Νέες πληροφορίες για την ανασολογική απόκριση στην λοίμωξη από τον κορωνοϊό έφερε στο φως νέα μελέτη, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερες θεραπείες για τη νόσο. Μια διεθνής ομάδα ερευνητών διαπίστωσε απροσδόκητα ότι μια βιοχημική οδός (το συμπληρωματικό ανοσοποιητικό σύστημα), ενεργοποιείται στα κύτταρα των πνευμόνων από τον κορωνοϊό. Αυτό εξηγεί πιθανώς το γιατί η νόσος COVID-19 είναι τόσο δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Οι ερευνητές προτείνουν ότι ο συνδυασμός αντιιικών φαρμάκων με φάρμακα που αναστέλλουν αυτή τη διαδικασία (το συμπληρωματικό ανοσοποιητικό σύστημα) μπορεί να είναι αποτελεσματικός. Χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο in vitro με ανθρώπινα πνευμονικά κύτταρα, διαπίστωσαν ότι το αντιικό φάρμακο ρεμδεσιβίρη, σε συνδυασμό με το φάρμακο ρουξολιτινίμπη, ανέστειλαν αυτήν την απόκριση συμπληρωματικού ανοσοποιητικού συστήματος.
Αυτό συμβαίνει παρά τις πρόσφατες ενδείξεις ότι οι δοκιμές χρήσης ρουξολιτινίμπης μόνο για τη θεραπεία της COVID-19 δεν ήταν πολλά υποσχόμενες.
ια τον εντοπισμό πιθανών στόχων για τα φάρμακα αυτά, ο Majid Kazemian, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα της επιστήμης των υπολογιστών και της βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Purdue, δήλωσε ότι η ερευνητική ομάδα εξέτασε περισσότερα από 1.600 φάρμακα που είχαν εγκριθεί από τον FDA με γνωστούς στόχους.
“Εξετάσαμε τα γονίδια που υπερ-ρυθμίζονται από την COVID-19, αλλά υπο-ρυθμίζονται από συγκεκριμένα φάρμακα και η ρουξολιτινίμπη ήταν το κορυφαίο φάρμακο με αυτήν την ιδιότητα”, είπε.
Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το συμπληρωματικό ανοσοποιητικό σύστημα (ένα πολύπλοκο σύστημα μικρών πρωτεϊνών που παράγονται από το συκώτι και βοηθά ή συμπληρώνει τα αντισώματα του σώματος στην καταπολέμηση των παθογόνων που μεταδίδονται στο αίμα) μπορεί να λειτουργήσει και μέσα στα κύτταρα και όχι μόνο στην κυκλοφορία του αίματος.
Παραδόξως, η μελέτη διαπίστωσε ότι αυτή η απόκριση πυροδοτείται σε κύτταρα των μικρών δομών στους πνεύμονες που είναι γνωστά ως κυψελίδες, δήλωσε ο Kazemian:
«Παρατηρήσαμε ότι η μόλυνση αυτών των πνευμονικών κυττάρων από τον κορονοϊό SARS-CoV2 ενεργοποιεί την λειτουργία του συμπληρωματικού ανοσοποιητικού συστήματος με άνευ προηγουμένου τρόπο. Αυτό ήταν εντελώς απροσδόκητο για εμάς επειδή δεν σκεφτόμασταν την ενεργοποίηση αυτού του συστήματος μέσα στα κύτταρα, ή τουλάχιστον όχι στα πνευμονικά κύτταρα. Συνήθως θεωρούμε το ήπαρ ως την πηγή του εν λόγω συστήματος».
Η Claudia Kemper, ανώτερη ερευνήτρια και επικεφαλής του Τμήματος Έρευνας Συμπληρώματος και Φλεγμονής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, ήταν από τις πρώτες στον χώρο της που χαρακτήρισαν νέους ρόλους του συμπληρωματικού συστήματος στο εν γένει ανοσοποιητικό. Συμφώνησε ότι αυτά τα τελευταία ευρήματα είναι εκπληκτικά:
“Το συμπληρωματικό σύστημα παραδοσιακά θεωρείται ένα σύστημα φρουρού που προέρχεται από το ήπαρ, κυκλοφορεί στο αίμα και προστατεύει τον ξενιστή από λοιμώξεις από βακτήρια, μύκητες και ιούς. Είναι απροσδόκητο ότι στη ρύθμιση της λοίμωξης SARS-CoV2, αυτό το σύστημα μάλλον στρέφεται εναντίον του ξενιστή και συμβάλλει στην επιβλαβή φλεγμονή των ιστών που παρατηρούμε σε σοβαρή COVID-19. Πρέπει να αναλογιστούμε τη διαμόρφωση αυτού του ενδοκυτταρικού, τοπικού συμπληρώματος στην καταπολέμηση της COVID-19″.
Ο δρ. Ben Afzali, ερευνητής του Εθνικού Ινστιτούτου Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων, δήλωσε ότι υπάρχουν τώρα ενδείξεις ότι όλο αυτό θα έχει επιπτώσεις στη θεραπεία της COVID-19 από εδώ και μπρος:
«Αυτά τα ευρήματα παρέχουν σημαντικές ενδείξεις που όχι μόνο δείχνουν ότι τα γονίδια του συμπληρωματικού συστήματος συγκαταλέγονται στις πιο σημαντικές οδούς που διεγείρονται από τον κορονοϊό SARS-CoV2 σε μολυσμένα κύτταρα, αλλά επίσης ότι η ενεργοποίηση του συμπληρωματικού συστήματος συμβαίνει μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα των πνευμόνων, δηλαδή, τοπικά όπου υπάρχει μόλυνση. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί η στόχευση του συμπληρωματικού συστήματος εκτός των κυττάρων και στην κυκλοφορία ήταν, γενικά, απογοητευτική μέχρι τώρα στην COVID-19. Πιθανότατα θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο χρήσης αναστολέων της γονιδιακής μεταγραφής του συστήματος αυτού, ή την ενεργοποίηση πρωτεϊνών του, οι οποίες ενεργούν ενδοκυτταρικά».
Ο δρ. Afzali προειδοποιεί ότι πρέπει να διεξαχθούν κατάλληλες κλινικές δοκιμές για να διαπιστωθεί εάν μια συνδυαστική θεραπεία παρέχει όφελος επιβίωσης:
«Το δεύτερο εύρημα που πιστεύω ότι είναι σημαντικό είναι ότι τα δεδομένα υποδηλώνουν πιθανό όφελος για ασθενείς με σοβαρή COVID-19 από τη συνδυαστική χρήση ενός αντιιικού παράγοντα μαζί με έναν παράγοντα που στοχεύει γενικά το συμπληρωματικό σύστημα εντός μολυσμένων κυττάρων. Αυτά τα δεδομένα είναι πολλά υποσχόμενα, αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι πραγματοποιήσαμε τα πειράματα θεραπείας φαρμάκων σε κυτταρικές σειρές μολυσμένες με SARS-CoV2. Έτσι, από μόνα τους δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την άμεση θεραπεία ασθενών».
Η Kemper πρόσθεσε ότι τα απροσδόκητα αυτά τα ευρήματα γεννούν νέες ερωτήσεις:
«Μια επί του παρόντος ανεξερεύνητη και πιθανώς θεραπευτικώς ενδιαφέρουσα πτυχή των παρατηρήσεών μας είναι επίσης εάν ο κορονοϊός χρησιμοποιεί την τοπική παραγωγή του συμπληρωματικού συστήματος και την ενεργοποιεί προς όφελός του, όπως για τις διεργασίες στις οποίες βασίζεται η λοίμωξη και ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων», είπε.