Ένας καινοτόμος συνδυασμός ευρέως χρησιμοποιούμενων φαρμάκων παρατείνει την επιβίωση σε ασθενείς με ορμονοευαίσθητο καρκίνο του προστάτη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ογκολογίας (ESMO). Οι μελέτες PEACE-1 και STAMPEDE βρήκαν ότι η προσθήκη της οξικής αμπιρατερόνης σε συνδυασμό με πρεδνιζολόνη (AAP) στην τυπική θεραπεία παρέτεινε την επιβίωση σε σύγκριση με την τυπική θεραπεία μόνο.
«Τα ευρήματα έχουν την προοπτική να ενσωματωθούν άμεσα στην καθημερινή πρακτική, καθώς δεν χρειάζεται να περιμένουμε για την έγκριση ενός νέου φαρμάκου. Τα σαφώς θετικά αποτελέσματα είναι καθησυχαστικά και θα πρέπει να πείσουν ασθενείς και γιατρούς να εντατικοποιήσουν τις θεραπείες σε μεταστατικούς και ιδιαίτερα επικίνδυνους τοπικά προχωρημένους ορμονοευαίσθητους καρκίνους του προστάτη. Εκτιμούμε ότι αυτού του είδους η εντατικοποίηση της θεραπείας θα εφαρμοστεί ως πρότυπο περίθαλψης», ανέφερε η Δρ. Maria De Santis, από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο Charité της Γερμανίας, σχολιάζοντας τα ευρήματα.
Η μελέτη PEACE-1 για τον μεταστατικό καρκίνο του προστάτη
Για τους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, η θεραπεία στέρησης ανδρογόνων (ADT) ήταν η παραδοσιακή μέθοδος περίθαλψης εδώ και δεκαετίες. Το 2015 αποδείχθηκε ότι η ντοσεταξέλη (χημειοθεραπευτικός παράγοντας) βελτιώνει την επιβίωση όταν προστίθεται στην ADT και το 2017 συνέβη το ίδιο και με την αμπιρατερόνη (ορμονικός παράγοντας επόμενης γενιάς). Μέχρι τώρα, όμως, ήταν άγνωστο εάν κάποιος ή και οι δύο αυτοί παράγοντες θα έπρεπε να προστεθούν στην ADT για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων. Η μελέτη PEACE-1, λοιπόν, βρήκε ότι η εκ των προτέρων χρήση των τριών φαρμάκων είναι καλύτερη από τα δύο στους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, όσον αφορά όχι μόνο στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου αλλά και και στην παράταση της ζωής του ασθενούς. Όταν η AAP προστέθηκε στην ADT και τη ντοσεταξέλη, οι άνδρες βίωναν επιπλέον μείωση κατά 25% στον κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με την ADT και τη ντοσεταξέλη μεμονωμένα.
«Η PEACE-1 είναι η πρώτη δοκιμή που αποδεικνύει ότι σε αυτούς τους άνδρες πρέπει να προσφέρονται τριπλό θεραπευτικό σχήμα και ιδιαίτερα σε εκείνους με τους πιο επιθετικούς καρκίνους του προστάτη (με πολλαπλές μεταστάσεις). Επιπλέον, οι πρόσθετες παρενέργειες στον τριπλό συνδυασμό ήταν κατά βάση ήπιες, με ελάχιστες σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες», σημειώνει ο συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Saclay του Παρισιού, Karim Fizazi.
Ο ίδιος τόνισε ότι στους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη υψηλής επιβάρυνσης, η τριπλή θεραπεία που χρησιμοποιήθηκε στην PEACE-1 παρείχε 2,5 επιπλέον χρόνια χωρίς εξέλιξη του καρκίνου και σχεδόν 18 επιπλέον μήνες ζωής. «Για πρώτη φορά οι άνδρες αυτοί μπορούν να προσδοκούν σε περισσότερα από πέντε χρόνια ζωής, ενώ πριν το 2015 ο μέσος χρόνος επιβίωσης ήταν λιγότερο από τρία χρόνια. Μέχρι το 2022 και οι τρεις θεραπείες θα αποτελούν γενόσημα φάρμακα που θα βελτιώνουν την πρόσβαση των ασθενών σε αυτά σε παγκόσμιο επίπεδο», προσθέτει ο Δρ. Fizazi.
Ο ειδικός σημείωσε, πάντως, πως χρειάζεται περισσότερη μετέπειτα παρακολούθηση στους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη χαμηλής επιβάρυνσης προκειμένου να αξιολογηθεί με ακρίβεια η επιβίωση. «Η τριπλή συστηματική θεραπεία ανέβαλε σαφώς την εξέλιξη σε αυτούς τους ασθενείς, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να προσδιορίσουμε αν βελτιώνει και την επιβίωση. Αυτό ισχύει, επίσης, και για τον ρόλο της τοπικής ακτινοθεραπείας που κατευθύνεται άμεσα στον πρωτοπαθή όγκο του καρκίνου του προστάτη, όπου χρειαζόμαστε πιο μακροχρόνια παρακολούθηση για να διαπιστώσουμε αν και πως μπορεί να συνδυαστεί βέλτιστα με τις συστηματικές θεραπείες».
Η μελέτη STAMPEDE για τον μη μεταστατικό καρκίνο του προστάτη
Η μελέτη STAMPEDE, αντίστοιχα, επικεντρώθηκε στον μη μεταστατικό (χωρίς εξάπλωση ορατή με τις συμβατικές εξετάσεις) αλλά υψηλού κινδύνου (εξάπλωσης) καρκίνο του προστάτη. Σχεδόν το 20% των τοπικών καρκίνων του προστάτη είναι υψηλού κινδύνου κατά τη διάγνωση, αλλά αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των υποτροπών και των επακόλουθων θανάτων σε αυτό τον πληθυσμό. Η στέρηση ανδρογόνων δίνεται για δύο ή τρία χρόνια και ο συνδυασμός της με την τοπική ακτινοθεραπεία στον προστάτη και την πύελο βελτιώνει το προσδόκιμο ζωής. Η προσθήκη θεραπειών όπως η χημειοθεραπεία με ντοσεταξέλη έχει εξεταστεί και έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει τον χρόνο μέχρι την υποτροπή αλλά δεν παρατείνει το προσδόκιμο ζωής.
Η δοκιμή βρήκε ότι στα έξι χρόνια, οι άνδρες που είχαν λάβει την κλασική θεραπεία συν AAP για δύο χρόνια, παρουσίασαν βελτίωση από το 69% στο 82% στην επιβίωση χωρίς μεταστάσεις, από 77% σε 86% στη συνολική επιβίωση και από 85% σε 93% στην επιβίωση συγκεκριμένα από τον καρκίνο του προστάτη -συγκριτικά με την κλασική θεραπεία μεμονωμένα.
«Βάσει αυτών των αποτελεσμάτων, όλοι οι άνδρες με υψηλού κινδύνου μη μεταστατικό καρκίνο του προστάτη θα πρέπει να εξεταστούν για λήψη αμπιρατερόνης για δύο χρόνια. Αυτό προϋποθέτει περισσότερες επισκέψεις στο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για τη διαχείριση της χορήγησης του φαρμάκου αλλά, μειώνοντας τις επακόλουθες υποτροπές, μπορεί να μειωθεί και το συνολικό βάρος τόσο για τους ασθενείς όσο και για τις υπηρεσίες υγείας», αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου, Gerhardt Attard.
Ο ειδικός σημειώνει, πάντως, ότι χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες για τη βέλτιστη διάρκεια της θεραπείας με AAP. «Δεν μελετήσαμε τη θεραπεία με διαφορετική χρονική διάρκεια, επομένως η χορήγηση της AAP για λιγότερο χρόνο μπορεί να έχει τα ίδια αποτελέσματα, ενώ στον περισσότερο χρόνο να είναι πιο αποτελεσματική».