Candida auris: Τα συμπτώματα που προκαλεί ο μύκητας που «χτυπά» στα νοσοκομεία και η θεραπεία που τα «ανακουφίζει»

O μύκητας Candida auris ταυτοποιήθηκε το 2009 και μπορεί να δημιουργήσει καντιντίαση, μια δυνητικά θανατηφόρα ασθένεια. Τι προκαλεί, ποια είναι τα πιο «ύπουλα» συμπτώματα, οι αιτίες που μπορεί να συμβάλλουν στην εκδήλωσή του και τι γνωρίζουμε για την θεραπεία που υπάρχει σήμερα.

Πιο συχνά «χτυπά» άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτός ο μύκητας μπορεί να εισβάλλει στην κυκλοφορία του αίματος και να αναπτυχθεί σε όλο το σώμα. Το πρόβλημα είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθεί και επίσης οδηγεί σε λοιμώξεις καθώς εξαπλώνεται στο σώμα.

Αυτό ωστόσο που είναι ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι οι λοιμώξεις αυτές συχνά ανιχνεύονται μέσα στα νοσοκομεία. Αξιοσημείωτο είναι ότι 600 περιπτώσεις έχουν αναφερθεί σε εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ με τις περισσότερες να εντοπίζονται στο Νιου Τζέρσει, τη Νέα Υόρκη και στο Ιλλινόις. Πρόσφατα έφτασε και στη χώρα μας με τους λοιμωξιολόγους να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και στην Αττική. Επειδή ακριβώς δεν είναι μια απλή λοίμωξη και επειδή βρίσκεται σε έξαρση τα τελευταία χρόνια χρειάζεται προσοχή.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα στην ουσία εξαρτώνται από το μέρος του σώματος που προσβάλλει ο μύκητας. Αυτό από μόνο του περιπλέκει τα πράγματα γιατί συνήθως τα άτομα που «χτυπά» είναι ήδη άρρωστα στο νοσοκομείο  και υποφέρουν από κάτι άλλο και συχνά τα πρώτα σημάδια δεν γίνονται αντιληπτά.  Παρόλα αυτά, ακόμα και έτσι οι υγειονομικοί έχουν εντοπίσει κάποια συμπτώματα που δημιουργεί αυτός ο μύκητας.

Αυτά μπορεί να είναι τα εξής:

Αντίσταση στα αντιμυκητιασικά φάρμακα

Ένα χαρακτηριστικό της λοίμωξης από Candida auris είναι ότι η βασική αγωγή που δίνεται σε περίπτωση εμφάνισης μύκητα μπορεί να είναι απόλυτα αναποτελεσματική ή να «δουλεύει» ελάχιστα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη χρήση τέτοιων ουσιών στη γεωργία.

Μόλυνση στα αυτιά

Μια μόλυνση στα αυτιά συνήθως συνοδεύεται από έναν βαθύ και οξύ πόνο στο αυτί, μια αίσθηση ότι είναι «γεμάτο», ακοή που «χάνεται» και ναυτία. Αν αυτή η λοίμωξη μείνει χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη βλάβη της ακοής.

Μολυσμένες πληγές

Δεν είναι απίθανό ο μήκυτας αυτός να εισβάλει στους ιστούς μιας πληγής που «κλείνει» και να μολυνθεί. Ερυθρότητα στο σημείο, κίτρινα σημάδια ή πύον με έντονο χρώμα, αυξημένη ευαισθησία και επούλωση που αργεί μαζί με πυρετό είναι μερικά από τα πιο συχνά «συνοδευτικά».

Μόλυνση στο αίμα

Αυτή η μόλυνση είναι και η πιο σοβαρή. Συνήθως υπάρχει πυρετός, ρίγη, ερυθρότητα, πρήξιμο και αφυδάτωση όπως επίσης αίσθηση κόπωσης και αδιαθεσίας. Αυτός ο μύκητας μπορεί να ανιχνευθεί ακόμα και στα ούρα παρόλο που δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο υπάρχει ρίσκο να μολύνει ακόμα και την ουροδόχο κύστη. Αν ένας ασθενής δεν λάβει τη θεραπεία που χρειάζεται μπορεί να φτάσει μέχρι και σε κώμα και αν υπάρχει μόλυνση στο αίμα μπορεί να υπάρξει ακόμα και θάνατος.

Αιτίες

Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε ότι για να μολυνθεί κανείς πρέπει να εκτεθεί στον ίδιο τον μύκητα. Το πρόβλημα είναι ότι εντοπίζεται σε κλινικές, στις επιφάνειες των νοσοκομειακών εξοπλισμών και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος όταν βρίσκεται σε σωλήνες και καθετήρες.

Δεν είναι επικίνδυνος όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα αλλά το πρόβλημα υπάρχει όταν υπάρχει πληγή ή απευθείας επαφή με το αίμα και κυρίως όταν προσβάλει ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς ή γενικά άτομα με άλλες ασθένειες οι οποίοι συχνά παίρνουν αντιβιοτικά για τις παθήσεις αυτές.

Σε κάθε περίπτωση, παρόλο που τα τελευταία χρόνια φαίνεται να εντοπίζονται ολοένα και περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις είναι μια σπάνια πάθηση και «χτυπά» κυρίως ευάλωτα άτομα.

Διάγνωση

Για να γίνει σωστή διάγνωση πρέπει να γίνει εξέταση αίματος όπως και να ληφθούν δείγματα και από άλλα σωματικά υγρά. Το θέμα είναι ότι «μοιράζεται» κοινά στοιχεία με πολλά παθογόνα και για αυτό η διάγνωση δεν μπορεί να είναι γρήγορη και συνήθως χρειάζεται χρόνος. Σύμφωνα με το CDC (Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών) μια κατηγορία εξετάσεων είναι πιο αποτελεσματική και πρόκειται για την Φασματομετρία μάζας MALDI-TOF. Παρόλα αυτά ερευνητές και υγειονομικοί θεωρούν ότι ακόμα πιο ακριβή τεστ είναι αναγκαία.

Θεραπεία

Τα περισσότερα αντιμυκητιασικά φάρμακα δεν είναι αρκετά για να «σκοτώσουν» τον μήκυτα αυτό. Για αυτό το λόγο η καλή υγιεινή των χεριών και η τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής στα νοσοκομεία είναι σίγουρα το καλύτερο όπλο σε αυτή τη μάχη.

Παρόλα αυτά οι εξής δραστικές ουσίες μπορεί να είναι αποτελεσματικές: ανιδουλαφουνγκίνη (anidulafungin), κασποφουνγκίνη (caspofungin) και μικαφουγκίνη (micafungin).