Θρομβοφλεβίτιδα

Γράφει ο Νίκος Αλεντζανίδης, Αγγειοχειρουργός της κλινικής «Flebocentr», Αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Χειρουργικής. Ιατρικό Ινστιτούτο Κουμπάν

Η θρομβοφλεβίτιδα είναι το οίδημα (φλεγμονή) μια φλέβας που προκαλείται από θρόμβο αίματος, συνήθως στα πόδια. Πιο σπάνια, η θρομβοφλεβίτιδα (μερικές φορές λέγεται φλεβίτιδα) μπορεί να επηρεάσει τις φλέβες στα χέρια ή στον τράχηλο.
Πού οφείλεται;
Η αιτιοπαθογένεια της θρομβοφλεβίτιδας βασίζεται κυρίως στη φλεβική στάση ή στην
επιβράδυνση της ροής του αίματος καθώς και στον τραυματισμό του ενδοθηλίου των φλεβών και στην αυξημένη πηκτικότητα του αίματος.
Καταστάσεις οι οποίες προδιαθέτουν σε θρομβοφλεβίτιδα είναι οι ακόλουθες: η παρατεταμένη
ακινησία (στο κρεβάτι, σε πολύωρη πτήση, σε ιδιαίτερα καθιστική εργασία), ο καρκίνος, η λήψη
οιστρογόνων, τα αυτοάνοσα νοσήματα (οζώδης πολυαρτηρίτιδα, ερυθηματώδης λύκος κ.α.), οι
κιρσοί των κάτω άκρων, μετεγχειρητικές καταστάσεις, εγκαύματα, λοιμώξεις του δέρματος, χρόνια νοσήματα, λήψη κορκικοστεροειδών κ.α.
Πώς εκδηλώνεται κλινικά η επιπολής θρομβοφλεβίτιδα;
Η διάγνωση της επιπολής θρομβοφλεβίτιδας με την κλινική εξέταση βασίζεται στην παρουσία
του ερυθήματος (κοκκινίλα) και ευαισθησίας (πόνου) στην κατανομή των επιφανειακών φλεβών, με το ψηλαφητικό εύρημα της σκληρίας κατά μήκος της φλέβας που μοιάζει με κορδόνι. Ο πόνος και η τοπικά αυξημένη θερμοκρασία είναι κλινικά εμφανής και μπορεί να υπάρχει σημαντική διόγκωση του σκέλους ακόμη και χωρίς εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Μερικές φορές ο ασθενής μπορεί να έχει ερύθημα, πόνο και ευαισθησία που εκτείνεται κατά μήκος του ποδιού, αλλά το triplex να είναι αρνητικό για επιπολής ή εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Σε τέτοιους ασθενείς, η διάγνωση της κυτταρίτιδας ή λεμφαγγειίτιδας πρέπει να ληφθεί υπόψη.
Πώς διαγιγνώσκεται η θρομβοφλεβίτιδα;
Οι ασθενείς που υποψιάζεται ότι μπορεί να πάσχει από επιπολής φλεβική θρόμβωση πρέπει άμεσα να υποβληθεί σε εξέταση με έγχρωμο υπερηχογράφημα των φλεβών των κάτω άκρων ή αλλιώς έγχρωμο duplex ή triplex . Η εξέταση με duplex είναι η μοναδική μέθοδος που μπορεί να
επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει την διάγνωση.
Η εξέταση αυτή είναι ανώδυνη και γίνεται στο ιατρείο χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε
προετοιμασία.
Θεραπεία
Η θεραπεία στοχεύει στην ανακούφιση του ασθενούς απο τα συμπτώματα και στην πρόληψη της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης. Η θεραπευτική αγωγή εξαρτάται από την αιτία, την έκταση και τα συμπτώματα. Σε περιπτώσεις τοπικά περιορισμένης επιπολής θρομβοφλεβίτιδας με ήπια
ευαισθησία σε κάποιο φλεβικό κιρσό κάτω άκρου, η θεραπέια με αναλγητικά-μη στεροειδή
αντιφλεγμονώδη φάρμακα σε συνδυασμό με χρήση ελαστικής κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης συνήθως ανακουφίζουν από τον πόνο και προλαμβάνουν το οίδημα .
Οι ασθενείς ενθαρρύνονται να συνεχίσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Εάν οι κιρσοί
είναι εκτεταμένοι ή αν επιμείνουν τα συμπτώματα, τότε ίσως υπάρχει ένδειξη για χειρουργική
εκτομή του πάσχοντος αγγείου. Σε περιπτώσεις με έντονο άλγος και ερυθρότητα βοηθάει η
ανύψωση του πάσχοντος άκρου και η τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων. Αντιπηκτική αγωγή
(ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους) χρειάζεται μόνο σε περιπτώσεις θρομβοφλεβίτιδας πανω από το γόνατο, συμμετοχής του εν τω βάθει φλεβικού συστήματος ή εμένουσας φλεγμονής και
επέκτασης της θρόμβωσης. Σε ασθενείς που ήδη λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή ή σε αυτούς που αντενδείκνυται η λήψη της και η θρόμβωση πλησιάζει το εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο, σπανίως προτείνεται η απολίνωση της μείζονος σαφηνούς φλέβας στη σαφηνομηριαία συμβολή.
Πώς μπορεί να προληφθεί η θρομβοφλεβίτιδα;
Εάν κάθεστε για μεγάλες χρονικές περιόδους ή αν κάνετε μεγάλα ταξίδια με το αυτοκίνητο
ή το αεροπλάνο, θα πρέπει να περπατάτε και να κάνετε διατάσεις τακτικά. Η καθιστή θέση
για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε θρομβοφλεβίτιδα.
Ο γιατρός θα αλλάζει την ενδοφλέβια γραμμή σας τακτικά αν νοσηλεύεστε στο νοσοκομείο.
Μπορεί επίσης να σας χορηγήσει φάρμακα για την πρόληψη της θρομβοφλεβίτιδας
ανάλογα με την πάθησή σας και άλλους παράγοντες.