Αιμοδοσία: Το σχέδιο του Υπουργείου Υγείας για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις αίματος

Αναδιαμόρφωση του ελληνικού συστήματος αιμοδοσίας προωθεί το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), έχοντας σκοπό την αντιμετώπιση των ελλείψεων που κατά καιρούς είναι σημαντικές για τους μεταγγιζόμενους ασθενείς.

Το τελευταίο διάστημα διαφαίνεται αισιοδοξία σε ό,τι αφορά στο αίμα που συλλέγει η χώρα μας και ειδικά μέσω εθελοντών. Αυτή αποτυπώνεται στην πρόσφατη ετήσια έκθεση του ΕΚΕΑ για το 2023.

Η νομοθεσία σε σχέση με το σύστημα αιμοδοσίας ορίζει ότι το αίμα πρέπει να συγκεντρώνεται, να επεξεργάζεται και να αποθηκεύεται στα κέντρα αίματος. Σήμερα πραγματοποιείται στο ΕΚΕΑ και το ΑΧΕΠΑ ο μοριακός και ορολογικός έλεγχος του αίματος. Επίσης, τα τμήματα αιμοδοσίας των δημόσιων νοσοκομείων πραγματοποιούν τα ίδια την παραγοποίηση του αίματος. Διαχωρίζουν, δηλαδή, τα συμπυκνωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα αιμοπετάλια και το πλάσμα.

Έτσι, κατά παράβαση λειτουργούν στη χώρα μας 96 Νοσοκομειακές Υπηρεσίες Αιμοδοσίας, όπου πραγματοποιείται η επεξεργασία, ο έλεγχος, η διανομή και αποθήκευση των μονάδων αίματος. Δεν υπάρχει κεντρικό σύστημα, συνεπώς ούτε κεντρική διαχείριση. Με βάση όσα προβλέπει η νομοθεσία δύο κατηγορίες μονάδων πρέπει να χειρίζονται το αίμα: Η συλλογή να γίνεται στις Νοσοκομειακές Υπηρεσίες Αιμοδοσίας και η επεξεργασία, ο έλεγχος και η αποθήκεση των μονάδων αίματος να γίνεται από τα Κέντρα Αίματος.

Διαθέσιμο αίμα ετησίως

Η χώρα μας μετρά κατά μέσο όρο 520.000 μονάδες διαθέσιμο απόθεμα ετησίως. Το αίμα δεν αρκεί για τις ανάγκες των ασθενών και έτσι η Ελλάδα αναγκάζεται να εισάγει από τον Ελβετικό Ερυθρό Σταυρό. Τις μεγαλύτερες ανάγκες σε αίμα έχουν τα άτομα με μεσογειακή αναιμία. Πρόκειται για περισσότερους από 2.600 ασθενείς, οι οποίοι το 2023 χρησιμοποίησαν για τη θεραπεία τους περίπου 100.000 μονάδες αίματος.

Τα Νοσοκομεία με τις περισσότερες μεταγγίσεις για τους ασθενείς με μεσογειακή αναιμία είναι:

• Παίδων «Η Αγία Σοφία»
• ΑΧΕΠΑ
• Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης
• Νοσοκομείο Κέρκυρας
• Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών
• Λαϊκό

Τι αλλάζει

Σε συνεργασία με το ΕΚΕΑ και τις Νοσοκομειακές Υπηρεσίες Αιμοδοσίας έγινε καταγραφή των εισροών και εκροών μονάδων αίματος με σκοπό να αποκτήσουν Υπουργείο Υγείας και ΕΚΕΑ μια πολύ καλή εικόνα των διαδρομών του αίματος (για παράδειγμα πότε λήγει το αίμα και τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση). Αρχής γενομένης από την Αττική, προωθείται κεντρική επεξεργασία και διαχείριση των συλλεγμένων μονάδων αίματος από το ΕΚΕΑ. Όλες οι αιμοληψίες των νοσοκομείων θα επεξεργάζονται στα Κέντρα Αίματος.

«Για να αντιμετωπίσουμε τις ελλείψεις αίματος στη χώρα μας και να διασφαλίσουμε την πλήρη κάλυψη των αναγκών σε αίμα των ασθενών, έχουμε ξεκινήσει, εδώ και μήνες, μια εκτεταμένη προσπάθεια συλλογής, καταγραφής και επεξεργασίας δεδομένων από όλες τις νοσοκομειακές υπηρεσίες αιμοδοσίες των νοσοκομείων σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ). Με σχεδιασμό και οργάνωση, ακολουθώντας το πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών, προχωρούμε στην ανασύσταση του εθνικού συστήματος αιμοδοσίας με τη συγκεντροποίηση του αίματος σε Κέντρα Αίματος, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στη χώρα μας», δηλώνει στο ygeiamou.gr ο Υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, και προσθέτει:

«Η πρώτη φάση έχει ήδη ξεκινήσει με τη συγκεντροποίηση και την κεντρική επεξεργασία του αίματος των τμημάτων αιμοδοσίας των νοσοκομείων του Νομού Αττικής από το ΕΚΕΑ, που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι 15 Μαΐου. Στη συνέχεια το σύστημα αυτό θα επεκταθεί και στην υπόλοιπη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό και για τη βέλτιστη παρακολούθηση και διαχείριση των αιμοληψιών, θα ενοποιήσουμε όλα τα συστήματα αιμοδοσίας της χώρας μέσω ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος.

Στόχος μας είναι να αξιοποιείται κάθε μονάδα αίματος και οι μεταγγιζόμενοι ασθενείς να εμπιστεύονται το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να λαμβάνουν καθημερινά υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας σε κάθε γωνιά της χώρας».

Πηγή: ygeiamou.gr