Οι μελέτες δείχνουν οτι ποσοστό της τάξης του 30% των νοσούντων από κορονοϊό θα πληγεί από το σύνδρομο long covid, ενώ ένας στους πέντε θα παρουσιάσει σοβαρές υπολειμματικές βλάβες σε ζωτικά όργανα.
Τα ιατρεία post covid θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στην δημόσια υγεία στο μέλλον, καθώς διαχειρίζονται και καθοδηγούν τους ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα εβδομάδες και μήνες μετά τη νόσησή τους με κορονοϊό. Οπως καταδεικνύουν διεθνείς μελέτες, ποσοστό της τάξης του 30% των νοσούντων από κορονοϊό θα πληγεί από το σύνδρομο long covid, ενώ ένας στους πέντε θα παρουσιάσει σοβαρές υπολειμματικές βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως οι πνεύμονες, η καρδιά, το ήπαρ κ.ά
Το σύνδρομο αφορά περισσότερο -αλλά όχι μόνο- σε αυτούς που νόσησαν βαρύτερα και περιλαμβάνει συμπτώματα και σημεία αλλά και επιπλοκές που εμμένουν ή εμφανίζονται τέσσερις εβδομάδες μετά τη λοίμωξη. Σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες, τα άτομα που έχουν νοσήσει σοβαρά θα πρέπει να επανεκτιμώνται αρχικά στις έξι εβδομάδες, ενώ γι’ αυτούς που πέρασαν ήπια τη νόσο, το τρίμηνο είναι μία καλή χρονική στιγμή για επανέλεγχο.
«Από την εμπειρία μας φαίνεται ότι ένας στους δύο ασθενείς που έχουν νοσήσει σοβαρά εξακολουθούν να έχουν κάποιο σύμπτωμα στο τρίμηνο και ένα 20% αυτών δεν έχουν επιστρέψει στην εργασία τους. Το ποσοστό των ατόμων που περνούν ήπια τη νόσο και εξακολουθούν να έχουν συμπτώματα μακροπρόθεσμα ανέρχεται περίπου στο 5%» ανέφερε η καθηγήτρια Παθολογίας, Δ’ Παθολογική Κλινική στο Αττικό Νοσοκομείο, Αναστασία Αντωνιάδου, σε εκδήλωση της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ για θέματα που αφορούν στην πανδημία COVID 19.
Όπως η ίδια επεσήμανε, οι ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί με πνευμονία πρέπει οπωσδήποτε να επανεκτιμηθούν σε ένα ιατρείο post covid. Ο έλεγχος από τις επιμέρους ειδικότητες διενεργείται σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες και περιλαμβάνει βιοχημικές εξετάσεις, λειτουργικές δοκιμασίες και ερωτηματολόγια.
Για όσους έχουν περάσει ήπια τη νόσο στο σπίτι, αυτό που έχει σημασία είναι εάν μετά από το διάστημα των τεσσάρων εβδομάδων εξακολουθούν να παρουσιάζουν κάποια συμπτώματα, τα οποία είτε επιμένουν, είτε υποχώρησαν και επανεμφανίζονται, είτε παρουσιάζονται ως καινούρια συμπτωματολογία.
Η κ. Αντωνιάδου επέστησε την προσοχή στο θέμα της κόπωσης, το οποίο όπως φαίνεται διεθνώς στις επιδημιολογικές μελέτες, μαζί με τις διαταραχές συγκέντρωσης και τις διαταραχές του ύπνου, είναι ίσως το συχνότερο σύμπτωμα που παραμένει σε αυτόν τον πληθυσμό, εμποδίζοντας τα άτομα να επιστρέψουν στην κανονική τους δραστηριότητα.
«Στην πλειονότητά τους, οι ασθενείς που παρακολουθούμε στα ιατρεία post covid των νοσοκομείων είναι αυτοί που νοσηλεύτηκαν με σοβαρή πνευμονία, οι οποίοι μετά από ένα τρίμηνο διατηρούν και ευρήματα αλλά και λειτουργικές διαταραχές των πνευμόνων, που σταδιακά υποχωρούν. Ένα πολύ μικρό ποσοστό διατηρείται στο χρόνο και αναμένουμε να δούμε τι θα μείνει όσο περνάει ο καιρός.
Ο αριθμός των ασθενών που ανάρρωσαν στο σπίτι τους και μας ζητούν βοήθεια στη συνέχεια είναι μικρός», διευκρίνισε η καθηγήτρια, ενθαρρύνοντας όλους τους ασθενείς να επισκέπτονται τα ιατρεία και αποτρέποντάς τους από το να υποβάλλονται αυθαίρετα σε εξετάσεις χωρίς την παραπομπή των ειδικών.
Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες τόνισαν ότι τα ποσοστά των εμβολιασμένων που εμφανίζουν long covid συμπτώματα είναι πολύ χαμηλότερα σε σχέση με αυτά των μη εμβολιασμένων, επιβεβαιώνοντας για μία ακόμη φορά το όφελος του εμβολιασμού έναντι της νόσου.
Τι είναι το long covid
Το σύνδρομο long covid μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα από διάφορα συστήματα του οργανισμού, με τους καθηγητές του ΕΚΠΑ να τονίζουν την ανάγκη εξατομικευμένης προσέγγισης κάθε αρρώστου, με βάση τη συμπτωματολογία του. Αναφορικά με το αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό σύστημα οι ασθενείς με σοβαρή πνευμονία ή με εμμένουσα συμπτωματολογία έχουν ανάγκη πνευμονολογικής όπως και καρδιολογικής παρακολούθησης. Το σύνδρομο long Covid στο νευρικό σύστημα χαρακτηρίζεται από κεφαλαλγία, διαταραχές όσφρησης (υποσμία, ανοσμία), διαταραχές στη μνήμη και στις γνωστικές λειτουργίες.
Σχετικά με τα ψυχιατρικά νοσήματα τονίστηκε ότι συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους εμφανίζονται στο 1/3 των ασθενών με το σύνδρομο, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της οξείας νόσου, καταστάσεις που είναι σημαντικό να διαγνωστούν, καθώς ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργικότητα των ασθενών αυτών.