Ο νέος κορωνοϊός έχει μια «κρυφή» θνησιμότητα, η οποία έως στιγμής δεν έχει αποτυπωθεί σε καμία επίσημη στατιστική, υποστηρίζουν επιστήμονες στις ΗΠΑ. Τι έδειξε η μεγαλύτερη έως σήμερα μελέτη για την έκβαση των ασθενών μετά την αρχική ανάρρωση. Τι προβλήματα αντιμετωπίζουν. Πόσοι χάνουν τη ζωή τους.
Το χειρότερο σενάριο για τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός επιβεβαιώνει μια νέα μελέτη – η μεγαλύτερη που έχει διεξαχθεί έως σήμερα σε ανθρώπους που αναρρώνουν από τη λοίμωξη Covid-19.
Η μελέτη αυτή αποκαλύπτει πως πολλοί ασθενείς όχι μόνο εξακολουθούν να έχουν συμπτώματα 6 μήνες μετά την ανάρρωσή τους, αλλά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους. Μάλιστα ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται κατ’ αναλογίαν με τη σοβαρότητα της λοίμωξης που είχαν.
Ο κίνδυνος που αποκαλύπτει η νέα μελέτη δεν είναι αμελητέος. Γι’ αυτό οδηγεί τους ερευνητές στο συμπέρασμα πως ο νέος κορωνοϊός έχει μια «κρυφή» θνησιμότητα, η οποία έως στιγμής δεν έχει αποτυπωθεί σε καμία επίσημη στατιστική.
Η κορυφή του παγόβουνου
«Όταν εξετάζουμε την οξεία φάση της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός, ουσιαστικά βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Τώρα αρχίζουμε να κοιτάζουμε τι υπάρχει από κάτω. Αυτά που βρίσκουμε είναι πραγματικά ανησυχητικά», δήλωσε στο Bloomberg ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Ziyad Al-Aly, επικεφαλής της Υπηρεσίας Έρευνας & Ανάπτυξης στο Ιατρικό Κέντρο VA του Σαιντ Λούις, στο Μισούρι.
Ο Dr. Al-Aly και οι συνεργάτες του κατέγραψαν την πλειάδα των συμπτωμάτων που ταλανίζουν πολλούς ασθενείς μετά την οξεία λοίμωξη Covid-19. Κατέγραψαν επίσης την σωρεία των νέων νοσημάτων που παρουσιάζουν, αλλά και τα φάρμακα που παίρνουν για να τα αντιμετωπίσουν.
Η μελέτη τους έχει γίνει αποδεκτή για δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Οι εκδότες της προχώρησαν στην ασυνήθιστη κίνηση να την αναρτήσουν σε πρώιμη μορφή στην ιστοσελίδα τους.
Πως έγινε η μελέτη
Η νέα μελέτη βασίσθηκε σε περισσότερους από 87.000 ασθενείς με ιστορικό λοίμωξης Covid-19 και περισσότερα από 5 εκατομμύρια πάσχοντες από άλλα νοσήματα.
Σε πρώτη φάση, οι επιστήμονες εξέτασαν τις εκβάσεις 73.435 ασθενείς οι οποίοι ξεπέρασαν την αρχική λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Η πορεία της υγείας τους το πρώτο 6μηνο από αυτήν συγκρίθηκε με εκείνη σχεδόν 5 εκατομμυρίων πασχόντων από άλλα νοσήματα.
Κανένας από τους ασθενείς της πρώτης φάσης δεν είχε νοσηλευθεί στο νοσοκομείο. Επομένως όσοι εκδήλωσαν τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός, είχαν ήπια νόσο.
Οι ερευνητές εξέτασαν στη συνέχεια στοιχεία από 13.654 ασθενείς, οι οποίοι νοσηλεύθηκαν εξαιτίας της Covid-19. Τις εκβάσεις τους συνέκριναν με 13.997 άλλους ασθενείς, οι οποίοι είχαν νοσηλευθεί εξαιτίας της εποχιακής γρίπης. Όλοι οι ασθενείς (με και χωρίς κορωνοϊό) είχαν επιζήσει επί τουλάχιστον 30 ημέρες μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Τα ευρήματα
Όπως έδειξε η ανάλυση των στοιχείων, οι ασθενείς που είχαν επιζήσει από την οξεία λοίμωξη Covid-19 διέτρεχαν κατά 59% υψηλότερο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους έως το τέλος του εξαμήνου, σε σύγκριση με εκείνους χωρίς κορωνοϊό.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ο κορωνοϊός προκαλούσε κατά μέσον όρο 8 πρόσθετους θανάτους ανά 1.000 ασθενείς. Ωστόσο, ειδικά μεταξύ των ασθενών οι οποίοι είχαν νοσηλευθεί στο νοσοκομείο, η πρόσθετη θνησιμότητα έφτανε τους 29 θανάτους ανά 1.000 ασθενείς!
«Οι όψιμοι θάνατοι εξαιτίας των μακροχρόνιων επιπλοκών του νέου κορωνοϊού δεν καταγράφονται υποχρεωτικώς ως θάνατοι από Covid-19», είπε ο Dr. Al-Aly. «Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι οι καταγραφές της πανδημίας που γίνονται έως σήμερα, είναι ατελείς. Και αυτό διότι αφορούν τους θανάτους κατά την οξεία φάση της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός».
Εκατοντάδες προβλήματα για τους επιζήσαντες
Η νέα μελέτη επιβεβαιώνει επίσης πως μολονότι ο νέος κορωνοϊός αρχίζει ως αναπνευστικός ιός, καταλήγει να προσβάλλει σχεδόν κάθε όργανο του σώματος. Ειδικότερα, οι ερευνητές κατέγραψαν 379 (!) διαφορετικές διαγνώσεις συμπτωμάτων και νοσημάτων που πιθανώς σχετίζονται με τη νόσο Covid-19.
Κατέγραψαν επίσης 380 είδη φαρμάκων που χορηγούνται στους ασθενείς μετά την αρχική ανάρρωση από τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός. Τέλος, παραθέτουν και 62 διαφορετικές διαγνωστικές και απεικονιστικές εξετάσεις που γίνονται στους ασθενείς κατά το πρώτο εξάμηνο από την ανάρρωση.
Σύμφωνα με τις καταγραφές τους, μερικά από τα μακροχρόνια συμπτώματα και προβλήματα που μπορεί να εκδηλώσουν οι επιζήσαντες είναι:
Στο αναπνευστικό: Επίμονος βήχας, δύσπνοια, χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα
Στο νευρικό σύστημα: Εγκεφαλικό επεισόδιο, κεφαλαλγίες, προβλήματα μνήμης, προβλήματα με τη γεύση και την όσφρηση
Στην ψυχική υγεία: Αγχώδης διαταραχή, κατάθλιψη, προβλήματα ύπνου, κατάχρηση ουσιών
Στον μεταβολισμό: Έναρξη σακχαρώδους διαβήτη, παχυσαρκία, αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης
Στο καρδιαγγειακό: Οξεία στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, «φτερουγίσματα» της καρδιάς, καρδιακή αρρυθμία
Στο γαστρεντερικό σύστημα: Δυσκοιλιότητα, διάρροια, καούρες
Στο ουροποιητικό: Οξεία νεφρική βλάβη, χρόνια νεφρική νόσος (στις σοβαρές περιπτώσεις οδηγεί στην αιμοκάθαρση)
Στο μυοσκελετικό: Πόνοι στις αρθρώσεις, μυοπάθεια (μυϊκή αδυναμία), μυοσκελετικοί πόνοι (αλλά όχι οσφυαλγία)
Στο δέρμα: Εξανθήματα, τριχόπτωση
Στο αίμα: Θρομβώσεις στα πόδια και στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή)
Γενικότερα, εξ άλλου, ο νέος κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει στους επιζήσαντες γενικευμένη κακουχία, κόπωση και αναιμία.
Πρωτόγνωρες επιπλοκές
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι επιπλοκές που προκαλεί ο κορωνοϊός διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Κανένας ασθενής δεν τις έχει όλες. Όμως πολλοί εκδηλώνουν ταυτοχρόνως αρκετές από αυτές, με σοβαρές συνέπειες στην υγεία και την ποιότητα ζωής τους.
Οι ασθενείς με μακροχρόνια συμπτώματα συχνά χρειάζονται φάρμακα για να τα αντιμετωπίσουν. Στη νέα μελέτη καταγράφηκε αυξημένη λήψη πολλών φαρμακευτικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονταν:
Παυσίπονα/αναλγητικά (ακόμα και οπιούχα)
Αντικαταθλιπτικά
Αγχολυτικά
Αντιυπερτασικά
Χάπια για το αυξημένο σάκχαρο
Αποχρεμπτικά
Βρογχοδιασταλτικά
Διατροφικά συμπληρώματα
«Τα μακροχρόνια συμπτώματα μετά τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός δεν συνιστούν ένα συνηθισμένο φαινόμενο. Το μέγεθος της νοσηρότητας και της θνησιμότητας και η έκταση των συστημάτων του οργανισμού που εμπλέκονται, είναι πρωτόγνωρα. Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι ανάλογο με κανέναν αναπνευστικό ιό, ούτε με τη γρίπη», τόνισε ο Dr. Al-Aly.
Όπως διευκρίνισε, μερικά από τα μακροχρόνια προβλήματα τελικά βελτιώνονται σε πολλούς ασθενείς. Αυτό παρατηρήθηκε λ.χ. με τη δύσπνοια και τον βήχα. Άλλα όμως επιδεινώνονταν. «Συνεχίζουμε την παρακολούθηση αυτών των ασθενών για να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις του κορωνοϊού και πέραν του εξαμήνου», κατέληξε.
Παγκοσμίως, περισσότερα από 143 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον νέο κορωνοϊό. Οι άνθρωποι που έχουν χάσει τη ζωή τους έχουν πια υπερβεί τα 3 εκατομμύρια. Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι το τουλάχιστον 10% των επιζησάντων παρουσιάζουν μακροχρόνια συμπτώματα και επιπλοκές.