Συμπληρώματα διατροφής: Τι προβλήματα μπορεί να επιφέρει η αλόγιστη χρήση τους

Τα συμπληρώματα διατροφής τα λαμβάνουμε για να κάνουμε καλό στον οργανισμό μας όταν έχουμε έλλειψη ή ανεπάρκεια κάποιας βιταμίνης κατόπιν υπόδειξης του γιατρού ή του φαρμακοποιού μας, ωστόσο μπορεί να μας κάνουν κακό αν τα λαμβάνουμε…αλόγιστα.

Σε γενικές γραμμές τα συμπληρώματα διατροφής είναι θρεπτικά συστατικά τα οποία δεν λαμβάνεις επαρκώς μέσω της τροφής, σύμφωνα με όσα εξηγεί ο φαρμακοποιός Rohit Moghe, o οποίος είναι μέλος του American College of Lifestyle Medicine (ACLM) στο Μιζούρι των ΗΠΑ. Τα συμπληρώματα διατροφής υπάρχουν σε μορφής τσίχλας, σε κάψουλες, σκόνες, σε αναβράζοντα δισκία ακόμα ακόμα και αλατούχα διαλύματα.

Πολλοί άνθρωποι με προβλήματα υγείας και άτομα που έχουν ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά και όσοι γενικά έχουν αυξημένες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά, όπως τα παιδιά και οι έφηβοι ή οι εγκυμονούσες και οι θηλάζουσες μητέρες που δεν μπορούν να συγκρατήσουν τις ουσίες αυτές στον οργανισμό τους (ηλικιωμένοι. πασύχαρκοι και άτομα με χρόνιες παθήσεις) και ακόμα και εκείνοι που ακολουθούν μια διατροφή αρκετά περιορισμένη (όπως οι χορτοφάγοι) μπορούν να επωφεληθούν από τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2018 στο περιοδικό Nutrients.

Για παράδειγμα η βιταμίνη 12 είναι κατάλληλη για τα άτομα που κάνουν χορτοφαγική διατροφή, γιατί διατηρεί τα κύτταρα του αίματος και τα νευρικά κύτταρα υγιή, ενώ παίζει καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία του DNA σύμφωνα με το Εθνικα Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ.

Σε κάθε περίπτωση τα συμπληρώματα διατροφής τα λαμβάνουμε για καλό όχι για κακό αλλά πρέπει να είναι εγκεκριμένα ώστε να είμαστε ασφαλείς όταν τα καταναλώνουμε. Δεν είναι τυχαίο που στις ΗΠΑ υπάρχει και σχετική νομοθεσία με καθορισμένες προϋποθέσεις που πρέπει να υπάρχουν πριν την κυκλοφορία τους στην αγορά.Αυτό που πρέπει να έχουμε όλοι κατά νου είναι ότι ακόμα και εγκεκριμένο να είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής, μπορεί να μην είναι ασφαλές για όλους μας. « Οι περισσότερες βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία μπορεί να προκαλέσουν βλάβες αν δεν λαμβάνονται στη δοσολογία που πρέπει και η επικινδυνότητα βασίζεται από τον κάθε ασθενή ατομικά» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ravi Tripathi, υπεύθυνος εντατικής θεραπείας στο νοσοκομείο Ross Heart στο Ιατρικό Κέντρο Wexner του Πανεπιστημίου του Οχάιο. Δεν υπάρχει ένα συμπλήρωμα που να κάνει για όλους όπως εξηγεί ο ίδιος.

Για παράδειγμα ένας άνθρωπος που πάσχει από μια κληρονομική ασθένεια που ονομάζεται αιμοχρωμάτωση πρέπει να είναι αρκετά προσεκτικός στα συμπληρώματα διατροφής που περιλαμβάνουν σίδηρο καθώς η αιμοχρωμάτωση επιφέρει τοξικά επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό του ασθενούς. Επιπλέον, τα άτομα που έχουν χρόνιο πρόβλημα με τα νεφρά τους μπορεί να αναπτύξουν ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα καλλίου στο αίμα τους οπότε χρειάζεται επίσης προσοχή στα συμπληρώματα παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωπο δεν λαμβάνουν αρκετό κάλιο ούτε σε συνδυασμό διατροφής και συμπληρώματος διατροφής. Η πάθηση αυτή είναι γνωστή ως υπερκαλαιμία και μπορεί να προκαλέσει σοβαρά καρδιακά προβλήματα αν δεν θεραπευτεί σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Νεφρών των ΗΠΑ.

Πέρα από τα άτομα που έχουν προβλήματα υγείας τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας και σε υγιείς ανθρώπους. Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ είναι πιθανό να παρουσιαστούν ανεπιθύμητες ενέργειες αν τα λαμβάνει κανείς σε υψηλές δόσεις ή αν χρησιμοποιεί πολλά διαφορετικά συμπληρώματα.

Τι μπορεί να πάθει κανείς αν δεν ακολουθήσει τις οδηγίες που πρέπει

Τα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει κανείς ποικίλλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και μπορεί να φανούν στις εξετάσεις αίματος. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποια «σημάδια» που μπορεί να εντοπίσει κανείς στον εαυτό του. Σύμφωνα με όσα αναφέρει δημοσίευμα που δημοσιεύτηκε μέσα στον Μάιο στο U.S. Pharmacist, γενικά τα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει κανείς είναι:

Πονοκέφαλος
Ζαλάδα
Σοβαρή αδυναμία
Ναυτία
Τρέμουλο
Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
Αδυναμία για άσκηση ή να κάνεις δραστηριότητας ρουτίνας

Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι άνθρωποι συνηθίζουν να παίρνουν βιταμίνη D, σίδηρο, βιταμίνη Α, βιταμίνη C και ασβέστιο γιατί συνήθως έχουν έλλειψη ή ανεπάρκεια. Κανένας όμως δεν πρέπει να υπερβαίνει τις συνιστώμενες ποσότητες χωρίς να ρωτήσει τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό του. Δεν είναι καθόλου απίθανο να εμφανίσει κανείς ακόμα και κόπωση ή μυϊκή αδυναμία και αφυδάτωση αν το παρακάνει.