 90%, με το χαμηλό Faecalibacterium prausnitzii και την υψηλή ινοσίνη να προκύπτουν ως ισχυροί προγνωστικοί δείκτες.

Ωστόσο, η ερευνητική ομάδα σημείωσε ότι διαφορετικά στελέχη του ίδιου βακτηρίου μπορεί να έχουν αντίθετες καρδιαγγειακές επιδράσεις. Σε σχετικό δελτίο τύπου, η συν-συγγραφέας της μελέτης Han-Na Kim, PhD, χαρακτήρισε τα Lachnospiraceae ως «ο Δρ. Τζέκιλ και ο κ. Χάιντ του εντέρου», εξηγώντας ότι μπορεί να είναι είτε μειωμένα είτε υπεραναπτυγμένα σε περιπτώσεις στεφανιαίας νόσου. «Το μεγάλο αναπάντητο ερώτημα τώρα είναι ποια στελέχη είναι οι θεραπευτές και ποια οι ταραχοποιοί», ανέφερε. «Έχουμε πλέον ξεπεράσει το στάδιο του “ποια βακτήρια υπάρχουν εκεί” και φτάσαμε στο τι κάνουν πραγματικά στη σύνδεση καρδιάς – εντέρου».

Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν να χαρτογραφούν αυτή την πολύπλοκη βιολογία, το πρακτικό συμπέρασμα είναι απλό. Μια ισορροπημένη διατροφή με ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, πλούσια σε πρεβιοτικά, προβιοτικά, φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και ζυμωμένα τρόφιμα αποτελεί προς το παρόν την καλύτερη καθημερινή άμυνα – μέχρι οι μελλοντικές θεραπείες να βασιστούν σε ανακαλύψεις όπως αυτές.

Πηγή: oloygeia.gr